Vuile klik
Een mens durft het haast niet neer te schrijven uit angst de verdenking op zich te laden dat hij een fossiel uit ver vervlogen tijden is, maar toch: ik heb heimwee naar de goede oude lezersbrief. Die werd destijds geschreven na het doorlopen van een heus hindernissenparcours. Je diende je af te vragen of het stuk waarmee je het roerend eens of oneens was het wel verdiende dat je achter je keukentafel ging zitten om er je ideeën over op papier te zetten. Je moest briefpapier, enveloppen en postzegels in huis halen. Je moest een ommetje maken langs de brievenbus, in de vage hoop en de gerechtvaardigde vrees dat jouw epistel de strenge selectie van de opinieredacteur zou overleven.
Het resultaat was er ook naar. Brieven waren puntig geformuleerd, schuwden een vleugje humor en ironie niet, bevatten een aantal argumenten waar je een boom over kon opzetten en droegen bij tot de inhoudelijke verrijking van de krant.
Het medium internet, dat volgens haar profeten ons allen in de vaart der volkeren zou opstuwen, dat een breder en democratischer debat mogelijk zou maken, dat wie weet zelfs de beschavingsgraad van de Westerse samenleving zou doen toenemen, heeft dat radicaal verandert. En niet ten goede vrees ik.
Want iedere nieuwssite die de participatie en de interactiviteit hoog in het vaandel draagt – en wie doet dat niet, uit angst de verdenking op zich te laden dat hij een fossiel uit ver vervlogen tijden is – bulkt dezer dagen van de stem van het volk, die het hoog tijd vindt dat het maar eens gezegd zou worden. Het resultaat is een diarree van kreten, opgesteld in een taaltje waarmee vergeleken de site Geenstijl.nl een baken van hoffelijk en beleefd taalgebruik is. Meer wel dan niet bewijzen de reacties dat de stellers ervan het bericht waarop ze reageren niet eens gelezen hebben, of er maximaal één zin uit hebben onthouden die niet met hun meestal primaire denkpatroon overeenstemde.
Het zijn pareltjes van populisme, ongenuanceerd cliché-denken, met dezelfde inspanning op het net gegooid als die waarmee men een boer of een scheet lost. Meestal zijn ze even welruikend.
Na een tijdje leer je ook je pappenheimers kennen, want heel origineel in het bedenken van pseudoniemen zijn ze niet: dus zie je op alle nieuwssites dezelfde kleine honderd schelders opduiken, die overal hetzelfde posten, in de vaste overtuiging dat ze hiermee kunnen bewijzen dat zij, en niemand anders, de stem van de meerderheid van het volk verwoorden.
Ook opvallend: deze kleine groep is bijna uitsluitend actief tijdens kantooruren, wat doet vermoeden dat hun productiviteit niet beantwoordt aan de strenge normen die ze aan al hun medeburgers willen opleggen.
Maar niemand die het aandurft deze bende schreeuwlelijkerds een halt toe te roepen. Want ook een vuile klik is een klik, wordt gemeten en dus in publieksbereik en advertentie-tarieven vertaald.
Zouden we voor deze mensen geen internetreservaatje kunnen oprichten, zodat ze niet langer in onze kolommen komen plassen?
.(JavaScript moet ingeschakeld zijn om dit e-mail adres te bekijken)
Yves Desmet is hoofdredacteur van De Morgen
Praat mee