Reuters: toenemende kritiek op techbedrijven in 2018

Vorig jaar stond veel in het teken van nepnieuws, maar ook dit jaar zal het volgens Reuters moeilijk zijn om het dalende vertrouwen in de nieuwsmedia te herstellen.

Factchecking, transparantie, onderwijs in mediawijsheid - het heeft nog niet bijgedragen aan meer vertrouwen in de media. De verwachting is dat onderzoek naar desinformatie en de rol van de platformen die het helpen verspreiden verder zal toenemen, Het zal in de meeste landen tot weinig actie leiden, voorspelt Reuters. Google heeft aangegeven dat het meer zal doen om betrouwbare media meer op te laten vallen.

Ook Bing, Facebook en Twitter werken mee aan het zogeheten Trust project. Deze organisatie wil voor internetters duidelijkheid scheppen tussen wat betrouwbare journalistiek en wat nepnieuws is.

Aan het onderzoek hebben 194 hoofdredacteuren, bestuursvoorzitters en digitale leiders van traditionele uitgeverijen en online bedrijven uit 29 landen meegewerkt. Opvallend is dat ze niet over alle sociale mediaplatformen even bezorgd zijn. Hoewel er bijvoorbeeld spanningen blijven tussen uitgeverijen en Google, moeten heel veel uitgevers ook zeggen dat de relatie tussen beide partijen flink is verbeterd. Zo hebben veel Europese uitgevers baat gehad bij het Digital News Initiative (DNI).

Facebook is echter een ander verhaal. De reputatie van het sociale mediaplatform heeft flink te lijden gehad onder bijvoorbeeld de recente veranderingen van de Newsfeed. Die wijzigingen zijn doorgevoerd zonder communicatie vooraf. De content van uitgevers verdween van het een op het andere moment uit het overzicht van familie en vrienden met flinke dalende bezoekersaantallen tot gevolg. Volgens sommigen is Facebook niet langer een plek voor uitgevers van kwaliteitsjournalistiek.

Uit het onderzoek blijkt verder dat uitgevers vinden dat de sociale mediaplatformen meer verantwoordelijkheid moeten nemen. Adverteerders vragen om meer transparantie en bescherming voor hun merken. Politici, toezichthouders en gewone gebruikers zullen dit jaar ook aan die druk bijdragen, verwacht Reuters.

Uitgevers zullen proberen hun afhankelijkheid van sociale mediaplatformen af te bouwen, omdat de opbrengsten qua financiën en verkeer tegenvallen. De uitgevers zullen gebruikers volgens Reuters vaker dwingen te registreren of zich aan te melden. Ze zullen ook fors investeren om meer gepersonaliseerde inhoud en berichten te leveren.

De verwachting is ook dat er meer beheerders moeten worden aangenomen, vanwege wetgeving zoals in Duitsland om haatberichten te verwijderen, of om wetgeving op afstand te houden (zoals in Groot-Brittannië.)  Alleen al bij YouTube zou het gaan om 10.000 mensen die moeten kijken of content wel aan de regels voldoet. In Groot-Brittannië wordt gezinspeeld op de komst van een speciaal team dat bepaald materiaal snel van het internet kan halen.

Platforms zijn op hun hoede voor reputatieschade. Facebook en Google zullen volgens Reuters steeds vaker beschuldigd worden van censuur, omdat de platforms preventief inhoud verwijderen die ze mogelijk boetes kan opleveren. Critici vinden dat bedrijven uit Silicon Valley niet moeten worden gedwongen om scheidsrechter te spelen over de vrijheid van meningsuiting en mensenrechten. Ze pleiten voor de komst van een onafhankelijke toezichthouder.

Meer informatie en trendvoorspellingen voor 2018 in het rapport Reuters Journalism, Media, and Technology Trends and Predictions 2018 [.pdf] te lezen.