Persbureau AP laat in het vervolg namen weg bij nieuws rond kleine criminaliteit

In Nederland geldt een traditie van geanonimiseerde achternamen van verdachten. Slechts zelden wordt de achternaam vermeld, zelfs als het tot een veroordeling komt.

Het argument dat mensen dankzij moderne techniek achtervolgd kunnen worden door misstappen of blunders in het verleden leidde tot het vergeetrecht, een systeem waarbij betrokkenen media kunnen verzoeken artikelen te wissen of hun namen te anonimiseren. Ook is het mogelijk zoekresultaten bij de bron - in dit geval de zoekmachine - te laten onderdrukken.

AP heeft het nieuwe beleid landelijk ingevoerd. In korte verhalen over kleine criminaliteit worden vanaf nu geen namen meer genoemd of foto’s van de verdachten geplaatst, zeker als het onwaarschijnlijk is dat AP de uiteindelijke rechtszaak nog zal volgen.

John Daniszweski, die bij AP over onder meer journalistieke standaarden gaat, zegt dat een klein verhaal over iemand die naakt en dronken werd gearresteerd slechts kort de aandacht heeft, en de volgende dag alweer is vergeten. “De naam van de gearresteerde leeft voort op internet, zelfs als de originele aanklacht vervalt of iemand wordt vrijgesproken”, aldus Danizweski.

Het nieuwe beleid moet dat voorkomen.

Het vergeetrecht lokt internationaal veel discussie uit. De Boston Globe gaat tegenwoordig retro-actief door de archieven, terwijl anderen fel tegen zulk historisch revisionisme zijn.

De Raad voor de Journalistiek nam onlangs criteria op in de Leidraad rond verwijderingsverzoeken, maar besloot die weer te verwijderen om de indruk weg te nemen “dat de gehele journalistieke beroepsgroep ze onderschrijft”.

Er is verder kritiek dat veroordeelde criminelen het vergeetrecht misbruiken om weer met een schone lei te kunnen beginnen. In Duitsland haalde een meervoudig moordenaar voor het Hooggerechtshof gelijk, in Nederland steunde de rechter Google bij een weigering van een verwijderingsverzoek.

In 2018 dwong een veroordeelde zakenman Google om links naar artikelen over een eerdere veroordeling te verwijderen.