mgm nvj maart

— donderdag 7 april 2022, 10:09 | 0 reacties, praat mee

Liveblog Oekraïne: oorlogsmisdaden in bevrijd gebied; Novaya Gazeta start Europese editie

Liveblog Oekraïne: oorlogsmisdaden in bevrijd gebied; Novaya Gazeta start Europese editie
Een kapotgeschoten woongebouw in Tsjernihiv, ten noorden van hoofdstad Kyiv. In gebieden waar Russische troepen zijn vertrokken is duidelijk dat er geen onderscheid is gemaakt in militaire of burgerdoelen. | EPA

In dit artikel houden we je op de hoogte van de ontwikkelingen rondom de oorlog in Oekraïne en de impact op journalisten, media en journalistiek. Ook in andere gebieden dan Boetsja zijn vermoedelijk honderden doden gevallen door Russisch oorlogsgeweld. Hacking en andere digitale oorlogsvoering nemen in dit conflict ook toe. Laatste wijziging: 8 april 2022, 08:01

We houden een overzicht bij met journalisten die verslag doen vanuit Rusland en Oekraïne. Dat overzicht vind je hier.

Soldaten
Oekraïense vrijwilligers verzamelen op de website russoldat.info materiaal over gevangen en gedode Russische soldaten. Soms betreft het foto’s en stills uit video’s van het slagveld, soms zijn het foto’s van nog levende krijgsgevangenen. De makers zeggen families van de soldaten informatie te willen verschaffen over hun geliefden en de mogelijkheid een lichaam te claimen.

Opnieuw toont de oorlog in Oekraïne welke unieke rol internet speelt in het conflict. Ik schreef daar eerder een verhaal over. Verder bevat de site commentaren en onderschepte audio tussen Russische legereenheden. Op het gebied van OSINT (verslaggeving op basis van openbare bronnen) een interessante aanvulling.

Een waarschuwing vooraf: het gros van de foto’s betreft doden en veel lichamen zijn ernstig verminkt. Verder is het volgens de Geneefse Conventies verboden om krijgsgevangenen op te voeren in propaganda. Het officiële doel van de site russoldat.info zou zijn bedoeld om te informeren, maar zendt uiteraard ook de boodschap dat Rusland ernstige verliezen lijdt.

Informatie over de mobiele crematoria in Marioepol

Novaya Gazeta start Europese editie
De verf is nog nat op domein en website, maar de Russische krant Novaya Gazeta start een Europese editie.

De website van Novaya Gazeta Europe, op een .eu-domein, bevat nog enkel een aankondiging. De Europese editie staat juridisch los van de Russische editie. Die schortte na hernieuwde waarschuwingen van toezichthouder Roskomnadzor vorige week het werk in print en online op, tot de “speciale militaire operatie” in Oekraïne is afgerond.

Media in Rusland mogen het woord oorlog niet gebruiken, op straffe van boetes en mogelijk celstraf tot 15 jaar. De Europese editie wordt (straks) gevuld door uitgeweken journalisten. Hoofdredacteur Kirill Martynov geeft leiding aan de Europese editie. Hij zegt dat uiteindelijk hervatting van het werk in Moskou een belangrijk doel is.

Eerste reportages uit bevrijd gebied
Na de gruwelijke vondsten in het dorpje Boetsja nabij Kyiv groeit de vrees wat er heeft plaatsgevonden in andere dorpen die Russische troepen enkele weken bezet hielden.

BBC-verslaggever Jeremy Bowen reist in die regio en maakt daar indrukwekkende en betrokken reportages. Hij reisde voorbij Boetsja richting de grens met Wit-Rusland. Zijn recente reportage is weer een belangwekkend verslag van een getraumatiseerde bevolking. Veel woongebouwen zijn met de grond gelijk gemaakt; bewoners zeggen dat er veel mensen onder het puin begraven liggen.

Verlaggever Hans Jaap Melissen doet later vandaag voor EenVandaag ook verslag:

Navalny
Gevangen oppositieleider Aleksej Navalny sprak vanuit de gevangenis - via zijn advocaat - zijn afschuw uit over “de monsterlijkheden” in Boetsja. Hij pleitte voor strafmaatregelen tegen staatsmedia in Rusland, die nepnieuws helpen verspreiden over de oorlog.

