Fotograaf wint bodemprocedure rond vrije toegang gevangenis

Fotograaf Robert Glas heeft vorige week een bodemprocedure tegen de Nederlandse Staat gewonnen rond vrije toegang tot detentiecentra. De rechtbank stelt dat de reeks aan randvoorwaarden die de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) aan Glas stelde, zijn vrijheid van meningsuiting op ongeoorloofde wijze inperken.
Centraal in conflict staat een foto- en videoreportage die Glas wilde maken van de vreemdelingenbewaring. DJI eiste inspraak over fotokeuze en de context waarin die werden gebruikt. De Dienst wilde volgens eigen zeggen enkel mogelijke feitelijke onjuistheden corrigeren.
Een rechter vond die wensen eerder redelijk en noemde het recht op vrije nieuwsgaring niet identiek aan ‘ongeclausuleerde’ toegang tot penititiare inrichtingen. Glas was het daarmee oneens en wilde daarom een definitief oordeel over de ‘preventieve censuur’ die justitie in zijn ogen wilde plegen.
De zogeheten Penitentiaire beginselenwet (Pbw) geeft justitie en directie van detentiecentra wel middelen om beperkingen op te leggen als wanordelijkheden en verstoring van de openbare orde wordt gevreesd. “Het artikel verleent de directeur van de inrichting geen bevoegdheid om de verspreiding van de door een journalist in de inrichting gemaakte foto’s te beperken”, aldus de rechtbank.
Glas fotografeerde geen bewoners of medewerkers, waardoor privacy “in ieder geval niet in het geding is”. En een mogelijk onjuist fotobijschrift zal volgens de rechter bovendien niet tot onrust leiden in de inrichtingen. Een poging van de Staat om inspraak in het gebruik onder het journalistieke gebruik van hoor- en wederhoor te laten vallen, werd door de rechter van tafel geveegd.
“Nog daargelaten dat dit eigen gedragsregels van de journalistiek zijn waar de Staat geen rechten aan kan ontlenen, gaan de door de Staat bedongen voorwaarden verder dan deze professionele gedragsregel. Met de litigieuze bepalingen heeft de Staat immers niet louter bedongen om te worden gehoord, maar ook dat [eiser] de foto’s alleen mag verspreiden nadat de Staat zijn toestemming tot verspreiding van de foto’s heeft verleend.” Meer bij Rechtspraak.nl
Praat mee