Frits van Exter over de diepere verbintenis met je publiek

‘Vertrouwen’ was vorige week een van de sleutelwoorden op het internationale festival voor journalistiek in het Italiaanse Perugia. Journalisten en academici braken zich er het hoofd over tijdens verschillende sessies. Hoe herstel je het vertrouwen onder degenen die dat nooit hebben gehad of allang hebben verloren? In de woorden van Richard Sambrook, veteraan van de BBC: ‘Het enige wat we kunnen doen is de beste journalistiek op een gebruiksvriendelijke wijze presenteren in de hoop dat mensen er kennis van nemen. “You can’t force people to eat their vegetables”.’

Jay Rosen (61) weet ook niet hoe je de afhakers kunt terughalen, maar hij denkt wel dat je veel kunt doen om te voorkomen dat meer mensen hun voorbeeld volgen. Het draait wat hem betreft om een evenwichtiger relatie. Rosen pleit al vele jaren voor crowdsourcing, samenwerking gebaseerd op de gedachte dat het publiek meer weet dan de journalist. Vanuit de universiteit van New York was hij zelf ook betrokken bij verschillende, niet altijd even succesvolle, experimenten.

Nu werkt hij samen met de redactie van De Correspondent om een Engelstalige editie uit te brengen. Rosen gelooft dat die redactie de goede formule heeft: een verenigingsmodel, geen advertenties, artikelen voorbij de waan van de dag, maximale transparantie en samenwerking met de experts onder de leden. ‘De kwaliteit van je journalistiek zal in toenemende mate afhangen van de mensen die je steunen’, zei Rosen.

Vertrouwen is niet genoeg, zegt Rosen. Lezers en kijkers kunnen het grootste vertrouwen hebben in media louter omdat zij hun denkbeelden vertolken. Het gaat hem om vertrouwen in media, die willen weten wat er werkelijk is gebeurd en zich ook afvragen hoe relevant dat is voor hun publiek.

De kwaliteit van de antwoorden hangt mede af van de betrokkenheid van deskundigen in je publiek. Je zult ze teleurstellen, zegt Rosen, omdat je ze niet altijd gelijk geeft. Zie het als een huwelijk waarin twee mensen de ups en downs in de relatie overleven, zolang zij maar de diepere verbintenis blijven voelen. Wie vertrouwen zoekt moet tenminste betrouwbaar zijn.

Frits van Exter is voorzitter van de Raad voor de Journalistiek. Hij heeft geen stem bij de beoordeling van klachten. Hij geeft slechts zijn persoonlijke mening.