Nederland stijgt naar derde plaats persvrijheidsindex RSF
Nederland voert met Zweden (2) en Noorwegen (1) de top drie aan van landen waar het met de persvrijheid goed gesteld is. Nederland stijgt ten opzichte van 2017 zelfs twee plaatsen op de lijst van Reporters Sans Frontières (RSF). Toch is er ook in Europa genoeg bezorgd over te zijn. Op Malta en in Slowakije werden kort na elkaar journalisten vermoord om hun werk. Verder staat de democratie onder druk, door groeiend populisme en omstreden mediawetgeving in Polen en Hongarije.
De recent aangenomen wet voor bronbescherming in strafzaken levert Nederland punten op, al stelt RSF dat ook Nederland niet immuun is voor het verslechterde politieke en sociale klimaat in Europa. Onzekerheid over de nationale identiteit en massale immigratie lokken heftige emoties uit en leiden soms tot dreigementen aan het adres van journalisten.
Ook staan sommige partijen vijandig tegenover traditionele media. Die polarisatie leidt tot een groei in aanvallen op de media, stelt RSF. In Europa spelen identieke krachten, waarschuwt RSF.
Volgens cijfers van RSF zijn er in 2018 wereldwijd al 18 (burger)journalisten en ondersteunend personeel vermoord. Wereldwijd zitten 177 journalisten, 126 burgerjournalisten en 15 ondersteuners vast.
Europa werd binnen vijf maanden tijd opgeschrikt door twee moorden op journalisten. De bomaanslag op de Maltese journalist en blogger Daphne Caruana Galizia betekent dat Malta 18 plaatsen daalt naar plek 65. Slowakije daalde met tien plaatsen naar plek 27, na de dubbele moord op onderzoeksjournalist Ján Kuciak en zijn verloofde.
RSF is ook bezorgd over maatregelen die bijvoorbeeld in Frankrijk zijn aangekondigd in de strijd tegen nepnieuws. Die zijn potentieel problematisch, omdat de definitie van nepnieuws sterk wisselt: vaak is onwelgevallig nieuws al voldoende om het nieuws (en het medium dat het bracht) te veroordelen. Dat schept een vijandig klimaat.
Turkije (plaats 157) daalt verder in de lijst van 180 landen, omdat strafmaatregelen na de mislukte couppoging uit 2016 sterk ingrijpen. Journalisten zijn tot levenslang veroordeeld om wat ze schreven en krijgen nauwelijks juridische bijstand, aldus RSF. Turkije onder Erdogan is ‘s werelds grootste gevangenisbewaarder van journalisten. Meer in de RSF 2018 World Press Freedom Index
Het rapport van RSF over persvrijheid in de wereld staat centraal tijdens het Festival van het Vrije Woord op de Internationale Dag van de Persvrijheid op 3 mei.
Praat mee