Peter Vandermeersch en Philippe Remarque over de overwinning van de kwaliteitskrant op online

Remarque vindt online uitgeven fascinerend en dat is het natuurlijk ook. Hij heeft ontdekt dat je online “serieuze kwaliteitsjournalistiek kunt bedrijven en er ook geld mee kunt verdienen”. Dat klinkt als groot, goed nieuws. Maar het zou fijn zijn als iemand hoofdredacteuren/uitgevers met dat soort teksten eens zou vragen hoe ze dat dan precies doen. Er werd over online heel lang tobberig gedaan, wat is de ommekeer geweest? Zit die puur in de digitale abonnementen? Of zijn er inmiddels andere substantiële bronnen van inkomsten? En hoe substantieel zijn die dan? Heb je het hier over inkomsten die het eventueel wegvallen van de papieren krant zouden kunnen opvangen?

Het denken in termen van winnen en verliezen en in het kader van een wedstrijd tussen kwaliteitsjournalistiek aan de ene zijde en online aan de andere zijde, doet het wereldwijde
web tekort. Reden voor mij als ‘internetjournalist’ (ik schud de nieuwe beroepen in alle nederigheid met gemak uit mijn mouw, maar je mag het ook ontkennen) om te ontkennen dat er zo’n wedstrijd bestaat, net zo min als met de politiek. Ik treed buiten kaders vanwege de ruimte die internet en een leven als artiest bieden. Het is een heel leertraject met disrupties voor dat oneindige, innovatieve digitale domein soepel correspondeert met de traditionel media en vice versa. Nepnieuws en beperkende verdienmodellen staan innovaties in de weg. In een nieuwe economie met duurzame menselijke waarden, krijgen die innovaties de kansen die ze verdienen en daar werk ik dan ook aan.

Ramarque benadrukt steeds weer dat de kwaliteit van de krant onder zijn hoofdredacteurschap is verbeterd. Als hij daarmee bedoelt dat er “mooier” wordt geschreven c.q. de stilistische gaven van de medewerkers zijn verbeterd ten opzichte van pakweg 25 jaar geleden dan heeft hij gelijk. Gevolg is wel dat door de meer populaire aanpak (op instigatie van de Belgische eigenaren en rendementsdenkers) de inhoud van de artikelen over met name internationale economische ontwikkelingen, internationale politiek, globalisering, migratie, digitale transformatie, specifieke landen als China en India etc. er niet beter op is geworden.  Wie de artikelen van De Volkskrant naast die van internationale kwaliteitskranten als New York Times, Washington Post en bijvoorbeeld The Guardian legt, wordt zich bewust van ondermaatse berichtgeving van de VK. De redactie (kwantiteit, kwaliteit en middelen), gebrek aan kennis en de juiste contacten, interesse of prioriteit (geen verslaggever in Afghanistan dan verdwijnt het daarmee grotendeel van de radar) en daarmee de keuzes van de redactie zijn daar grotendeels debet aan. Er is voor de nieuwe hoofdredacteur een hoop te doen om de kwaliteit te verbeteren. Dat sommige VK journalisten het kunnen blijkt wel uit de mooie boeken de ze schrijven. (Nog) meer onderzoeksjournalistiek, long reads en uitbreiding van de opinie pagina’s ten koste van alle stukjesschrijvers zou een mooi begin zijn als de eigenaren dat ook vinden. Het geld is er.