‘VS onderzochten ontvoering van Assange; ook aanslag besproken’

De onderzoeksjournalisten van Yahoo spraken met dertig voormalige regeringsambtenaren; acht van hen meldden dat ook een ontvoering van Assange werd overwogen - het type gedwongen rendition waarmee begin deze eeuw diverse terreurverdachten naar Guantánamo zijn overgebracht.

Het plan voor een moordaanslag kreeg binnen de CIA nauwelijks steun, aldus betrokkenen. Het zou vooral een ‘proefballon’ geweest zijn van president Trump.

Om de CIA meer speelruimte te geven is volgens Yahoo ook bekeken of WikiLeaks en journalisten die bij de onthullingen betrokken waren via een simpele definitiewijziging tot ‘buitenlandse agenten’ bestempeld konden worden. WikiLeaks zou dan van spionage beschuldigd kunnen worden; bescherming rondom persvrijheid zou dan grotendeels vervallen.

Een van de geïnterviewden zegt te hebben gelobbyd voor zo’n verandering, maar het Witte Huis onder Obama wilde zich daar uiteindelijk niet aan branden. Toch wordt WikiLeaks in Amerikaanse overheidskringen niet als journalistieke organisatie gezien.

We learn that US intelligence officials lobbied the White House under Obama to redefine WikiLeaks—and high-profile journalists like Glenn Greenwald and Laura Poitras—as "information brokers." This could help CIA argue they were "agents of a foreign power" and valid targets. pic.twitter.com/K8EPsTNV0l

— Kevin Gosztola (@kgosztola) September 26, 2021

Ecuador zat ondertussen met Assange in hun maag. Sinds zijn vlucht naar hun Londense ambassade in 2012 waren de persoonlijke verhoudingen sterk verslechterd. In 2019 had Ecuador er genoeg van en werd Assange met geweld uit de ambassade gehaald.

Er waren rond 2017 plannen om Assange diplomatieke status (en daarmee bescherming) te geven, zodat hij ongehinderd naar een derde land kon afreizen - vrijwel zeker Rusland. Onder Trump werd een reeks scenarios op haalbaarheid bestudeerd, stellen zeker drie oud-functionarissen.

Ontvoering tijdens transit, met het risico van een vuurgevecht op Londense straten, een opzettelijke aanrijding van het Russische diplomatieke voertuig of het lekschieten van vliegtuigwielen nog voor deze kon opstijgen. Volgens de betrokkenen was de mogelijke noodzaak van vuurwapengebruik afgestemd met de Britse autoriteiten.

Een voormalige topmedewerker bij de inlichtingendienst stelt tegenover Yahoo dat “er geen grenzen leken te zijn”. Omdat de Amerikaanse ontvoeringsplannen op enig moment bij Ecuador en Rusland bekend raakten, werd het plan voor diplomatieke status en uitreizen naar een derde land afgeblazen.

Toenmalig CIA-directeur Mike Pompeo (later minister van Buitenlandse Zaken in het Trump-kabinet, red.) was voorstander van ontvoering. Tegelijk waren zulke ontvoeringsplannen ook al serieus onderwerp van gesprek tijdens de Obama-regering. Eenmaal minister van Buitenlandse Zaken betitelde Pompeo WikiLeaks uiteindelijk tot non-state hostile intelligence service -  een zelfstandig opererende vijandige inlichtingendienst.

Assange werd na zijn gedwongen vertrek uit de ambassade onder meer aangeklaagd voor het zich onttrekken aan de rechtsgang, toen hij op borgtocht vrij was. Volgens de reconstructie is dat mede op verzoek van de Verenigde Staten gebeurd, zodat een aanklacht voor spionage kon worden afgerond.

Assange verzocht vertrekken president Trump eerder dit jaar tevergeefs om gratie.

President Biden wil nog de WikiLeaks-topman nog steeds veroordelen. Een uitleveringsverzoek staat echter op pauze, vanwege Assanges broze gezondheid. In augustus moest de WikiLeaks-oprichter een nederlaag accepteren: de originele Amerikaanse aanklacht mag worden uitgebreid.

CIA wilde tegenover Yahoo niet reageren op de onthullingen. Meer bij Yahoo News: Inside the CIA’s secret war plans against WikiLeaks