Persvrijheid in Europa krijgt klap na klap

“In het bijzonder in Oost- en Centraal-Europa neemt de ondermijning van de vrije pers de afgelopen jaren een vlucht”, zo vertelt Pavol Szalai RSF in de krant.

De voorbeelden zijn legio: de moorden op onderzoeksjournalisten Ján Kuciak in Slowakije en Viktoria Marinova in Bulgarije in 2018, en in 2017 op onderzoeksjournaliste Daphne Caruana Galizia. Of het aanpakken van media in Hongarije door de regering Orban door bijvoorbeeld uitzendlicenties van kritische onafhankelijke media in te trekken en in Polen en Tsjechië worden nieuwsmedia overgenomen door aanhangers van de regering.

Volgens Szalai speelt de aanval op de vrije pers zich af op drie fronten: de normalisering van agressieve en vijandige retoriek jegens journalisten, de dreiging van juridische vervolging, en overnames van onafhankelijke mediabedrijven door oligarchen met politieke connecties.

Maar “intimidatie en bedreiging van journalisten neemt overal in Europa toe. Het is niet louter een kwestie van een oost-west verschil. Wat wel duidelijk is in Centraal- en Oost-Europa is dat de wetshandhavingsinstanties die journalisten en de mediavrijheid horen te beschermen vaak falen. Daarnaast gaat de aanval op de media in deze landen hand in hand met de aanval op de rechtsstaat. Of beter gezegd: het vormt er onderdeel van,” aldus Szalai.

Volgens de vertegenwoordiger van RSF zou de Europese Unie meer druk moeten uitoefenen om het tij te keren. Daarnaast zouden (de dreiging van) sancties een methode kunnen zijn. “Nu is de persvrijheid bijvoorbeeld geen voorwaarde voor het ontvangen van EU-fondsen. Terwijl landen sinds vorig jaar wel alleen aanspraak op EU-geld maken als ze de rechtsstaat respecteren. Zo’n voorwaarde moet er ook komen voor het waarborgen van de vrije pers.”

Lees ook:
Geen nieuwe uitzendlicentie voor Hongaarse nieuwszender Klubrádió (12 maart 2021)
Eerste veroordeling in moordzaak Daphne Caruana Galizia (24 februari 2021)
Wit-Rusland: twee jaar cel voor Belsat-journalisten die demonstratie filmden (18 februari 2021)
Pools mediabedrijf overgenomen door oliebedrijf met staat als grootste aandeelhouder (8 december 2020)
Europese Commissie presenteert actieplan met ruime aandacht voor de journalistiek (3 december 2020)
Slowakije: moordonderzoek Ján Kuciak in stroomversnelling na arrestatie steenrijke investeerder (2 december 2020)
‘De democratie heeft behoefte aan een sterke mediasector om te herstellen’ (30 september 2020)
Duizenden Hongaren betogen tegen ontslag hoofdredacteur nieuwssite Index (27 juli 2020)
In Hongarije knijpt premier Orbán de journalistiek langzaam morsdood (31 oktober 2019)
Persvrijheid staat in Europa onder zware druk (12 februari 2019)