— donderdag 26 januari 2023, 08:08 | 0 reacties, praat mee

Uitgefloten: een Twitter-dood door duizend sneden

Een uitgestorven hoofdkantoor van Twitter in San Francisco. Van de rond 7500 werknemers wereldwijd voor Musk aantrad zijn er volgens schattingen nog net 1300 over. Vorige week werd een deel van de inboedel geveild. Deze foto komt uit de online catalogus. | Heritage Global Partners

Op het Twitter-account van Villamedia-redacteur Lars Pasveer ruist sinds een paar weken de stilte. Na zestien jaar wil hij het platform geen tijd en energie meer gunnen. Wat nu? Een persoonlijk betoog waarom dit Twitter je tijd niet meer waard is: 'Twitter onder de nieuwe eigenaar Elon Musk is wispelturig en journalistiek-vijandig geworden. Voorbeelden te over, sinds Musk vorig jaar oktober met een wasbak het hoofdkantoor in San Francisco binnenwandelde. Ik hier? "Let that sink in", beeldgrapte de kersverse eigenaar. Bezinken werd zinken, want in slechts een paar maanden ontmantelde Musk zowel het bedrijf als zijn imago van zakelijk genie.' Laatste wijziging: 3 februari 2023, 12:34

Ik zet na zestien jaar een punt achter mijn tijd op Twitter.

Op 24 november 2022 ging een Tesla in Californië uit zichzelf vol op de remmen. In de kettingbotsing die daarop volgde vielen meerdere gewonden. De bestuurder verklaarde tegenover de politie dat hij gebruik maakte van het de dag ervoor in Noord-Amerika uitgerolde Full Self-Driving-systeem.

Journalist Ken Klippenstein bemachtigde voor The Intercept camerabeelden uit de tunnel waar het ongeluk plaatsvond en publiceerde begin januari een artikel over de kwaliteit van deze recente software-update, die door Tesla en Twitter-eigenaar Elon Musk als mijlpaal werd geprezen.

Toen Klippenstein zijn stuk op Twitter deelde, werd zijn account plots onvindbaar. Enkel wie Klippenstein al volgde, zag hem nog in zoekresultaten. Een klassieke ‘schaduwban’ kortom: de praktijk waarbij berichten van een gebruiker niet aan anderen worden getoond. De gebruiker ziet de eigen posts wel, dus is veelal onwetend over het beperkte bereik.

JOURNALISTIEK VIJANDIG
Eerder verbande Musk vorig jaar zonder omhaal meerdere journalisten die het hadden gewaagd te schrijven over ‘ElonJet’, een account dat op basis van openbare vlieggegevens bijhield waar de privéjet van Elon Musk zich bevond.

ElonJet werd op 14 december opgeschort, hoewel Musk kort daarvoor nog edelmoedig verklaarde dat zijn rotsvaste geloof in de vrijheid van meningsuiting zélfs ElonJet omvat.

Toen ElonJet naar platform Mastodon verhuisde, werd ernaar verwijzen vanaf Twitter technisch onmogelijk. Op 18 december verbood Twitter gebruikers om te verwijzen naar álle concurrerende sociale mediaplatforms. Na stevige kritiek op die stap verdwenen zowel de aankondiging van de beleidswijziging als de officiële beleidspagina’s van de Twitter-website.

Poef. Geen uitleg. Geen excuses. Linken naar Mastodon werd weer mogelijk. De verbannen accounts van journalisten die over ElonJet hadden geschreven, werden in stilte hersteld. Rekenschap hoeft blijkbaar niet, als je gewoon doet alsof het nooit is gebeurd. Orwell-waardig.

No, said O’Brien.
He stepped across the room. There was a memory hole in the opposite wall. O’Brien lifted the grating. Unseen, the frail slip of paper was whirling away on the current of warm air; it was vanishing in a flash of flame. O’Brien turned away from the wall.

Ashes, he said. Not even identifiable ashes. Dust. It does not exist. It never existed.

De combinatie van micro-management en Musks lichtgeraakte ego zijn een smet op Twitter. Het zal geen toeval zijn dat werknemers van ruimtevrachtbedrijf SpaceX een zucht van verlichting slaken, nu Twitter alle aandacht van Musk opeist. Persbureau Bloomberg berichtte onlangs dat, met Musk uit beeld, op de SpaceX-werkvloer “een zekere kalmte is teruggekeerd”.

DE WEG OMLAAG
Peilingen die Musk houdt (enkel onder zijn eigen volgers en desondanks door Musk tot ‘stem des volks’ gebombardeerd) leiden tot omstreden beleidskeuzes. Twitter verwelkomde eerder verbannen neonazi’s en vrouwenhaters terug, naast complotdenkers rondom vaccins, migranten of het verloop van de Amerikaanse verkiezingen.

