CPB: overheid kan iets doen tegen nepnieuws
Er is de laatste tijd veel te doen geweest over nepnieuws en de verspreiding van ongewenste content via sociale media als Facebook. Het Centraal Planbureau (CPB) heeft vandaag een advies uitgebracht waarin wordt beschreven wat Nederland én Europa daar tegen kunnen doen. .
Het opvallendste uit het advies, de ‘Policy Brief’, (.pdf), is wel het vergunningstelsel voor platforms. Met een vergunningstelsel, dat gericht zal zijn op Europese gebruikers, kunnen toezichthouders grip krijgen op spelers in de snel veranderende markten. Om een vergunning te krijgen moet namelijk aan bepaalde voorwaarden worden voldaan.
Het CPB hanteert de volgende definitie voor een platform: Een economische definitie van een platform is een bedrijf dat ten minste twee groepen gebruikers bedient, waarbij de deelname van een groep afhangt van de interactie met de andere groep (Rochet en Tirole, 2003). Een vergunning zou gericht moeten zijn op Europese gebruikers. In de financiële sector stellen toezichthouders hoge eisen aan bankvergunningen – dit zou in de toekomst ook voor digitale platforms een model kunnen zijn, meent het CPB.
Belangrijkst is volgens het CPB dat er meer transparantie is over de werking van sociale netwerken. Platforms kunnen worden verplicht om ongewenste of schadelijke berichten, bijvoorbeeld spam of discriminerende berichten, te markeren of filteren. Gebruikers zien dan gemakkelijk of ze met nepnieuws te maken hebben. Ook moet duidelijk zijn hoe het platform berichten rangschikt en presenteert.
Verder moeten de platforms alle gebruikers de mogelijkheid geven een ‘verified account’ aan te maken. Hun identiteit is dan gecontroleerd en kan als betrouwbaar gelden. Ook kunnen de platforms worden verplicht om een feedback-mogelijkheid te bieden, zodat gebruikers commentaar kunnen geven.
Daarnaast schrijft het CPB dat van advertenties duidelijk moet zijn van welke politieke partij ze afkomstig zijn.
Overigens worden de bedachte maatregelen al deels door de platforms zelf uitgevoerd. Zo kunnen gebruikers bij Facebook verdachte informatie doorgeven. Ook wordt er samengewerkt met factcheckers. Nepnieuws blijft op het Nederlandse deel van Facebook tot op heden een bescheiden rol spelen.
Facebook en Google willen nu niet reageren op het adviesrapport, Twitter zegt dat het bedrijf het rapport gaat bestuderen en later misschien met een reactie komt. Meer bij de NOS / NU.nl
Praat mee