Grootschalig onderzoek onder journalisten over toegang tot overheidsinformatie

Doel van het onderzoek is het bevorderen van de toepassing van de Wet open overheid (Woo). Daarnaast zal het ACOI verkregen inzichten gebruiken bij toekomstige adviezen en bemiddelingszaken. Het onafhankelijke adviescollege, dat gevraagd en ongevraagd adviezen uitbrengt aan de regering en het parlement, noemt het van essentieel belang dat journalisten voldoende toegang hebben tot informatie van de overheid. De Wet open overheid (Woo) is daarvoor een belangrijk instrument. Ook biedt de Woo journalisten de mogelijkheid tot vertrouwelijke voorinzage van overheidstukken. Zij kunnen ook een klacht indienen bij het ACOI over de wijze waarop een overheidsorganisatie hun Woo-verzoek behandelt. Het ACOI vindt het daarom belangrijk om de ervaring en waardering van journalisten te onderzoeken, waarbij ook wordt gevraagd naar verbetersuggesties vanuit de journalistiek.

De Woo is nu net een jaar van kracht en er is nog veel kritiek op. Zo bleek uit onderzoek van het Instituut Maatschappelijke Innovatie (IMI) en Open State Foundation (OSF) afgelopen maart dat de maximale termijn voor Woo-verzoeken het afgelopen jaar ‘zeer fors’ overschreden werd en dat actieve openbaarmaking nauwelijks van de grond komt. 

Op 5 juni worden journalisten uitgenodigd om een online vragenlijst in te vullen. De Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) en de Vereniging van Onderzoeksjournalisten (VVOJ) zullen de vragenlijst onder hun leden verspreiden. Journalisten die geen lid zijn van deze beroepsverenigingen kunnen via een open link deelnemen aan het onderzoek. Voor een kwalitatieve verdieping worden in juli interviews afgenomen met geïnteresseerde journalisten en een dialoogtafel georganiseerd. De resultaten van het onderzoek worden uiterlijk in oktober verwacht, aldus het ACOI.