Ook Donald Trump is weer welkom. Na de bestorming van het Capitool op 6 januari 20021 werd hij verbannen. De oud-president speelt nog even hard to get, maar lijkt alleszins van plan ‘zijn’ sociale netwerk Truth Social bij het grof vuil te zetten, zodra een contractuele verplichting daar actief te zijn verloopt.

De lokroep van Twitter is té sterk, zeker met het oog op een hernieuwde gooi naar het presidentschap.

Hoewel Musk naar de buitenwereld toe de indruk wekt dat hij de tijd van z’n leven heeft als chief Twit, nam Musk het platform oktober vorig jaar met behoorlijke tegenzin over. Er kwam zelfs een rechter aan te pas, die Musk dwong zijn originele (over)bod van 44 miljard dollar gestand doen.

Musk sprokkelde de benodigde miljarden in hoog tempo bij elkaar, onder meer door in 2022 zo’n 40 miljard dollar (!) aan Tesla-aandelen te verkopen.  Enkel in december stootte Musk 3,6 miljard dollar aan Tesla-aandelen af. Daarnaast brachten durfinvesteerders miljarden in - waarvan bijna 2 miljard dollar van slechts één Saudische prins.

Een regime dat kritische journalisten letterlijk in stukken zaagt, krijgt daarmee een voet tussen de deur. In augustus vorig jaar kreeg een Saudische vrouw een gevangenisstraf van 34 jaar... omdat ze Twitter gebruikte.

Het Saudische regime liet tussen 2013 en 2015 een Saudische Twitter-werknemer tegen betaling dissidenten bespioneren. Hij leverde de Saudische autoriteiten unieke informatie over gebruikte apparatuur, ip-adressen en telefoonnummers - levensgevaarlijke informatie in verkeerde handen. De man in kwestie, Ahmad Abouammo, werd in augustus vorig jaar schuldig bevonden en kreeg in december 3,5 jaar cel.

LICHTGERAAKT
Musk is duidelijk meer hands-on dan zijn voorganger Jack Dorsey, die zich meer met klankschalen en esoterische vergezichten bezighield dan manager spelen. Zo niet Musk, die bij het minste idee te zijn beledigd (of het nu om hemzelf, Tesla of SpaceX gaat) aan het tweeten slaat.

Zo laat Musk zelden een kans liggen voor verdachtmakingen richting individuele journalisten of media. Die zijn vooringenomen richting hem of zijn bedrijven, worden aangestuurd door linkse krachten of spannen samen met overheden.

Nadat de 82-jarige man van toenmalige Amerikaanse Kamervoorzitter Nancy Pelosi in oktober slachtoffer werd van een gruwelijke aanval met een klauwhamer ( door een overlopen inbreker op zoek naar zijn vrouw) versterkte Musk een onsmakelijke theorie dat het om een uit de hand gelopen ruzie ging na een seksueel treffen. Die tweet verdween uiteraard zonder tegenbericht in het memory hole.

Dat is trouwens geen nieuw gedrag: toen een klokkenluider in 2018 aandacht vroeg voor de buitengewone hoeveelheden afval die Tesla produceert in vergelijk met andere autofabrikanten, richtte Musk zijn pijlen op journalist Linette Lopez met een niet-aflatende stroom pesterijen. Allen gewist inmiddels, natuurlijk.

Kijktip in dit kader: de driedelige documentaireserie The Elon Musk Show, in Nederland te zien bij Viaplay.

Oud-werknemers blijven evenmin buiten schot: een voormalige manager die was belast met veiligheid op het platform, moest in december zijn woning ontvluchten nadat Musk insinueerde dat deze Yoel Roth pedofilie niet zo’n groot probleem vond. Dat zou blijken uit interne documenten en Roths universitaire scriptie waar Musk vrijelijk - en uit context - uit citeerde.

Musk zette na zijn overname direct het mes in het wereldwijde personeelsbestand. Ruim de helft van alle werknemers stond binnen een maand op straat. Een flink deel van de achterblijvers koos daarna voor ontslagvergoeding. Het leidt tot de hallucinante standaardzin in veel artikelen over Twitter dat vragen onbeantwoord bleven, omdat de hele persafdeling is opgedoekt.

Er zouden nu 1300 mensen van de pre-Musk 7500 zijn overgebleven, meldt zakenzender CNBC, een cijfer dat Musk ontkent.

Hoewel ik niet het idee had dat het veiligheidsteam daar pre-Musk achterover leunde, was de strijd tegen desinformatie, haat en intimidatie met volle bezetting al een achterhoedegevecht. Nu toezicht is uitgekleed en diverse verbannen accounts weer zijn hersteld, dreigt verder verval.

