— donderdag 23 maart 2017, 09:57 | 0 reacties, praat mee

Proef NU.nl met Facebook: nog geen nepnieuws te vinden

Alle media berichten erover, want nepnieuws is hot; Nu.nl en Universiteit Leiden gaan het bestrijden voor Facebook. De praktijk is weerbarstig. Er is tot nu toe geen nepnieuws van enig gewicht te vinden in Nederland. Laatste wijziging: 5 april 2017, 13:26

‘Het kan zijn dat we er achter komen dat nepnieuws op Facebook in Nederland niet echt een probleem is, het kan ook zo zijn dat mensen de knop om het te melden nog niet goed genoeg weten te vinden, of dat het algoritme wat er voor moet zorgen dat deze berichten bij ons terecht komen beter moet worden’, zegt hoofdredacteur Gert-Jaap Hoekman over de stroeve start proef met Facebook-berichten checken.

Hij loopt met Nu.nl bovendien tegen een aanzienlijk principieel probleem aan in de praktijk van het nepnieuws checken: ‘De gecheckte berichten zijn tot toe van dusdanig weinig gewicht en vaak van bedenkelijke bronnen dat we ze niet op onze site nog een de extra aandacht van een miljoenenpubliek willen geven.’

De inbox die Facebook aanmaakte om meldingen van nepnieuws van haar 9,5 miljoen gebruikers door te sturen bracht tot nu toe tientallen berichten. Nu.nl was er nog niet ondersteboven van.

Dat geldt ook voor de Universiteit Leiden, zegt Peter Burger, docent van Journalistiek en Nieuwe Media. Het loopt niet storm met de gecheckte berichten bij Nieuwscheckers.nl. het enige bericht is dat van mishandelde puppies door asielzoekers, als hoax bestempeld. Het dateert van 2 december, bijna vier maanden geleden.

Het stond op clickbaitsites en op Facebook bij LeesR. Het bericht staat er nog vrolijk, zonder sticker van de factcheckers en inclusief met de nodige haatdragende commentaren en 1.600 likes. Het is ruim 700 keer gedeeld, en met gemiddeld 300 vrienden per gebruiker betekent dit een potentieel bereik van 21.000.

Burger: ‘We zijn nog bezig om het checken voor Facebook te organiseren, na te denken over de aanpak en over formats. Kijken wat er in de inbox van Facebook binnenkomt.’ Burger wil – anders dan Hoekman - niet bevestigen hoeveel berichten de inbox van Facebook hem bezorgde, want dat is onderdeel van de afgesproken geheimhouding. ‘Daarvoor moet je bij de mensen van Facebook zijn. Wij zeggen er voorlopig niets over. Het wisselt qua omvang.’

Nu.nl en Leiden krijgen dezelfde berichten in de inbox. Zodra er een bericht door beiden als vals is bestempeld dan zet Facebook er een sticker op dat het onjuist is. Er zijn geen afspraken gemaakt wie er wat checkt. Burger: ‘Facebook wil dit zo aanpakken, met een dubbele check voor de zekerheid.’

Maar heel urgent is het nog bepaald niet, zo ervaren Nu.nl en Leiden tot op heden. Is er niet of nauwelijks nepnieuws te checken? Burger: ‘Er valt genoeg te checken, maar je moet je wel afvragen wat het effect en gewicht is. Het hele probleem van nepnieuws vind ik wel zwaar overdreven. Ik geloof er niets van dat de Amerikaanse verkiezingen erdoor beslist zijn. Of dat de echte journalistiek erdoor wordt verdrukt.’

Volgens Burger is het veel belangrijker om de verkeerde beeldvorming door media als geheel aan te pakken: bijvoorbeeld sturing van nieuws en achtergronden door belanghebbenden, al dan niet voorlichters. Bedrijven die politiek beïnvloeden, lobby’s, afspraken met media, de selectie van gasten en sturing van meningen in praatprogramma’s.

Nieuwscheckers heeft het druk genoeg met het onderzoeken van het waarheidsgehalte van regulier nieuws en eigen vondsten, zoals vele retweets van Denk of gesjoemel met emissiecijfers door de VVD.

Wordt het een permanente belangrijke samenwerking met Facebook? En zo ja, blijft het dan gratis?

Hoekman: ‘Ik moet het nog zien. We willen het probleem inderdaad niet groter maken dan het is, dus we kijken momenteel naar de meest geschikte vorm. Hieruit volgt wellicht een nieuwe factcheckrubriek op Nu.nl, ook voor het checken van andere berichten. Als we er mensen voor vrijmaken, zullen we zeker bij Facebook aankloppen want Nu.nl is geen filantropische instelling.’

Burger: ‘Nepnieuws op Facebook is irritant maar lijkt me tot nu toe in Nederland vrij ongevaarlijk. Maar het is goed erop te blijven letten. Wij gaan geen kosten in rekening brengen, zo is de afspraak. Maar we hebben ook geen productieverplichting of zo. We bepalen zelf hoeveel we doen voor Facebook in deze proef.’

Tip de redactie

Wil je Villamedia tippen, maar is dat te gevoelig voor een gewone mail? Villamedia is aangesloten bij Publeaks, het platform waarmee je veilig en volledig anoniem materiaal met de redactie kunt delen: publeaks.nl/villamedia

Praat mee

Colofon

Villamedia is een uitgave van Villamedia Uitgeverij BV

Uitgever

Dolf Rogmans

Postadres

Villamedia Uitgeverij BV
Postbus 75997
1070 AZ Amsterdam

Bezoekadres

Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Factuurgegevens

Villamedia Uitgeverij BV
Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Contact

redactie@villamedia.nl

Redactie (tips?)

Chris Helt, hoofdredacteur

Marjolein Slats, coördinator magazine

Linda Nab, redacteur

Lars Pasveer, redacteur

Trudy Brandenburg-Van de Ven, redacteur

Rutger de Quay, redacteur

Nick Kivits, redacteur

Sales

Sofia van Wijk

Emiel Smit

Teddy van der Laan

Webbeheer

Marc Willemsen

Vacatures & advertenties

vacatures@villamedia.nl

Bereik

Villamedia trekt maandelijks gemiddeld 120.000 unieke bezoekers. De bezoekers genereren momenteel zo’n 800.000 pageviews.

Rechten

Villamedia heeft zich ingespannen om alle rechthebbenden van beelden en teksten te achterhalen. Meen je rechten te kunnen doen gelden, dan kun je je bij ons melden.