Eindelijk staat Martin Koolhoven niet meer alleen in zijn liefde voor film

‘Ik vind weinig zo leuk als lullen over films’, zei Koolhoven in de eerste aflevering van zijn serie De kijk van Koolhoven (VPRO/NPO 3). En dat blijkt twee seizoenen later nog steeds zo te zijn. Want hij is er nog steeds niet over uitgeluld. Het derde seizoen van zijn serie is vorige week begonnen op NPO 3.

Dorre woestijn
‘De serie is bedacht om de liefde voor film in Nederland te pompen’, zegt Koolhoven. Hij omschreef Nederland lange tijd als een dorre woestijn als het gaat om film. Toen zijn serie net begon, probeerde Koolhoven vooral de genrefilm meer aanzien te geven. Dat zijn films die qua vorm en techniek passen in een grotere groep films met dezelfde specifieke kenmerken. En dat is ook geen toeval, want het is tevens het favoriete genre van Koolhoven.

Nu De kijk van Koolhoven aan zijn derde seizoen is begonnen, behandeld Koolhoven een bredere selectie dan alleen de genrefilm. ‘Ik probeer de liefde voor film te verspreiden.’ En dat doet hij door uit te leggen hoe films en scenes gemaakt worden.

Meer thema’s
In het derde seizoen worden de thema’s coming of age, sport, dystopie, vampiers, transformatie en waanzin besproken door Koolhoven. ‘Als je bijvoorbeeld een aflevering maakt over de spaghettiwestern, dan gaat het algauw over uiterlijkheden en stijl’, legt hij uit. ‘Terwijl transformeren ook een thema is. Uiteindelijk kom je dan uit op een meer inhoudelijke benadering van het onderwerp.’

En zo is coming of age óók een genre, aldus Koolhoven. ‘Want datgene wat de film bindt is de karakterboog. Daardoor kun je genretechnisch ook de breedte in. Er zitten tienerfilms tussen, maar ook een horrorfilm zoals Ginger Snaps, een film over een meisje dat een weerwolf wordt. In de film is het weerwolfisme gekoppeld aan haar seksuele ontwakening.’

De kijker van de serie kan een breed scala aan onderwerpen en thema’s verwachten. Zo gaat de aflevering over waanzin ‘alle kanten op’. ‘Natuurlijk zit daar One Flew Over The Cuckoo’s Nest in, maar ook een film zoals Silence of the Lambs, die over psychopaten gaat. Maar ook bijvoorbeeld de waanzin van oorlog – Apocalyps Now – of posttraumatische stress zoals in The Deerhunter.’

Laagste aantal bioscoopbezoeken
Al jaren houdt Koolhoven een lofrede voor de film. Resoneert dat volgens hem inmiddels een beetje bij het Nederlandse publiek? ‘Ik heb wel het idee dat het aan het verbeteren is’, zegt hij. Maar, direct daaropvolgend: ‘Het is niet zo dat dat allemaal door mij komt. De film is in de afgelopen 25 jaar wel meer gaan leven. Toen ik op de Filmacademie zat, waren wij in Europa het land met het laagste aantal aan bioscoopbezoeken. Tegenwoordig is dat heel anders.’ Ook de genrefilm wordt steeds meer gewaardeerd, ziet Koolhoven.

Desondanks stoort het Koolhoven nog steeds dat de film, in zijn woorden, binnen de serieuze kunstkritiek nooit erg serieus is genomen. ‘En de mensen die het al serieus namen, gingen naar een realistisch drama kijken en films die op zichzelf qua onderwerpen al belangrijk zijn. Maar niet over zombies of vampiers. Dat is wel al een stuk beter geworden.’