Telegraaf: ‘Deskundigen kritisch over de Wob’
Nederlandse ambtenaren volgen cursussen waarin ze leren Wob-verzoeken te traineren. En wanneer documenten onder de Wet openbaarheid van bestuur wél met journalisten of burgers gedeeld worden, zijn vaak details en soms zelfs hele pagina's weggelakt. Dat laatste mag, aangezien er diverse weigeringsgronden zijn opgenomen in de Wob. “Maar die redenen worden vaak als schaamlap gebruikt. Bij cursussen leren ambtenaren journalisten een interview aanbieden, met als bijproduct dat de Wob-procedure vertraagt of sneuvelt.”
Dat stelt jurist Roger Vleugels tegen De Telegraaf. De krant pakt flink uit met een stuk waarin het de gebreken van de Wob op een rij zet. Wat openheid betreft scoort Nederland volgens de krant niet veel beter dan ontwikkelingslanden. “Landen als Bulgarije en Servië staan boven ons”, aldus Vleugels, die lezingen geeft over de Wob. “Nergens moet je zo lang wachten op openbaarmaking van overheidsstukken als in Nederland. En in tachtig procent van de gevallen wordt zelfs die termijn nog overschreden.”
‘Minder informatie gedeeld’
De Telegraaf begon zijn aanval op de Wob donderdag, met een artikel waarin de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema beterschap beloofd wat betreft de omgang met de Wob-verzoeken. De Telegraaf diende in april een Wob-verzoek in om problemen bij de dienst Openbare Orde en Veiligheid boven tafel te krijgen. Dat verzoek leidde eerst tot een afwijzing. Die bleek op eigen initiatief geformuleerd door gemeentesecretaris Arjan van Gils.
Ook de Leidse hoogleraar staats- en bestuursrecht Wim Voermans is kritisch op de Wob. Volgens hem neemt de bereidheid om informatie te delen de laatste jaren af. Ambtenaren ervaren verzoeken om informatie vooral als hinderlijke onderbreking van hun werk. Voermans tegen De Telegraaf. “Ik maak mij daar zorgen over. De overheid moet eropuit zijn om informatie te geven. Alleen zo kunnen we vertrouwen hebben en houden.”
Vervanger in de maak
Het niet volgens de wet voldoen aan de Wob is niet nieuw. Eerder schreef RTL Nieuws-journalist René Lukassen al over een trucje van het ministerie van Financiën, dat bepaalde stukken buiten Wob-verzoeken hield door ze bij een notaris onder te brengen. Lukassen was op dat punt al jaren bezig om notulen en documenten rond de ondergang van DSB Bank en verzekeraar SNS Reaal los te peuteren.
De Wet openbaarheid van bestuur dateert van 1980. Een vervanger, de Wet open overheid (Woo), is al een aantal jaar in de maak. In 2016 werd het wetsvoorstel aangenomen door de Tweede Kamer, maar de Eerste Kamer schortte de behandeling van het wetsvoorstel op zodat er eerst onderzoek gedaan kan worden naar de impact die de wet gaat hebben voor de overheid.
Lees hier meer over het Wob-verzoek in ons dossier.
Lees hier over de uitzonderingen op de Wet openbaarheid van bestuur.
Lees hier hoe je zelf een Wob-verzoek doet.
Praat mee