— dinsdag 22 mei 2018, 15:08 | 0 reacties, praat mee

Frits van Exter over wat we kunnen leren van mensen die in het nieuws zijn geweest

© Truus van Gog

Wat kunnen we leren van mensen die in het nieuws zijn geweest? Journalisten kunnen nog zo aardig zijn, ze kunnen niet verbergen dat het om hun eigen belang gaat. Laatste wijziging: 23 mei 2018, 12:10

Toen Alegra wakker werd uit haar coma, ontdekte ze dat zij haar baby had verloren en een lokale beroemdheid was geworden. Haar schoonmoeder had verslaggevers gebeld omdat zij alarm wilde slaan: Alegra had een ziekte die veel ernstiger bleek voor zwangere vrouwen dan gedacht. De media wilden haar verhaal horen. Ze stemde in. Als de ziekte eerder was vastgesteld, had haar baby het misschien overleefd. Verslaggevers en tv-ploegen kwamen over de vloer. Het was een bezoeking. Een interviewer vroeg herhaaldelijk om een foto van de baby. Alegra berustend: ‘Ze moeten opdringerig zijn. Sommigen irri­teer­den me, maar dat is hun baan, ze moeten zo zijn, begrijp je? (…) Je moet er gewoon rekening mee houden. Ze willen hun verhaal hebben.’

De Amerikaanse onderzoeker Ruth Palmer interviewde Alegra (niet haar echte naam) en zo’n tachtig andere ‘gewone’ mensen over hun ervaringen met media. Zij zijn getuigen, deskundigen, verdachten, slachtoffers, helden, pleitbezorgers of gewoon, schijnbaar willekeurige vertegenwoordigers van de ‘vox-pop’. De journalistiek is zonder hen ondenkbaar. Maar we hebben geen idee hoe dat bevalt.

De meeste geïnterviewden keken bij voorbaat op tegen de media. Journalisten mogen denken dat zij aan de goede kant staan en het opnemen tegen de macht, maar in de ogen van deze mensen zijn zij geen bondgenoten; zij maken deel uit van de gevestigde orde. Zij kunnen aardig zijn, maar worden toch vooral gedreven door eigenbelang.

Veel mensen vinden het bijzonder om in de krant of op tv te komen. Zij werken mee omdat ze het belangrijk vinden dat hun verhaal verteld wordt, maar daarmee geven zij ook de controle op. Ze hebben geen idee van het redactionele proces: het knippen en plakken van hun woorden. Het valt op dat mensen nauwelijks vallen over feitelijke fouten, als ‘de waarheid’ van hun boodschap maar overkomt.

Jezelf terug zien in de media is een gemengd genoegen. Mensen zijn niet voorbereid op de soms onaangename gevolgen van publiciteit. Ze voelen zich daarin alleen; de journalist is alweer op weg naar het volgende verhaal.

Frits van Exter is voorzitter van de Raad voor de Journalistiek. Hij heeft geen stem in de beoordeling van klachten en verwoordt hier zijn persoonlijke mening.

Tips
• Het komt eigenlijk neer op: wat u niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet.
• Vraag bij heftige gebeurtenissen eerst of mensen in orde zijn en pas dan of je ze kunt interviewen.
• Laat je contactgegevens achter na een interview.
• Lees het boek ‘Becoming the news’ van Ruth Palmer of kijk naar haar presentatie op het journalistiekfestival in Perugia (en probeer je niet te storen aan de interviewer).
• En mooie voorbeelden van ervaringen met media, lees je natuurlijk ook in de serie de Lessen voor de Pers in Villamedia.

Tip de redactie

Wil je Villamedia tippen, maar is dat te gevoelig voor een gewone mail? Villamedia is aangesloten bij Publeaks, het platform waarmee je veilig en volledig anoniem materiaal met de redactie kunt delen: publeaks.nl/villamedia

Praat mee

Colofon

Villamedia is een uitgave van Villamedia Uitgeverij BV

Uitgever

Dolf Rogmans

Postadres

Villamedia Uitgeverij BV
Postbus 75997
1070 AZ Amsterdam

Bezoekadres

Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Factuurgegevens

Villamedia Uitgeverij BV
Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Contact

redactie@villamedia.nl

Redactie (tips?)

Chris Helt, hoofdredacteur

Marjolein Slats, coördinator magazine

Linda Nab, redacteur

Lars Pasveer, redacteur

Trudy Brandenburg-Van de Ven, redacteur

Rutger de Quay, redacteur

Nick Kivits, redacteur

Sales

Sofia van Wijk

Emiel Smit

Teddy van der Laan

Webbeheer

Marc Willemsen

Vacatures & advertenties

vacatures@villamedia.nl

Bereik

Villamedia trekt maandelijks gemiddeld 120.000 unieke bezoekers. De bezoekers genereren momenteel zo’n 800.000 pageviews.

Rechten

Villamedia heeft zich ingespannen om alle rechthebbenden van beelden en teksten te achterhalen. Meen je rechten te kunnen doen gelden, dan kun je je bij ons melden.