De Pegel gaat langs bij Maurice van der Spek: ‘Bij ondernemen hoort risico’

Hoe creëer je ruimte voor journalistiek die je écht belangrijk vindt? Om daarachter te komen, spreken freelancers Sjoerd Arends en Erwin van ’t Hof met vakgenoten. Deze keer met Maurice van der Spek. Hij startte een journalistiek platform voor verhalen over de voedselindustrie. Luister ook naar de podcast.
Voor deze rubriek interviewen Sjoerd en ik meestal een freelancer die al wat verder gevorderd is in zijn of haar journalistieke carrière. Deze keer wilden we juist kijken hoe het is om aan het begin te staan van een groot project. Daarvoor zijn we bij Maurice aan het juiste adres. Hij werkt sinds begin 2016 aan zijn eigen journalistieke platform.
Op mauricevanderspek.com deelt hij verhalen over de voedselindustrie. ‘In de supermarkt liggen fairtrade chocoladerepen. Betekent dat dan dat alle andere repen niet fairtrade zijn? Ik wil graag een euro extra neerleggen voor biologische producten, maar hoe weet ik dat het niet alleen groene marketing is?’
Met de kennis van een gemiddelde consument neemt de journalist zijn publiek mee op zijn zoektocht naar antwoorden. Zijn motivatie haalde hij mede uit de Bijbel. ‘God wil dat je mensen die voor je werken eerlijk behandelt. Door de geglobaliseerde manier waarop de voedselmarkt is ingericht, is het moeilijk in te schatten of het eerlijk gaat. Daarom wil ik precies weten het zit. Zodat we echt bewuste keuzes maken. Voor mens en milieu.’
Maurice begon twee jaar geleden aan de bouw van zijn website. Voor de oorsprong van het project moeten we verder terug. Naar 2010. ‘Ik deed een jaar een Bijbelschool in Montreal in Canada. Ik vroeg me af wat ik wilde met mijn leven.’ Een kort gesprek met een begeleider gaf de doorslag: “Zou journalistiek niet iets voor jou zijn? Het heeft veel raakvlakken met je interesse in taal en maatschappelijke vraagstukken”. Het was in Maurice’s woorden ‘alsof er een bom afging’ in zijn hoofd. Journalist zijn. Dat is waarom hij hier is.
Na zijn hbo-opleiding International Public Management ging hij aan het werk voor KLM Club Africa, een platform over zakendoen op het continent. Hij interviewde tweemaal per week ondernemers en maakte er vervolgens een Engelstalig verhaal van. Na een aantal jaar stond de teller op 150. ‘Het was leerzaam, maar ik voelde me na een tijdje een doorgeefluik. Ik miste de ruimte om een groter verhaal te vertellen.’
Toen door een bezuiniging het aantal interviews gehalveerd werd, besloot hij actie te ondernemen. ‘Ik ging journalistieke verhalen aanbieden aan verschillende opdrachtgevers. Vooral over Afrika, omdat ik daar expertise in had opgebouwd.’ Maurice had succes, maar schrok van de tarieven. ‘Het was schrijnend. Daar wilde ik niet voor werken. Ik wil dolgraag journalist zijn, maar ook een normaal salaris verdienen.’ De journalist besloot een omweg van jaren te nemen om dat doel te bereiken.
‘Ik heb er bewust voor gekozen om eerst commercieel werk te doen en zo een bestaan op te bouwen.’ Dat commerciële betekende de start van The Content Crafters, een eigen onderneming die bedrijven helpt met de Engelse taal. Een vaardigheid die hij had opgedaan dankzij zijn werk voor KLM. Het lukte hem, mede door een groot aantal koude belletjes naar potentiële opdrachtgevers, om een klantenkring op te bouwen. ‘Ik heb een keer honderd bedrijven gebeld met de vraag of ik ze kon helpen met de Engelse taal. Eén op de zeventien reageerde daar positief op. Zo had ik voldoende klanten.’
The Content Crafters brengt brood op de plank. Maar de journalistiek, dat bleef altijd het doel. Een keerpunt kwam toen hij wilde solliciteren voor een functie bij de Financial Times. ‘Ik had een motivatiebrief geschreven en liet die aan mijn vrouw lezen. Zij vroeg me “Waarom wil je daar eigenlijk werken?” Maurice moest bekennen dat hij geen antwoord had op die vraag. ‘In de brief had ik een hoop kwaliteiten opgeschreven waar de redactie iets aan zou hebben, maar ik had geen idee wat ik er zelf uit wilde halen.’
Het was hoog tijd voor eerlijke blik in eigen ziel. ‘Onder het mom what get’s scheduled, get’s done, heb ik letterlijk een uurtje per week ingeroosterd om na te denken over wat ik nu eigenlijk wilde.’ Daar rolde het idee voor zijn platform uit. We zijn terug bij het begin van 2016. Na een lange omweg begon Maurice zijn aan de bouw van mauricevanderspek.com. Een project dat in lijn is met zijn eigen voorwaarden en idealisme.
De journalist maakte al een reis naar Polen om uit te zoeken waarom biologische champignons een euro duurder zijn dan ‘normale’ champignons. Het salaris dat hij met The Content Crafters verdient creëert de mogelijkheid om het platform verder uit te bouwen. Inmiddels speelt crowdfunding ook een belangrijke rol. ‘Ik ben continu bezig met de vorm, inhoud en financiële kant.’ Met zijn platform wil Maurice recht doen aan mens en milieu in de keten. Of hij daarin gaat slagen, weet hij nog niet. ‘Maar, dat hoort nu eenmaal bij ondernemen. Je neemt altijd een risico.’
Dit verhaal is mogelijk gemaakt door het Lira Fonds Reprorecht.
DE PEGEL PODCAST
Benieuwd naar het hele gesprek met Maurice van der Spek? Luister dan hieronder naar De Pegel podcast. Sjoerd en Erwin gaan elke aflevering langs bij een freelancer om te vragen hoe zij de verhalen vertellen die zij belangrijk vinden en tegelijkertijd hun broek ophouden.
Wat we leerden van Maurice van der Spek:
- Intrinsieke motivatie is de basis voor een lange adem
- Journalistieke vaardigheden zijn waardevol voor veel commerciële partijen
- Een goede coach kan je vooruithelpen (hierover hoor je meer in de podcast)
- Buiten de lijntjes kleuren kan leiden tot weerstand vanuit het vakgebied (hierover hoor je meer in de podcast)
Praat mee