Hoge Raad: met dwang laten ontgrendelen van een telefoon is toegestaan

De Hoge Raad heeft in een zogeheten cassatie in het belang der wet geoordeeld dat het is toegestaan verdachten te dwingen een telefoon te ontgrendelen, als die biometrisch is beveiligd. Aanleiding is een zaak waarin de politie een verdachte dwong zijn vinger op de vingerafdruklezer te leggen.
Dat wierp de vraag op of iemand zo wordt gedwongen mee te werken aan zijn eigen veroordeling, het zogeheten nemo tenetur-beginsel. In een zaak werd een geboeide verdachte door agenten gedwongen om de telefoon te ontgrendelen. De boeien waren volgens de politie nodig om te voorkomen dat de verdachte de telefoon zou vernielen.
De rechtbank in die zaak oordeelde dat die actie “onder deze omstandigheden” proportioneel en rechtmatig was.
In oktober 2020 schreef advocaat-generaal Edwin Bleichrodt een advies dat dit ‘met lichte dwang’ ontgrendelen past in bestaande opsporingsmethoden. “De vingerafdruk kan aldus worden gezien als de biometrische pendant van de sleutel die de opsporingsambtenaar toegang verschaft tot de locatie waarin hij nader onderzoek kan doen”, stelde Bleichrodt.
Verdachten moeten in het kader van onderzoek soms ook andere biometrische eigenschappen afstaan (zoals bloed) of toestaan dat lichamelijke kenmerken worden geregistreerd en opgeslagen in het kader van onderzoek.
Belangrijke uitspraak. Biometrisch beveiligen van je telefoon is in het algemeen veiliger dan met een wachtwoord. Maar behalve voor de politie. Die hoef je niet je wachtwoord te geven, maar wel je vinger. Voelt krom. https://t.co/zhi1uQK1e8
— Ronald Prins (@cryptoron) February 10, 2021
Het op deze manier meewerken aan het onderzoek levert volgens de Raad een geringe inbreuk op de lichamelijke integriteit van de verdachte. Ook wijst de Raad er op dat “in het Nederlandse recht niet een onvoorwaardelijk recht of beginsel is verankerd dat een verdachte op geen enkele wijze kan worden verplicht tot het verlenen van medewerking aan het verkrijgen van voor hem mogelijk bezwarend bewijsmateriaal.” Meer bij de Hoge Raad
Praat mee