Uitgevers lanceren werkcode voor omgang met en beloning van freelancers

UPDATE Uitgevers DPG Media en Mediahuis hebben aangekondigd een zogeheten 'Werkcode freelance journalistiek' te gaan hanteren. Deze code is opgesteld door uitgeverijen verenigd in de Mediafederatie en bevat onder meer voorwaarden rondom beloning van identiek werk van vaste medewerkers. Freelancers die identiek werk doen, krijgen in de toekomst minstens 150 procent van het cao-loon. Beroepsvereniging NVJ bestudeert de nieuwe code nog, maar ziet ruimte voor verbetering.
Freelance journalisten die per uur worden betaald, krijgen minstens 150 procent van de aanvangssalarissen in de schalen uit de CAO uitgeverijbedrijf. “De opslag stelt freelancers in staat voorzieningen te treffen voor onder meer pensioen, verzekeringen, vakantie en ziekte”, aldus de Mediafederatie.
Hi Nick, @nvj zal morgen resultaten van de werk code van de Media federatie aan de freelanceleden voorleggen. Stappen zijn gemaakt maar zijn nog niet mega-enthousiast over de Werkcode. Er ontbreekt nog veel.
— Milen van Boldrik (@MilenBoldrikVan) July 13, 2021
Ook fotojournalisten, auteurs, camjo’s en specialisten die per opdracht betaald krijgen, moeten onder de nieuwe code minstens 150 procent van vergelijkbare cao-schalen ontvangen. Bij cao-wijzigingen veranderen de gehanteerde tarieven.
“Het tarief per opdracht komt tot stand op basis van een open dialoog waarbij onder meer de omvang van de opdracht, de gevraagde en ingebrachte expertise en de ervaring van de freelancer een rol speelt”, aldus de code [hier in .pdf-formaat te bekijken].
Verder moeten uitgevers ervoor zorgen dat “journalisten zich betrokken, gewaardeerd en gelijkwaardig kunnen voelen, of zij nu in vaste dienst zijn of als zzp’er werken.”
In een toelichting geeft Peter Stadhouders van de Mediafederatie aan dat de minimumtarieven daarmee uitkomen op 22 tot 39 euro per uur, daarmee gerelateerd aan de onderste schalen in de functieniveaugroepen 4 tot en met 8 in de cao uitgeverijbedrijf.
Voor stuksprijzen en woordtarieven moet er steeds een relatie gelegd kunnen worden met de ureninzet en daarmee met het uurtarief. Stadhouders: ‘En verder is het een gesprek tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. De uitgevers die de code onderschrijven geven aan dat ze minimumtarieven hanteren en daarbij dus de complexiteit en de benodigde ervaring betrekken. Grote winst is ook dat de tarieven worden verhoogd met het percentage dat in de cao wordt afgesproken.’
DGP Media en Mediahuis voeren de code meteen in, andere uitgevers zullen naar verwachting volgen. Stadhouders: ‘DPG Media en Mediahuis hebben mee aan tafel gezeten toen we met de NVJ hebben onderhandeld over de code. Vandaar dat ze de code meteen kunnen invoeren. Daarmee hebben we ongeveer 80 procent van de markt afgedekt. De andere uitgevers moeten hun eigen afweging maken en nemen daar de tijd voor’.
De Mediafederatie heeft geen akkoord met de NVJ kunnen bereiken over de werkcode. Stadhouders: ‘We praten daar al sinds vorig jaar over. Wij hebben een eindbod neergelegd, deze code, en die is door de NVJ afgewezen. We hebben begrepen dat die nog aan de NVJ-leden zou worden voorgelegd, maar daar wilden we niet op wachten. Wij vinden dit een grote stap voorwaarts en wilden die dan ook zetten.’
De NVJ heeft woensdagochtend de code voorgelegd aan de freelance leden. ‘Wij vinden hem nog niet goed genoeg. Dat hebben we laten weten aan de uitgevers en dat we dat willen overleggen met onze achterban. Wij willen doorpraten over verbetering van de code.’
Wat de NVJ betreft, rekenen de werkgevers zich rijk. Bij het bepalen wat 100 procent van de loonkosten zijn, kijken ze alleen naar de cao-schalen. Daarin zijn bijvoorbeeld het vakantiegeld en de vakantiedagen niet opgenomen. ‘Op die manier blijven freelancers voor hetzelfde werk aanmerkelijk minder verdienen dan mensen in vaste dienst. Daar willen we vanaf’, aldus NVJ-onderhandelaar Wais Shirbaz.
Hij wijst er op dat bij de publieke omroep bij eenzelfde exercitie wel de andere loonbestandsdelen zijn meegenomen en daar een minimum geldt van 32 euro per uur. Ook het recente SER-advies komt boven de 30 euro per uur uit.
Shirbaz: ‘Ook al hebben de werkgevers een stap in de goede richting gedaan, dit is niet voldoende. Deze stap hebben ze gedaan omdat de druk vanuit de freelancers toenam en de druk vanuit de maatschappij. Het is nu zaak om met argumenten die druk te blijven uitoefenen. Als op twee andere plaatsen met argumenten aanmerkelijk hogere minimumtarieven worden afgesproken is het niet te verkopen dat in de mediasector een uitzondering wordt gemaakt’.
Praat mee