In taalgebieden buiten het Engels is toezicht zo mogelijk nog harder nodig. Het team dat desinformatie rondom de Braziliaanse verkiezingen moest bestrijden, werd opgedoekt.

Bolsonaro-aanhangers bestormden op 9 januari het iconische parlementsgebouw Congresso Nacional uit protest tegen ‘gestolen verkiezingen’, na daartoe ongehinderd te zijn opgezweept via sociale media.

Werknemers die na al die ontslaggolven achterbleven doen dat bovendien veelal noodgedwongen, omdat het dienstverband samenhangt met de ziektekostenverzekering. Voor veel ontwikkelaars uit Azië is de Amerikaanse verblijfsvergunning bovendien gekoppeld aan werk. Deze maand werden Twitter-werknemers in Singapore door politie het kantoor uitgeleid, omdat Twitter al maanden geen huur meer betaalt. Volgens geruchten is dat op meerdere Twitter-kantoren wereldwijd het geval.

Een deel van de inboedel van het hoofdkantoor in San Francisco werd onlangs geveild. Voor een bedrijf dat volgens Musk 44 miljard dollar waard was, is dat een armoedige vertoning en weinig hoopgevend voor de toekomst.

ADVERTEERDERS
Ondoordachte experimenten met betaalde verificatie hebben verder de betrouwbaarheid van accounts ondergraven, een van Twitters kostbaarste bezittingen. Het blauwe schildje werd normaal alleen na een antecedentenonderzoek toegekend. Grappenmakers konden zich nu voor een schamele 8 dollar uitgeven als geverifieerd account. In enkele gevallen ging de koers fors onderuit, zoals van farmaceutische gigant Eli Lily, toen een nep-account meldde dat hun insuline vanaf nu gratis is.

Adverteerders zijn huiverig geworden geld te steken in een platform met zulk zwalkend beleid. Uit de jongste cijfers blijkt dat Twitters advertentie-inkomsten in december met 70 procent zijn gedaald.

Naar schatting 500 grote adverteerders hebben campagnes op Twitter opgeschort.

Op 12 januari trok Twitter zonder waarschuwing de stekker uit het systeem waarmee software van derden met Twitter kunnen praten. Van de ene op de andere dag werd daarmee een heel ecosysteem gesmoord, waar ontwikkelaars ruim een decennium in hadden geïnvesteerd.

Mijn Tweetbot op macOS legde ook het loodje, net als Flamingo dat ik op m’n mobiele telefoon gebruikte. Twitter reageerde niet op vragen van ontwikkelaars, die moesten omgaan met boze klanten én de wetenschap dat hun verdienmodel is getorpedeerd. Onprofessioneel, ondankbaar en bovenal laf.

GRENS BEREIKT
Al het voorgaande meewegend: de vijandige houding richting journalistiek, de onprofessionele omgang met ontwikkelaars en personeel, het aanschurken tegen complotdenkers en het totale gebrek aan zelf-reflectie van Musk maakt dat ik dit platform mijn tijd en interactie niet meer gun.

Dat spijt me oprecht, want Twitter bood mij zestien jaar laagdrempelige, relatief ongefilterde toegang tot instanties, politici en mensen met gedeelde interesses. Het was voor mij een bron van nieuws en waardevolle contacten. Dat is verleden tijd.

Twitter is als commercieel bedrijf uiteraard - binnen grenzen - niemand iets verplicht. Maar andersom geldt dat gelukkig ook.

Mijn eerste tweet, in 2007 verstuurd via QuickSilver, een voorloper van de Spotlight-zoekmachine op OS X.

EN NU?
Mastodon is het aangewezen alternatief voor Twitter. Het lijkt het er ‘t meest op, met een tijdlijn, tweets (die daar ‘toots’ heten), zonder reclame en zonder nadelen van de grillen van één enkele eigenaar. Het platform is namelijk bewust gedecentraliseerd.

Je kiest een server op basis van geografie, vakgebied of interesses en bouwt daar aan je profiel. In theorie kun je zelfs een eigen Mastodon-server beginnen, maar dat is voor de gemiddelde gebruiker een brug te ver.

Het handige Mastodon Instances helpt via een korte vragenlijst bij het vinden van een op jouw interesses toegesneden server.

De fragmentatie is vooral in het begin verwarrend. Wie registreert op de server mastodon.nl kan daarmee bijvoorbeeld niet inloggen op mastodon.social of mstdn.social - dat zijn letterlijk verschillende systemen. Iemand kan zich bovendien met jouw naam registreren op een andere server, al is het relatief eenvoudig om jezelf (kosteloos!) te verifiëren.

