Liveblog Oekraïne: Nieuwe dronebeelden oorlogsmisdaden in Boetsja; Twitter wijst op Geneefse Conventies
In dit artikel houden we je op de hoogte van de ontwikkelingen rondom de oorlog in Oekraïne en de impact op journalisten, media en journalistiek. Twitter gaat gebruikers wijzen op respect voor krijgsgevangenen en beperkt overheidsaccounts en staatsmedia. Nieuwe dronebeelden geven inzicht in de eerste dagen van de Russische bezetting van Boetsja, waar al vroeg in de oorlog burgers zijn geëxecuteerd.
We houden een overzicht bij met journalisten die verslag doen vanuit Rusland en Oekraïne. Dat overzicht vind je hier.
Russische schrijvers en kunstenaars lanceren digitaal tijdschrift
Een groep van ruim honderd vooraanstaande Russisch sprekende kunstenaars, schrijvers, dichters en musici is een nieuw digitaal tijdschrift begonnen, waarin ze zich uitspreken tegen de oorlog in Oekraïne. Het tijdschrift - Russische Oppositionele Kunst Review - verschijnt later deze maand voor het eerst. Bureau Buitenland sprak met bedenker en coördinator Linor Goralik.
Beelden van boven
Opnieuw blijken satelliet- en dronebeelden onontbeerlijk voor het aantonen van potentiële oorlogsmisdaden. Nieuwe beelden van Boetsja tijdens de Russische bezetting tonen aan hoe een fietsende man wordt beschoten door een Russische tank.
Een gedode man werd op de locatie gevonden naast zijn fiets, toen de Russen uit Boetsja werden verdreven. De starten lagen bezaaid met lichamen. Rusland ontkende daar verantwoordelijk voor te zijn, maar satellietbeelden toonden gisteren aan dat de moorden al waren gepleegd toen Russische troepen daar nog de dienst uitmaakten.
Journalisten kregen van Oekraïne ruim toegang tot het dorpje, wat tot oncomfortabele beelden als deze leiden:
Oekraïne wil niet dat de wereld vergeet wat er tijdens deze oorlog gebeurt. Vandaag was ik op een perstrip naar Bucha met +/- 150 journalisten. Foto: plek waar lichamen van 6 personen zijn gevonden, eerst gedood, daarna verbrand. NB: georganiseerd is niet: geënsceneerd! #Oekraïne pic.twitter.com/6IcZl7Y8AP
— Roel Pauw (@RoelfPauw) April 5, 2022
NOS-verslaggever Sander van Hoorn benoemde gisteren in het journaal dit ongemak; onder meer de vraag of lichamen speciaal voor het fotomoment zijn blijven liggen. Van Hoorn maakte een indrukwekkende reportage in Boetsja, waar hij vrij kon rondlopen en ongestoord met iedereen kon spreken.
Gevangen oppositieleider Aleksej Navalny sprak vanuit de gevangenis - via zijn advocaat - zijn afschuw uit over “de monsterlijkheden” in Boetsja. Hij pleitte voor strafmaatregelen tegen staatsmedia in Rusland, die nepnieuws helpen verspreiden over de oorlog.
1/14 How an ordinary Russian TV viewer (one of whom I currently am) sees it.
— Alexey Navalny (@navalny) April 5, 2022
I learned about the monstrous events in Bucha yesterday morning from the news that Russia was convening the UN Security Council in connection with the massacre by Ukrainian Nazis in Bucha.
Twitter beperkt Russische overheid
Twitter heeft nieuwe beperkingen aangekondigd rondom de oorlog in Oekraïne. Het bedrijf gaat internationaal oorlogsrecht zoals vastgelegd in de Geneefse Conventies afdwingen. Artikel 13 beschrijft onder meer de behandeling van krijgsgevangenen. Die mogen niet worden opgevoerd voor propaganda of bedreigd met mentaal of fysiek geweld.
Tweets waarin krijgsgevangenen worden getoond moeten daarom worden verwijderd, als deze door officiële overheidsaccounts of staatsmedia worden gedeeld. Of dat Russische of Oekraïense accounts zijn, is secundair. Twitter gaat sommige tweets van overheids- en staatsmedia vanaf nu ook voorzien van een waarschuwing, voor tweets zelf getoond worden.
Berichten waarin wordt opgeroepen tot geweld tegen krijgsgevangenen of waarin hun lijden wordt gevierd of beschimpt, zullen eveneens worden verwijderd. Wie daar geen gehoor aan geeft, loopt het risico te worden geweerd, waarschuwt Twitter.
Yandex
Elena Bunina, topvrouw van de populaire Russische zoekmachine is opgestapt en naar Israël gereisd. Volgens Yandex liep haar contract sowieso op 15 april ten einde, maar is ze twee weken eerder “om persoonlijke redenen” opgestapt.
De zoekmachine (met hoofdkantoor in Nederland) ligt al een tijd onder vuur, omdat het zoekresultaten zou schonen, zoals dat in China gebeurt met resultaten van het Tiananmenplein. Wie zoekt op Boetsja zou alleen sanitaire historische foto’s te zien krijgen.
#Bucha according to Yandex vs Google! pic.twitter.com/eTOp8nTjM0
— Sevgi Akarcesme (@SevgiAkarcesme) April 4, 2022
Binnen Nederland zijn de resultaten wel inclusief de moordpartij in Boetsja. Journalist Olaf Koens citeert een interne memo waarin Bunina schrijft dat ze “niet kan leven in een land dat oorlog voert met een buurland”. “Ze is gevlucht naar… Israël”, aldus Koens.
De quote doet in het Engels inderdaad een vreemde ronde zonder bronvermelding, maar is in het Russisch eenvoudig terug te vinden. De bron is een intern bericht, hieronder bijgevoegd. https://t.co/LfCmGwUUVchttps://t.co/KqDiOFTTsshttps://t.co/wqSTaXnWfR pic.twitter.com/cu22KGzEKn
— Olaf Koens (@obk) April 5, 2022
Internet tijdelijk verstoord
Ukrtelecom, de grootste internetaanbieder in Oekraïne, was onderwerp van een cyberaanval. Deze zou zijn afgeslagen en het internetverkeer wordt hersteld.
ℹ️ Update: Internet connectivity is being restored on Ukraine's national provider Ukrtelecom some 15 hours after users started falling offline amid a cyberattack. The company's engineers say they have successfully mitigated the attack.
— NetBlocks (@netblocks) March 28, 2022
📰 Report: https://t.co/tcZz71R6Y6 pic.twitter.com/HcwzsK3WWu
Praat mee