Referendum over sleepnet-wet zo goed als binnen
Er komt - zeer waarschijnlijk - een referendum over de sleepwet, de term in de volksmond voor de nieuwe Wet op de inlichtingen en veiligheidsdiensten (Wiv). De benodigde 300.000 handtekeningen om een raadgevend referendum mogelijk te maken, zijn vandaag binnengehaald.
“Al meer dan 300.000 keer getekend!” meldt de website waarop mensen informatie en het inschrijfformulier kunnen vinden. Vanwege de mogelijke foutmarge (niet alle handtekeningen kunnen mogelijk op goedkeuring van de Kiesraad rekenen) houdt de organisatie Sleepwet nog een slag om de arm. De uiterste datum om te tekenen is 16 oktober aanstaande.
De Wiv kent een lange voorgeschiedenis, met stevige kritiek vanuit diverse maatschappelijke organisaties.
Onder meer journalistenvereniging NVJ, de Raad van State, de Raad voor de Rechtstaat en Autoriteit Persoonsgegevens klaagden over hiaten rond toezicht op verzamelde data. Ook werden omvang van de wet en voorgestelde bewaartermijnen bekritiseerd.
De NVJ maakte zich in het bijzonder ongerust over brongeheim, dat door een breed sleepnet zou worden ondergraven. Journalisten krijgen in de nieuwe wet, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de advocatuur, geen uitzonderingspositie voor wat betreft vertrouwelijke bronnen.
De Wiv zou een verkillend effect kunnen hebben, die klokkenluiders ervan weerhoudt misstanden te melden. Plasterk vindt dat er in de huidige wet genoeg voorzorgsmaatregelen zijn getroffen om ook journalistieke bronnen te beschermen.
Het kabinet en voortrekker minister Plasterk legden die bezwaren naast zich neer. De Wiv passeerde afgelopen juli de Eerste Kamer. De Wiv treedt op 1 januari 2018 in werking, referendum of niet.
Een rechtszaak over de Wiv was al in voorbereiding; daar komt nu een raadgevend referendum bij. De klagende partijen stellen dat de noodzaak van de wet onvoldoende is aangetoond. Ook blijft er volgens hen veel schimmig over het delen van informatie met inlichtingendiensten van bevriende landen, waar er minder garanties zijn dat de data netjes wordt behandeld.
De magische grens van 300.000 is gehaald! Ontzettend bedankt iedereen <3 wij vieren het nu alvast met de NOS pic.twitter.com/r4HE6hfeWl
— Sleepwet (@refSleepwet) October 9, 2017
Als het referendum daadwerkelijk doorgaat, zal dat waarschijnlijk tegelijk met de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2018 worden gehouden. Op 1 november maakt de Kiesraad bekend of het referendum doorgaat.
Praat mee