Wet open overheid langs Tweede Kamer - met flink wat amendementen

De Tweede Kamer heeft gisteren ingestemd met de Wet open overheid (Woo), beoogd vervanger van de huidige Wet openbaarheid van bestuur (Wob). Niet alle overheidsinformatie wordt publiek: via amendementen zijn bedrijfs- en fabricatiegeheimen die het bedrijfsleven verplicht met de overheid deelt uitgesloten.
Een amendement van Kamerleden Joost Sneller (D66) en Kathalijne Buitenweg (GroenLinks) dat zou regelen dat documenten met terugwerkende kracht onder een Woo-verzoek vallen, werd verworpen. Een bestuursorgaan zou dan documenten waarover het ten tijde van het verzoek nog niet beschikte alsnog moeten vrijgeven.
Minister Ollongren (Binnenlandse Zaken) stelde eerder dat het amendement een snelle afhandeling zou verhinderen. “Als alles na binnenkomst van het verzoek ook moet worden meegenomen, dan blijft men stukken beoordelen en kom je niet tot een besluit, dat stuit op praktische bezwaren”, aldus de minister.
Koepelorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland zeggen in een verklaring blij te zijn dat bedrijfsgeheimen “veilig blijven” en dat de Woo - als gevolg van een amendement van de SGP - niet gaat gelden voor de semi-publieke sector. “Dit past namelijk niet in de in Nederland geldende staatsrechtelijke verhoudingen”, stellen de koepelorganisaties.
In de huidige Wob zijn deze zaken niet expliciet uitgesloten.
De Woo moet, indien succesvol, een cultuuromslag opleveren, waarbij de overheid niet meer wacht tot informatie wordt opgevraagd maar die actiever deelt en laat weten over welke informatie zij beschikt.
De Eerste Kamer zal zich nu nog over de wet buigen. Wob-expert Roger Vleugels zegt dat het Wob-proces feitelijk niet veel zal veranderen en de overheid iets actiever zal worden in de informatieverstrekking.
De beoogd opvolger vd Wob, de Woo is door de Tweede Kamer aangenomen. Als hij ook door de Eerste Kamer aangenomen wordt dan blijft Wobben nagenoeg gelijk en komt er ietsje meer actieve openbaarheid. Bovenal geldt dan dat we niet voldoen een de minimumstandaard vd Raad v Europa
— Roger Vleugels (@RogerVleugels) January 26, 2021
Een populaire weigeringsgrond voor Wob-verzoeken zijn de zogeheten ‘persoonlijke beleidsopvattingen. Het idee daarachter is dat ambtenaren vrijelijk moeten kunnen overleggen, zonder die meningen later te moeten verdedigen. De VVOJ noemde het vorige week teleurstellend dat die weigeringsgrond overeind zou blijven.
Via een aangenomen amendement van Harry van der Molen (CDA) zullen deze persoonlijke beleidsopvattingen tóch opvraagbaar worden, zij het geanonimiseerd. “Dit is een waardevolle toevoeging en voorkomt dat bewindspersonen zich in de toekomst op deze uitzonderingsgrond beroepen”, stelt Open State Foundation, dat met diverse maatschappelijke en journalistieke organisaties optrok om de Woo zo breed mogelijk ingevoerd te krijgen.
Wanneer de Eerste Kamer zich over de Woo buigt, is op het moment van schrijven nog onbekend.
Praat mee