Liveblog Oekraïne: EU: kritiek op Oekraïne vanwege ingeperkte burgerrechten voorlopig ongepast; Oekraïense fotograaf vermist

We houden een overzicht bij met journalisten die verslag doen vanuit Rusland en Oekraïne. Dat overzicht vind je hier.

Oorlogsfotograaf vermist
Sinds 13 maart is de Oekraïense fotograaf Max Levin vermist. Hij was aan het werk in een oorlogsgebied nabij Kyiv maar daarna is er geen contact meer met hem geweest. Levin werkte voornamelijk voor het Oekraïense nieuwsplatform LB, maar verleende ook stringerdiensten voor persbureau Reuters.

Our good friend, talented war photojournalist Maks Levin, has gone missing.
He had yet another field day in a combat zone outside Kyiv on March 13. Ever since then, no one has had any contact with him.
If you follow this war, you have definitely seen a lot of his works. pic.twitter.com/ILjrt6LofO

— Illia Ponomarenko 🇺🇦 (@IAPonomarenko) March 22, 2022

EU: ‘Slik kritiek op Oekraïne voorlopig even in’
EU-buitenlandchef Josep Borrell snapt dat de EU onder normale omstandigheden kritisch is op inperking van burgerrechten, maar een recent verbod op Russisch-gezinde oppositiepartijen door de autoriteiten moet in het licht van de actieve oorlog worden gezien. “Het is nu eerst zaak dat er straks nog een land over is met mensen die van die rechten kunnen genieten”, aldus Borrells woordvoerder.

Werken bij de Russische staatstelevisie
De Russische journalist Zhanna Agalakova werkte jarenlang voor het Eerste Kanaal van Russische staatstelevisie. Ze nam ontslag na de invasie van Oekraïne. Agalakova sprak voor het eerst over haar ervaringen als onderdeel van een propagandamachine. Ze deed dat bij Reporters sans Frontières (RSF) in Parijs.

“Ik heb nooit gelogen, maar wel vaak mijn mond gehouden”, aldus Agalakova. Vrienden stelden dat ze gek was om zich publiekelijk uit te spreken. “Ik heb lang getwijfeld. Iedereen hield me voor gek, maar ik doe het voor de Russen”, zegt ze.

Russische media tonen alleen macht, één persoon. Ons nieuws laat de realiteit niet zien”, aldus Agalakova. Ze benoemde de onbalans in het nieuws rondom Poetin: “We zien wat hij deed, wat hij at, we zagen hem zelfs zonder shirt, maar weten niet of hij getrouwd is of kinderen heeft.” Meer in deze Franstalige Twitter-draad.

Stickers
NOS-correspondent Iris de Graaf wijst op een zorgelijke trend in Rusland, bericht door het Wit-Russische online mediaplatform Nexta TV: intimiderende stickers op woningen van activisten en kritische journalisten, die ze uitmaken voor verraders.

Zorgwekkende foto’s uit Rusland. Huizen van activisten en kritische journalisten zouden gemarkeerd worden met stickers: ‘Hier woont een verrader’ (bron: @nexta_tv) pic.twitter.com/WU3OkMthub

— Iris de Graaf (@irislarisa) March 22, 2022

The Russian Tracker
Het Organized Crime and Corruption Reporting Project (OCCRP), een consortium van journalisten uit Oost- en Centraal-Europa, Centraal-Azië en Centraal-Amerika, is een internationale zoektocht begonnen naar het bezit van Russen die op een sanctielijst staan of door de anticorruptie-organisatie van Alexej Navalny zijn aangewezen als corrupt. Ook het Nederlandse onderzoeksjournalistieke platform Follow the Money (FTM) werkt mee.

FTM wisselt met ongeveer 80 journalisten van 25 media-organisaties uit onder andere België, Cyprus, Duitsland, Frankrijk, Litouwen, Luxemburg, Oostenrijk, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en Zwitserland informatie uit over oligarchen.

