De Groene onthult omvangrijke historie van verzinsels Nederlandse journalist
De Groene Amsterdammer heeft een uitgebreide reconstructie van incidenten gemaakt waarbij de Nederlandse freelance journalist Peter Blasic zou hebben geplagieerd. De Groene meldt in 'Te mooi om waar te zijn' dat van diverse stukken de oorsprong van opgevoerde bronnen, uitspraken en gebeurtenissen niet valt te achterhalen.
Blasic (die sinds hij is getrouwd ook de achternaam Mertens van zijn vrouw zegt te gebruiken, red.) werkte voor diverse media, die de afgelopen 24 uur hun archieven hebben doorgespit. Nieuwe Revu zegt te vrijblijvend te zijn omgegaan met stukken die Blasic voor hen heeft gemaakt (27 artikelen tussen mei 2016 en december 2018, red.) en heeft de samenwerking opgezegd.
“Omdat Nieuwe Revu niet in ieder afzonderlijk geval kan instaan voor de door Peter opgevoerde bronnen, is besloten om al zijn artikelen in te trekken. Ook is de samenwerking met de journalist verbroken”, schrijft de hoofdredactie vandaag.
In 2014 betrapte nieuwssite Apache de journalist al eens op plagiaat. Hij schreef ruim dertig stukken voor de site. “Voor Apache is bronvermelding cruciaal. Daarom hebben we de samenwerking met Peter Blasic ook stopgezet en de door hem gepubliceerde artikels offline gehaald. Dat was geen fijne beslissing, maar we willen niet teren op het journalistiek werk van andere mensen”, schrijft de redactie.
De Belgische uitgave Knack lichtte zes bijdragen van Blasic door. “Wat daaruit naar boven komt is niet fraai”, schrijft Knack over hun eigen onderzoek.
Pogingen om Blasic wederhoor te bieden liepen op niets uit, schrijft Knack: “Helaas houdt hij zich al dagenlang onbereikbaar. Op de telefoonnummers die hij gebruikt, wordt niet opgenomen. Eén nummer blijkt zelfs ‘buiten gebruik’. Op dringende e-mails naar zijn drie verschillende mailadressen komt, ondanks aandringen, geen enkele reactie. Ook een bericht naar zijn officiële e-mailadres bij de stad Roermond blijft onbeantwoord. Alle berichten werden verstuurd met een speciale tag waaruit blijkt dat elke e-mail wel degelijk werd geopend.”
Nieuwsite NU wist Blasic wel tot een reactie te verlokken: hij zegt zich te verbazen over de stelligheid waarmee gesuggereerd wordt dat gesprekken die in zijn stukken zijn verwerkt nooit hebben plaatsgevonden. NU: “Volgens Blasic heeft hij “wel degelijk” mailcontact gehad met de gebruikte bronnen, maar deze niet overlegd aan de tijdschriftredacties.”
Blasic schreef verder bijdragen voor onder meer One World, Elsevier Weekblad en HP/De Tijd. Hoofdredacteur Tom Kellerhuis van HP/De Tijd verklaart tegenover NRC dat de rond driehonderd stukken die Blasic in 2017 voor hen schreef zijn verwijderd.
“Het waren allemaal korte stukjes voor de website die voornamelijk over Oost-Europese zaken en EU-wetgeving gingen”, aldus Kellerhuis. Sommige waren overgeschreven uit Engelstalige bronnen.
Blasic kwam in zijn artikelen op plaatsen waar anderen maar moeilijk doordrongen, zoals de Italiaanse maffia in Nederland. Hij wist mensen spraakmakende uitspraken te ontlokken. De Groene Amsterdammer probeerde bronnen die wel met voor- en achternaam zijn opgevoerd te achterhalen, maar die waren niet vindbaar “en dus niet te checken”.
Zijn er meer dan je denkt. Altijd anonieme bronnen? Nooit geïnterviewden op de foto? Binnen no-time de perfecte ervaringsdeskundige? Kan niet! Tijd voor fact checkers, mensen. https://t.co/c44fYNACAu
— Zvezdana Vukojevic (@Zvezzdana) January 22, 2019
Het is het tweede recente omvangrijke incident in de Europese journalistiek: op de valreep van 2018 bleek een sterverslaggever van Der Spiegel zijn verhalen grotendeels te hebben verzonnen. Later deed het tijdschrift zelfs aangifte tegen Claas Relotius, omdat hij lezers geld afhandig heeft gemaakt via inzamelingsacties, zogenaamd bedoeld om mensen in nood te helpen.
Praat mee