Matthijs Valent: solidariteit en bewustwording belangrijkste winst van stakingsdag NRC-freelancers

Freelancers bij NRC namen het voortouw voor ál hun freelance-collega’s: ze legden een dag het werk neer. De NRC-freelancers deden dat overigens met liefde voor hun uitgave: ze zorgden dat de productie van krant en website niet in gevaar kwam.

Aanstaande vrijdag begint een nieuwe fase in de langlopende bewustwordingscampagne ‘Journalistiek heeft een Prijs’. Een groep freelancers presenteert bij De Coöperatie het plan de campagne om de achtergestelde positie en betaling van freelancers onder de aandacht te houden.

Ze zien zich gesteund door een brede groep belangenbehartigers van freelancers, waaronder de NVJ, VVOJ, De Auteursbond en diverse freelance-collectieven. Matthijs Valent zal daar samen met collega-freelancer Jolanda van de Beld vertellen over de acties.  Vooruitlopend op de presentatie van vrijdag vroeg Villamedia freelancer Matthijs Valent naar de reacties op de unieke stakingsdag.

Zijn er sinds jullie stakingsdag al dingen veranderd?
Er zijn gesprekken met de hoofdredactie gevoerd over een duidelijker freelance-beleid, waar nu aan gewerkt wordt. Dit proces was al aan de gang voor de actie, maar sindsdien zijn er wel meters gemaakt.

Hoe hebben NRC’s vaste-diensters eigenlijk gereageerd op de stakingsdag? Bijval of kritiek in de periode daarna?
We hebben veel bijval gekregen en complimenten voor het feit dat we dit oppakten. Ik hoorde ook vaak dat collega’s, die je normaal hier nooit over hoort, er gesprekken over begonnen met anderen. Volgens mij is het veel mensen voor het eerst duidelijk geworden dat er een enorm probleem bestaat… en dat was precies de bedoeling.

Een beroepsgroep die niet-aflatend anderen de maat neemt zou niet bang moeten zijn voor zijn eigen managers

En hoe ging dat met freelancers en vaste-dienst collega’s buiten NRC?
Ik heb het idee dat onze actie veel heeft losgemaakt onder een brede groep journalisten - vast en freelance. De reacties waren voornamelijk positief. Ik merkte dit ook in het contact met collega’s van buiten, wanneer zij contact met mij opnamen. Dat was vaak voor een stuk, maar soms ook uit eigen beweging. Het probleem is natuurlijk overal aanwezig, maar dat freelancers daar gezamenlijk iets aan kunnen doen was voor veel mensen nieuw.

Zijn jullie nog van plan er op termijn - mochten de beloofde wijzigingen op onderdelen uitblijven - nog een stakingsdag aan te plakken?
Het is nog veel te vroeg om daar iets over te zeggen. Deels ligt de bal natuurlijk bij NRC, maar andere dingen zoals de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering zijn bredere kwesties waarvan niemand nog zeker weet hoe ze zich gaan ontwikkelen. (Juist gisteren werd rond de verplichte aov een akkoord gemeld, red.)

Wat mag wat jou betreft niet ontbreken in het plan de campagne om te herinneren dat journalistiek een prijs heeft?
De flexibilisering en verschraling van tarieven heeft niet stiekem plaatsgevonden. Dit is gebeurd terwijl iedereen erbij stond en misschien dacht dat het nu eenmaal zo moet. De journalistiek heeft meer solidariteit nodig, geen race naar beneden wie voor het magerste bedrag bereid is woorden af te leveren. Het begint met solidariteit tussen loondienst en freelancers, en bij freelancers onderling, waardoor men voor elkaar opkomt. Een beroepsgroep die niet-aflatend anderen de maat neemt zou niet bang moeten zijn voor zijn eigen managers.

Lees ook:
Dieuwertje Kuijpers: Veel te lieve en bescheiden collega’s: eis je ruimte
DPG Media in beroep tegen freelance vonnis