Nieuwe ronde in strijd voor open acces

De Russische neurowetenschapper Alexandra Elbakyan en oprichtster van piratensite Sci-Hub is van mening dat al het wetenschappelijk onderzoek voor iedereen beschikbaar moet zijn. Het wordt veelal betaald met publiek geld en abonnementen bij uitgevers zijn erg duur, terwijl de wetenschapper ook vaak nog moet betalen om opgenomen te worden in de prestigieuze bladen van de wetenschappelijke uitgeverijen. Wil je de artikelen lezen moet je vaak ook weer voor elk los artikel betalen.

Inmiddels zijn er sinds de lancering in 2011 op Sci-Hub 47 miljoen wetenschappelijke artikelen te lezen. De artikelen werden verzameld via wachtwoorden die wetenschappers beschikbaar stelden. De site overtreedt vrijwel zeker elke auteurswet, reden voor wetenschappelijk uitgever Elsevier om vorig jaar de strijd aan te gaan. Met succes. Een rechter oordeelde dat de site uit de lucht moest worden gehaald.

Maar sinds deze week is piratensite Sci-Hub weer online, onder een andere domeinnaam in een ander land. Volgens Trouw is de kans niet erg groot dat de wetenschappelijke uitgevers deze zaak op lange termijn zullen winnen. Eigenlijk is het verhaal vergelijkbaar met dat van de muziek- en filmindustrie. Ooit verdienden de platenmaatschappijen goud geld met de verkoop van CD’s. Totdat Napster ten tonele verscheen en de uitwisseling van gratis muziek tussen internetters faciliteerde. Hoewel de platenmaatschappijen er alles aan deden om de website uit de lucht te krijgen en te houden, bleven er nieuwe varianten op hetzelfde thema opduiken. The Pirate Bay ging een stap verder en maakte ook de uitwisseling van films en games mogelijk. Ook deze site werd voor de rechter gesleept. Inmiddels is er het Tor-netwerk waar volledig anoniem alles kan worden verhandeld. Plekken waar bestanden kunnen worden uitgewisseld zijn als onkruid, je kunt het op één plek uitroeien, maar dan steekt het op een andere plaats weer de kop op. Meer bij Vox