Stimuleringsfonds: onderzoeksjournalistiek in de lift, maar hoe behoud je die groei?
De derde ronde van de subsidieregeling Onderzoeksjournalistiek sluit over enkele dagen. Projectleider Steffan Konings beschrijft wat volgens hem werkt bij het vooruit helpen van onderzoeksjournalistiek.
Elke jaar is er vijf miljoen euro beschikbaar, waarvan zo’n 2,5 miljoen euro door het Stimuleringsfonds wordt verdeeld. De rest, beschikbaar vanuit OCW, wordt door het Fonds BJP ingezet en voor Talentontwikkeling in onderzoeksjournalistiek. Konings benadrukt dat het niet alleen om ‘geld verdelen’ gaat, maar ook om ondersteuning. Geld is het effectiefst als je het vergezeld laat gaan van goede begeleiding, aldus Konings.
“Onderzoeksjournalistiek wordt gezien als een dure tak van sport, aangezien het veel tijd kost en je van tevoren nooit weet wat het oplevert. De meeste redacties werken met beperkte budgetten, de meeste journalisten werken zich een slag in de rondte voor weinig”, schrijft Konings.
Soms is de organisatie zo opgezet (ledenmodel, fondsen, vrijwillige bijdragen) dat er financiële ruimte staat voor onderzoeksjournalistiek. Tegelijk blijven advertenties een belangrijke bron van inkomsten. Konings: “Binnen dat verdienmodel is het een stuk moeilijker om structureel onderzoeksjournalistiek te bedrijven. Onthullingen en diepgravende onderzoeksverhalen trekken immers zelden adverteerders. Sterker nog: het komt voor dat die afhaken als ze onderwerp of lijdend voorwerp worden van kritisch onderzoek.”
Er moet wel een oplossing voor de lange termijn komen: valt een subsidieregeling weg, dan “is het tot op zekere hoogte gedaan met de ruimte en deze verhalen”, constateert Konings nuchter. Krachtenbundeling, waar onderzoeksredacties samenwerken zonder exclusieve scoops na te streven helpt bij het vergroten van de weerbaarheid.
De samenwerkingen en het ontwikkelen van nieuw talent dat zulke samenwerking als natuurlijk onderdeel ziet van onderzoek, is volgens Koning goed nieuws. Dat is een langdurig proces, waarbij subsidie nodig blijft. De derde ronde van de subsidieregeling Onderzoeksjournalistiek sluit op 25 oktober.
Praat mee