Intiem portret van NRC’s hoofdromanticus

In ‘Vader en Dochter’ lees je niet over de geheimen achter het succes van NRC Handelsblad in de jaren ’70 en ’80, de jaren van hoofdredacteur André Spoor. Het boek van zijn dochter Hendrickje Spoor gaat over zijn leven en lijden, en het hare. Hoewel, misschien is het tijdsbeeld dat zij met een gênevrije directheid beschrijft wel onmisbaar om de verlichtingsidealen te begrijpen waarmee die krant destijds is opgezet.
Het waren de jaren van geconsumeerde ontzuiling, het afwerpen van de ketens van de burgerlijke moraal. Nederland deed de luiken open. De rest van de wereld bleek te bestaan, en was soms boeiender dan wat dit land bezighield. Op die golf kon NRC Handelsblad groeien.
De geschiedenis van de fusie tussen de Nieuwe Rotterdamse Courant en het Algemeen Handelsblad in 1970 is onderzocht en leesbaar beschreven in Pien van der Hoevens proefschrift ‘Het succes van een kwaliteitskrant. De ontstaansgeschiedenis van NRC Handelsblad’.
Van der Hoeven maakt duidelijk dat Spoor op essentiële momenten de koers aangaf én belichaamde. Zijn ideale krant bestond niet in Nederland. Het was een krant met een onbeperkte nieuwsgierigheid en een ambitie alle relevante ontwikkelingen in economie, wetenschap en cultuur wereldwijd te volgen.
Die internationaal georiënteerde, erudiete gulzigheid naar kennis, begrip en schoonheid kenmerkte Spoor net zo goed als de krant die onder zijn leiding opbloeide.
Die was een succes toen Wout Woltz het roer in 1983 van Spoor overnam.
Voor zijn dochter Hendrickje was de krant, en later Elseviers Magazine waar Spoor voor hetzelfde concern opnieuw een kwaliteitsblad van moest maken, een soort zoemend decor, stoorzender op de achtergrond.
Weliswaar was Spoor een geziene gast in Den Haag omdát hij een gezaghebbend hoofdredacteur was, in het leven van de aan elkaar verknochte vader en dochter waren de journalistieke taken vooral bronnen van gedoe.
Uiteindelijk dwongen zijn hart en zijn permanente heimwee naar een ander, grootser leven, liefst als schrijver in de voetsporen van Thomas Mann, Spoor naar vrijere opdrachten. Na de hoofdredactie van NRC ging hij als wereldbeschouwend columnist naar New York.
Na het bruusk onderbroken werk bij Elsevier werd hij correspondent in Wenen, waar hij als geen ander over literatuur en cultuur van Mittel Europa kon rapporteren.
Voor ons als gewone redacteuren waren de maandagse politieke lunches en de diplomatieke recepties in zijn stadspaleisje aan de Haagse Laan Copes van Cattenburch fascinerende introducties in die geletterde beau monde waar hij zijn krant in projecteerde. Van de bewerkelijke ménage die hij in de belendende vertrekken tevreden trachtte te houden zagen wij slechts glimpen, die tot wasdom komen in dit bij vlagen geaffecteerde, meestal meeslepende en zelfs ontroerend boek.
Hendrickje Spoor: Vader en dochter. Het verhaal van een opvoeding. Balans, ISBN 9789460038969,
320 pagina’s, € 19,95.
Praat mee