Europees Hof van Justitie beperkt inzet data-sleepnet inlichtingendiensten
Europese wetgeving verbiedt het lidstaten om internet- en mobiele aanbieders te verplichten ongericht dataverkeer en locatiegegevens te verzamelen en deze langdurig te laten opslaan. Europese privacywetgeving overstijgt nationale wetgeving op dit vlak, oordeelt het Europees Hof van Justitie. Het inzetten van een 'sleepnet' is alleen bij uitzondering toegestaan.
In een vandaag verschenen uitspraak is dat alleen in gevallen van acuut en serieus gevaar voor de nationale veiligheid, met de opmerking dat die dreiging reëel aanwezig of te voorzien moet zijn. Data mag dan voor een beperkte periode bewaard worden, met verlenging als het gevaar nog niet geweken is.
Nationale wetgeving, zelfs met een verwijzing naar nationale veiligheid, mag niet worden gebruikt om rechten en plichten onder Europese privacywetgeving te beperken, oordeelt het Hof. Er moet verder een rechter of onafhankelijke toezichthouder zijn die volgt of de regels worden nageleefd.
De duur van de bewaartermijn wordt bepaald door hetgeen ‘strikt noodzakelijk’ is, stellen de rechters. Tegelijk blijft er ruimte om bij ernstige misdrijven of aanslagen data langer te bewaren dan de wettelijke termijn.
Nieuwe bevoegdheden die Nederlandse inlichtingendiensten voor met name ongericht ‘bulkverzameling’ kregen, zijn voor toezichthouder CTIVD reden tot zorg. De toezichthouder constateerde onlangs dat gegevens van miljoenen Nederlanders veel langer worden bewaard dan wettelijk is toegestaan, met trucjes om de maximale bewaartermijn te kunnen verlengen.
Het Hof waarschuwt dat bewijs dat in strijd met de Europese wetgeving werd verzameld, niet in rechtszaken gebruikt mag worden. Meer bij Europees Hof van Justitie [.pdf]
Praat mee