Apple heeft na kritiek een speciale app weer beschikbaar gemaakt voor Russische gebruikers. Aanhangers van Navalny verspreiden via een soort verkiezingsapp nieuws, stemadvies en uitspraken. Apple had de app verwijderd op aandringen van de Russische overheid, die hadden gedreigd met arrestatie van Russiche Apple-medewerkers.

Het bedrijf kreeg kritiek dat het zich zo snel liet intimideren om censuur te plegen. De app is nu weer beschikbaar. Google had de app ook korte tijd verwijderd, maar bracht die vorig jaar al weer terug in hun app-store.

Er is een documentairefilm over Navalny te zien in een beperkt aantal Nederlandse bioscopen, binnen het Movies That Matter-programma. Er zijn nog enkele kaarten beschikbaar, meldt onderzoeksplatform Bellingcat.

Spionage en hacking
Reuters meldt dat een man die werkte bij de Britse ambassade in Berlijn is gearresteerd. De 57-jarige man met Britse nationaliteit is aangeklaagd voor het lekken van informatie aan Rusland. David Ballantyne Smith werd al in augustus vorig jaar opgepakt, nadat werd ontdekt dat hij informatie verzamelde. Morgen zal Smith voor de Britse rechter verschijnen; hij werd vandaag door Duitsland uitgeleverd.

De VVD wil dat jonge Russische hackers, afpersers en andere cybercriminelen op de officiële sanctielijst van de Europese Unie komen.

In de Verenigde Staten heeft de FBI een grote actie uitgevoerd om duizenden gekraakte servers, routers en firewalls uit handen van Russische militaire hackers te halen. Volgens de FBI werkte een Russische militaire hackinggroep maanden aan het samenstellen van dit botnet, maar is het opgerold voor het tegen Amerikaanse infrastructuur kon worden ingezet.

Speciale kwaadaardige software met de naam Cyclops Blink zou in het bijzonder slecht beveiligde routers van AsusTek en netwerkapparatuur van WatchGuard Technologies werven voor het botnet.

Opmerkelijk is dat de FBI actief heeft ingebroken in gecomprommiteerde apparatuur, de malware heeft verwijderd en de apparatuur opnieuw heeft geconfigureerd. De Nederlandse inlichtingendiensten AIVD/MIVD willen dat ook kunnen, en hopen dat onder meer via een ‘tijdelijke’ uitbreiding (van vier jaar) van de bevoegdheden te bereiken.

Er loopt daar nog tot 17 april een consultatie over.

Bekijk meer van

Oekraïne liveblog

Tip de redactie

Logo Publeaks Wil je Villamedia tippen, maar is dat te gevoelig voor een gewone mail? Villamedia is aangesloten bij Publeaks, het platform waarmee je veilig en volledig anoniem materiaal met de redactie kunt delen: publeaks.nl/villamedia

Praat mee

Colofon

Villamedia is een uitgave van Villamedia Uitgeverij BV

Uitgever

Dolf Rogmans

Postadres

Villamedia Uitgeverij BV
Postbus 75997
1070 AZ Amsterdam

Bezoekadres

Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Factuurgegevens

Villamedia Uitgeverij BV
Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Contact

redactie@villamedia.nl

Redactie (tips?)

Chris Helt, hoofdredacteur

Marjolein Slats, adjunct-hoofdredacteur

Linda Nab, redacteur

Lars Pasveer, redacteur

Trudy Brandenburg-Van de Ven, redacteur

Rutger de Quay, redacteur

Nick Kivits, redacteur

Sales

Sofia van Wijk

Emiel Smit

Teddy van der Laan

Webbeheer

Marc Willemsen

Vacatures & advertenties

vacatures@villamedia.nl

Bereik

Villamedia trekt maandelijks gemiddeld 120.000 unieke bezoekers. De bezoekers genereren momenteel zo’n 800.000 pageviews.

Rechten

Villamedia heeft zich ingespannen om alle rechthebbenden van beelden en teksten te achterhalen. Meen je rechten te kunnen doen gelden, dan kun je je bij ons melden.