OM dwarsboomt journalist Zembla

Bovendien was Zembla niet beloofd dat vertrouwelijk met de informatie zou worden omgegaan.

Kort nadat Van Dongen vorig jaar aan het OM een vraag stelde over Dela kreeg hij een mail van het bedrijf met de vraag of hij met een verhaal over hen bezig is. De woordvoerder wilde niet vertellen waarom en hoe hij daar lucht van had gekregen.

Enkele weken later heeft Zembla over het onderzoek een off the record gesprek met het OM in Den Bosch. Maanden later blijkt, dat daarvan toch een samenvatting is gemaakt die is gemaild naar onder meer de Dela. En niet naar Zembla.

Als Van Dongen om opheldering vraagt, geeft de hoofdofficier van justitie in Den Bosch aan, dat hij na elk contact met Zembla steeds zelf de andere partijen - naast de Dela ook de betrokken gemeente en de politie - heeft geïnformeerd.

Volgens de hoofdofficier wordt daarmee de vertrouwelijkheid niet geschonden. “Omdat”, zo schrijft hij later aan Van Dongen, “uw verzoek tot een vertrouwelijk onderhoud niets zegt over de toezegging van mijn zijde”.

Een werkwijze die later wordt gesteund door Herman Bolhaar, voorzitter van het College van procureurs-generaal. Zowel het Openbaar Ministerie in Den Haag als Den Bosch willen inmiddels niet meer op de zaak in gaan en verwijzen naar de schriftelijke correspondentie met Van Dongen.

Als gevolg van het contact tussen het OM en Dela wist de uitvaartorganisatie de klokkenluider te achterhalen waarmee Zembla contact had. Die persoon is vervolgens gedreigd met een rechtszaak als hij verder gaat met het beschuldigen van Dela.

NVJ-secretaris Thomas Bruning veroordeelt de werkwijze van het OM. ‘Het OM is buiten zijn boekje gegaan door Dela actief in te lichten, terwijl daarvoor geen aanleiding was. De naam van Dela was immers al bekend, dus het in de aanwijzing genoemde argument om de “verdachte” in te lichten, was hier niet aan de orde.’

‘Het heeft er alle schijn van dat het OM hier in zijn pro-activiteit is doorgeschoten en bijna als advocaat van de verdachte partij Dela is opgetreden en daarmee de journalist onnodig heeft benadeeld. Het is vreemd dat Bolhaar hier geen afstand van neemt. Het is immers helder dat hiermee de belangen van de journalistiek zijn benadeeld.’

Media-advocaat Otto Volgenant van Boekx Advocaten waarschuwt journalisten voor contacten met het Openbaar Ministerie.  ‘Als journalist moet je minstens twee keer nadenken voordat je vertrouwelijke informatie deelt met het OM.’

‘In het kader van journalistieke bronbescherming moet je daar heel zorgvuldig mee omgaan. Het is verstandig om vooraf expliciete afspraken over vertrouwelijkheid te maken. Zwart op wit.’

‘Het OM is immers geen instantie om vrijblijvend mee te overleggen, maar de opsporingsinstantie in Nederland. Zij hebben een eigen belang dat niet parallel loopt met het journalistieke belang.’

Van Dongen blijft met de vraag zitten wat dat in de praktijk betekent voor zijn contacten met het OM.  ‘Voortaan moet ik blijkbaar van tevoren vertrouwelijkheid afspreken als ik met iemand van het Openbaar Ministerie praat.’

‘Maar is dat in de praktijk werkbaar, ook bij een ogenschijnlijk kleine vraag? En heeft het OM niet naar de journalisten in Nederland een informatieplicht, waar niet bij hoort dat alle andere partijen ook meteen worden geïnformeerd?

Het radioprogramma Argos ”>besteedt zaterdag ook aandacht aan de kwestie.