NSA gestopt met controversieel afluisterprogramma

De inlichtingendienst zou volgens Murray het systeem in geen half jaar hebben gebruikt en de regering Trump vraagt mogelijk geen nieuwe toestemming aan het congres om de wettelijke bevoegdheid te vernieuwen. Die verloopt eind van het jaar.

Volgens The New York Times analyseert het systeem logs van binnenlandse telefoon- en sms-berichten van Amerikanen. Het programma draaide sinds de aanslagen van 11 september 2001 op Amerika. President George Bush startte het programma om al-Qaida-leden op te pakken, die achter de aanslagen zaten. In 2013 maakte klokkenluider Edward Snowden via The Guardian bekend dat de Amerikaanse overheid op grote schaal gegevens van Amerikanen verzamelde. Dat leidde tot enorm veel kritiek in binnen- en buitenland. Het droeg bij aan een groeiend besef dat zowel overheden als particuliere bedrijven toegang hadden tot persoonlijke gegevens, die informatie verzamelden en exploiteerden en zorgde voor een discussie over privacy en rechtmatigheid van dergelijke programma’s.

Het congres beëindigde en verving het programma dat werd onthuld door Snowden met de USA Freedom Act van 2015. Daarmee kwam de metadata niet meer automatisch terecht bij de NSA, maar bleef dat bij de telecombedrijven. Met toestemming van een rechter kon de inlichtingendienst alsnog gegevens opvragen van bepaalde verdachten en van mensen die in contact waren geweest met die mogelijke verdachten. Hoewel de informatieverzameling aanzienlijk afnam bleef de omvang enorm. In plaats van miljarden bestanden werden in 2016 151 miljoen bestanden verzameld, terwijl er slechts 42 terreurverdachten waren. In 2017 ging het om 40 mogelijke verdachten en werden 534 miljoen bestanden verzameld. 

In december verloopt de wettelijke bevoegdheid van de Freedom Act 2015. Privacy-voorstanders hebben zich voorbereid op een nieuwe wetgevingsstrijd als het programma wordt uitgebreid of herzien. Het bericht dat het NSA-programma al in geen zes maanden gebruikt is, verandert volgens voorvechters van privacy het hele debat. Sinds “de hemel niet naar beneden is gekomen”, moet de NSA duidelijk maken dat het inderdaad noodzakelijk is om het programma weer opnieuw op te starten.

Lees ook:
Amerikaanse overheid draait elke bit om (7 juni 2013)
Guardian onthult bron PRISM-lek (10 juni 2013)
VS: inlichtingendiensten iets aan banden (3 juni 2015)
Massasurveillance NSA waarschijnlijk in strijd met grondwet (10 november 2015)