Je kunt uiteraard wel mensen volgen die zich op andere Mastodon-servers hebben geregistreerd. Zelf opende ik in 2016 op mastodon.social een account, dat nu uit winterslaap is gehaald.

Een vriend wees me op Elk, een nieuwe client die deze gefragmenteerde eigenaardigheden van Mastodon gladstrijkt. Het maakt de gebruikerservaring minstens zo goed als die op Twitter, met de voordelen van geen reclame én de wetenschap dat je geen interactie meer gunt aan een platform onder dubieuze zakelijke leiding.


Via Elk is de blik op Mastodon nauwelijks te onderscheiden van de Twitter-feed.

ECYOSYSTEEM
En ergens kunnen we Musk dankbaar zijn voor de middelvinger naar ontwikkelaars: makers van alle recent geëuthanaseerde Twitter-apps zetten hun expertise nu in op apps voor Mastodon.

Ik kijk bijvoorbeeld uit naar Ivory van softwarehuis Tapbots -  makers van het op iPhone en macOS populaire Tweetbot. Het ecosysteem voor Mastodon is springlevend, rommelig en in constante staat van verandering. Het voelt een beetje zoals de begintijd van Twitter - en dat is een compliment.

De website movetodon.org helpt bij het vinden van accounts die je ook op Twitter volgde. Dat het nog wel om pionieren gaat, blijkt wel uit de cijfers. Voor ik mijn account aan de wilgen hing volgde ik 933 accounts op Twitter. Daarvan zijn er op dit moment slechts 143 op Mastodon te vinden.

Dat is een matige score, maar ik bezoek Movetodon om de paar weken en het aantal nieuwe accounts dat ‘t weet te vinden groeit elke keer. Een oceaan bestaat ook uit druppels.

Veel media en grote bedrijven treuzelen helaas nog met de overstap. NRC, Trouw en Volkskrant publiceren hun Twitter-feed inmiddels al wel op Mastodon. Officiële accounts van BOL, PostNL, Ziggo of overheidsinstanties zoek je tevergeefs.

Dat kan een technische beperking zijn. Grote bedrijven gebruiken specialistische software om klanten te helpen via WhatsApp of Twitter. Die software kan niet altijd met Mastodon overweg. Ook daar zijn er gelukkig ontwikkelingen: Coywolf heeft Mastodon onlangs aan hun populaire managementsoftware Buffer toegevoegd. Oceaan. Druppels.

Moet je grote bedrijven iets vragen over pakjes, uitgevallen internet of garantie, zul je voorlopig een Twitter-account moeten aanhouden. Voor mijn werk kan ik Twitter op dit moment niet compleet opdoeken. Maar interactie, dé brandstof van alle sociale media-algoritmen, kan ik het wel ontzeggen. Ik nodig je van harte uit hetzelfde te doen.

Door alweer een wijziging bij Twitter op 9 februari zal Movetodon daarna niet meer werken. Who To Follow on Mastodon van dezelfde maker Tibor Martini helpt je mensen op Mastodon te vinden. Het bekijkt mensen die je al volgt, controleert wie zij volgen en maakt daarna een nuttig en accuraat overzicht van interessante accounts en mensen die Movetodon had gemist.

Bekijk meer van

Twitter Elon Musk

Tip de redactie

Wil je Villamedia tippen, maar is dat te gevoelig voor een gewone mail? Villamedia is aangesloten bij Publeaks, het platform waarmee je veilig en volledig anoniem materiaal met de redactie kunt delen: publeaks.nl/villamedia

Praat mee

Colofon

Villamedia is een uitgave van Villamedia Uitgeverij BV

Uitgever

Dolf Rogmans

Postadres

Villamedia Uitgeverij BV
Postbus 75997
1070 AZ Amsterdam

Bezoekadres

Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Factuurgegevens

Villamedia Uitgeverij BV
Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Contact

redactie@villamedia.nl

Redactie (tips?)

Chris Helt, hoofdredacteur

Marjolein Slats, coördinator magazine

Linda Nab, redacteur

Lars Pasveer, redacteur

Trudy Brandenburg-Van de Ven, redacteur

Rutger de Quay, redacteur

Nick Kivits, redacteur

Sales

Sofia van Wijk

Emiel Smit

Teddy van der Laan

Webbeheer

Marc Willemsen

Vacatures & advertenties

vacatures@villamedia.nl

Bereik

Villamedia trekt maandelijks gemiddeld 120.000 unieke bezoekers. De bezoekers genereren momenteel zo’n 800.000 pageviews.

Rechten

Villamedia heeft zich ingespannen om alle rechthebbenden van beelden en teksten te achterhalen. Meen je rechten te kunnen doen gelden, dan kun je je bij ons melden.