Wiebe Kiestra wint de PrinsjesFotoprijs 2022: ‘Ik hoop dat ik de toeslagenaffaire opnieuw op de agenda zet’

De Haagse persfotograaf Wiebe Kiestra is de winnaar van de PrinsjesFotoprijs 2022, de prijs voor de beste politieke foto van het afgelopen parlementaire jaar. Hij won de prijs met zijn foto van wanhopige slachtoffers van de toeslagenaffaire en voormalig staatssecretaris Alexandra van Huffelen bij het kantoor van de Belastingdienst in Rotterdam. ‘Ik vind het hele schrijnende onderwerpen die ik voor m’n lens krijg. Het is belangrijk dat die onderwerpen onder de aandacht blijven.’
Kiestra – die sinds 1994 als fotograaf werkt - maakte de foto in opdracht van de SP. ‘Het was een demonstratie. De moeders en de gezinnen die slachtoffer zijn van de toeslagenaffaire hebben zich verenigd. Zij hadden een mars georganiseerd van het Stadhuis in Rotterdam naar het kantoor van de Belastingdienst op de Kop van Zuid.’
Op het moment van de manifestatie kwam ook de voormalig staatssecretaris Alexandra van Huffelen, verantwoordelijk voor de afwikkeling van de toeslagenaffaire, naar buiten gelopen. ‘Zij sprak ook op die bijeenkomst. En dat riep natuurlijk een hele boel emoties op. Op een gegeven moment verzamelden de slachtoffers zich om de staatssecretaris heen. De wanhoop van de slachtoffers kun je van hun gezichten lezen.’
‘Goede, fijne en kloppende foto’
Had Kiestra in zijn achterhoofd dat hij zojuist een prijswinnende foto had geschoten toen hij de foto in kwestie maakte? ‘Op die manier fotografeer je natuurlijk niet. Maar toen ik het beeld had gemaakt, wist ik wel dat ik een erg goede, fijne en kloppende foto gemaakt had. Het bleef wel direct in mijn hoofd hangen.’
Nooit eerder won Kiestra een prijs met zijn werk, behalve het feit dat hij vorig jaar ook genomineerd was voor de PrinsjesFoto. ‘Het voelt als een fijne waardering voor wat ik doe. Vorig jaar kon ik niet opboksen tegen de Omtzigtfoto van Bart Maat’, lacht Kiestra.
Er is wel al een bestemming gevonden voor het prijzengeld van 2.500 euro, zegt Kiestra. ‘Er zijn twee mogelijkheden. Of ik ga er een nieuwe camera van kopen, of het gaat mij helpen om een vervangende auto aan te schaffen’, zegt Kiestra. Beiden zijn hard nodig voor zijn werk.
‘Schrijnende onderwerpen voor de lens’
Kiestra vindt het heel belangrijk dat hij juist met deze foto en dit onderwerp de prijs won. ‘Daarmee zet je het onderwerp weer even op de agenda’, zegt hij, verwijzend naar de toeslagenaffaire. ‘Vorig jaar had ik een nominatie met een foto van een man die slachtoffer werd van chroom-6-affaire [een gevaarlijke stof die na blootstelling op lange termijn kan zorgen voor ernstige gezondheidsklachten, red]. Ik vind het hele schrijnende onderwerpen die ik voor m’n voeten en voor m’n lens krijg. Het is belangrijk dat die onderwerpen onder de aandacht blijven. Ik vind het te erg voor woorden dat de overheid dit soort dingen kan laten gebeuren.’
In het verleden werkte Kiestra onder meer voor dagbladen, nu maakte hij juist deze foto voor een politieke partij. ‘Ik voel mijzelf nog steeds voor honderd procent fotojournalist’, zegt Kiestra stellig. ‘Tegenwoordig is de SP min of meer de belangrijkste opdrachtgever die mij echt naar nieuwsonderwerpen stuurt. De onderwerpen die ik dan fotografeer komen vaak overeen met mijn eigen ideeën over fotografie en sociale betrokkenheid.’
Het landschap voor de fotojournalisten is in de afgelopen jaren steeds lastiger geworden. En dat is heel jammer
De SP is voor Kiestra de partij ‘die het nog steeds mogelijk maakt om mijn journalistieke werk te doen’. Is dat niet een beetje tragisch, dat Kiestra blijkbaar niet meer kan leven van het werk van opdrachten van dagbladen? ‘Het landschap voor de fotojournalisten is in de afgelopen jaren steeds lastiger geworden. En dat is heel jammer. Maar goed, ik ben blij dat ik mijn hoofd boven water houd en dit soort journalistieke dingen kan blijven doen.’
Praat mee