In de Russian Asset Tracker, wordt een lopend overzicht gegeven van vastgoed, vliegtuigen, jachten en offshore bankrekeningen van gesanctioneerde en/of corrupte Russische oligarchen. De zoektocht is nog maar net begonnen, maar levert nu al 153 bezittingen op ter waarde van 16 miljard euro waarvan we zeker weten dat die geheel of gedeeltelijk in bezit zijn van oligarchen en naaste medewerkers van Poetin.

Het verhaal over wat we tot nu toe hebben gevonden en de nuance waarmee je die vondsten moet beschouwen, vind je hier. https://t.co/bQQLkw6z1G. We zijn nog niet klaar. Dus tips zijn altijd welkom. 9/9

— Dimitri Tokmetzis (@tokmetzis) March 21, 2022

Starlink in Oekraïne
Oekraïne is de afgelopen weken om de dag voorzien van nieuwe Starlink-terminals voor het ontvangen van satellietinternet. Dat zegt de Oekraïense vicepremier en minister voor Digitale Transformatie Mykhailo Fedorov tegen de Washington Post. Het satellietnetwerk Starlink van het bedrijf SpaceX van Elon Musk voorziet nu ruim 5.000 locaties in Oekraïne van internet.

Toen de oorlog in Oekraïne uitbrak, werd het land geconfronteerd met dreigingen van Russische cyberaanvallen en beschietingen die het traditionele internet konden uitschakelen. Internetverstoringen kunnen ook worden veroorzaakt door stroomuitval of door het doorsnijden van glasvezelkabels als gevolg van beschietingen, aldus experts. Daarom was het noodzakelijk een backup-plan te ontwikkelen. Fedorov vroeg toen Musk om hulp, en kreeg die.

Starlink is nu zo’n beetje hét belangrijkste middel in het online houden van het belegerde land.

Toegang tot Euronews beperkt in Rusland
In Rusland is nu ook de toegang tot site van de internationale nieuwszender Euronews beperkt.

⚠️ Confirmed: Metrics show that the website of news organization #Euronews including subdomains is now restricted in #Russia on some providers. The measure by regulator Roskomnadzor is the latest in a series of bans on independent media.

📰 Background: https://t.co/PzFZ662LyN pic.twitter.com/rvVRCi5rkd

— NetBlocks (@netblocks) March 21, 2022

Zelensky wil Nederlandse Tweede Kamer toespreken
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft aangeboden om volgende week donderdagochtend de Tweede Kamer toe te spreken via een videoverbinding. Zelensky deed het voorstel via de ambassadeur in Nederland, Maksym Kononenko. Dinsdag moet de Kamer besluiten of Zelensky welkom is. Het dagelijkse bestuur van het parlement, het presidium, stelt voor van wel. Dat schrijft Kamervoorzitter Vera Bergkamp in een Kamerbrief.

Zelensky heeft de parlementen van meer landen toegesproken in de hoop steun voor zijn regering te vergaren in reactie op de Russische inval in zijn land.Meer bij NU.nl

Moscow Times vanuit Amsterdam aan het werk
En The Moscow Times is aan het werk gegaan vanuit Amsterdam. Ze hebben onderdak gekregen bij DPG Media in het INIT-gebouw, waar ook de redacties van Het Parool, Trouw en de Volkskrant zijn gevestigd. Oprichter Derk Sauer en hoofdredacteur Dmitri praten hier over de uitdagingen voor het onafhankelijke medium.

Russische krant verwijdert passage over vele doden in Oekraïne
De Russische pro-Kremlin krant Komsomolskaja Pravda heeft een gedeelte uit een bericht verwijderd waarin het meldde dat grote aantallen Russische militairen in Oekraïne zijn gesneuveld, meldt het Reformatorisch Dagblad. In het online-artikel van zondag, waarin het Russische ministerie van Defensie werd geciteerd, stond dat 9861 soldaten zouden zijn omgekomen sinds het begin van de oorlog. Dat zijn er aanzienlijk meer dan de 498 die tot nu toe door Moskou officieel zijn bevestigd.