mgm nvj maart

— dinsdag 16 september 2008, 12:17 | 1 reactie, praat mee

Over vijftig jaar lezen we niet meer

Uitgevers maken zich druk over de vraag of internet het gaat winnen van print. Ze koesteren het idee dat het lezen van een boek of tijdschrift zoveel intiems heeft dat het kille scherm dat nooit kan overnemen. Maar vergeten ze niet een ding?

Laatste wijziging: 16 september 2008, 14:26

Hoe lang is lezen eigenlijk gemeengoed? En is er wereldwijd niet sprake van een algehele ontlezing. Pas sinds het midden van de negentiende eeuw gaat de bevolking op grote schaal lezen. De Britse schrijfster Jeanette Winterson zegt daarover dat ontwikkelingen die razendsnel opkomen, net zo snel weer kunnen verdwijnen. Ze voorspelt een ongeletterde toekomst. ‘Op technologisch terrein hebben we vooruitgang geboekt, maar ik weet niet of je hetzelfde kunt zeggen over onze sensitiviteit, onze creativiteit en onze verbeeldingskracht. Het feit dat we iPods en wasmachines hebben, betekent niet dat onze zinnen verfijnd zijn. Woorden zijn de meest geavanceerde middelen om complexe en genuanceerde emoties en gedachten over te brengen. Als je de woorden niet hebt om iets uit te drukken, valt het moeilijker te begrijpen’(Citaat overgenomen uit Boekbladmagazine special 2008).

Maar doordenkend over Wintersons visie verbaas ik me erover dat ik bij de aanschaf van een nieuwe pc de handleiding kan downloaden, op het scherm kan lezen of printen. Ik had daar op zijn minst een aantrekkelijke presentator verwacht die me op aanschouwelijke manier zou uitleggen hoe een en ander functioneert. Zien is geloven.

Lezen is leuk, maar kijken en luisteren is waarschijnlijk interessanter. Het succes van het luisterboek laat zich makkelijker verklaren. Het feit dat ik me lyrisch uitlaat over digitale magazines als Bomvol heeft alles met deze ontwikkeling te maken. Muziek en gesproken woorden nemen je mee en blijven lang boeien.

Op mijn iPod staan inmiddels 120 opera’s, altijd bij de hand, binnen seconden speelklaar. Hoeveel gesproken boeken zouden er op kunnen. Ik overweeg een tweede voor mijn bibliotheek. Geheel digitaal.

Ik verbaas me erover dat nog zo weinig uitgevers van relatiemedia zich verdiepen in de mogelijkheden om beeld en geluid toe te voegen aan het gedrukte woord door digitaal te gaan.

Al die grote bedrijven en instellingen klagen er over dat de jongere doelgroepen zo moeilijk te bereiken zijn. Dank je de koekoek… als je niet bereid bent je communicatievorm meer op die doelgroep af te stemmen, is het logisch dat je het pleit verliest.

Het valt niet mee voor (communicatie)management binnen bedrijven en instellingen om toe te geven dat het de grootste fout is die je kunt maken bij het bepalen van je strategie en aanpak: jezelf als doelgroep of norm te hanteren. In de bladenwereld worden hoofdredacteuren die dat doen, hard gestraft. Want hun lezersbestand kalft in korte tijd af. Onherroepelijk.

We kunnen niet zonder woorden. Ontlezing betekent niet dat onze belangstelling voor tekst verdwijnt. De vraag is alleen hoe die tekst tot ons komt.

Deze opinie is met toestemming van de auteur overgenomen van Customer Media

Bekijk meer van

multimediaal

Tip de redactie

Logo Publeaks Wil je Villamedia tippen, maar is dat te gevoelig voor een gewone mail? Villamedia is aangesloten bij Publeaks, het platform waarmee je veilig en volledig anoniem materiaal met de redactie kunt delen: publeaks.nl/villamedia

Praat mee

1 reactie

Petra Kruijt, 16 september 2008, 15:39

Je moet je telkens afvragen wat de beste manier is om je doel te bereiken. Een combinatie van verschillende vormen lijkt mij vaak een uitkomst. Beeld (fotografie) is in de huidige tijdschriften en kranten al steeds belangrijker; in de tijdschriften en kranten van de toekomst kan daar zelfs geluid en bewegend beeld bij komen. Altijd met de afweging wat op dat moment het best werkt.

Als je een verhaal wilt vertellen met ingewikkelde verbanden en lange citaten, dan is tekst daarvoor nog steeds geschikt - al dan niet op papier zoals we dat nu kennen. Maar maak je een reportage waarin verschillende mensen op straat gevraagd wordt hoeveel geld ze uitgeven aan schoenen (dit is niet uitzonderlijk), dan is het veel leuker om die mensen te zien vertellen.

Ik vind wel dat boeken lezen rustig moet blijven. Het hoeft niet te zijn in de vorm die we nu kennen die nogal milieuonvriendelijk is en veel teveel ruimte inneemt, maar zwarte letters op een witte ondergrond zijn ideaal als je even geen schreeuwerigheid wilt. Luisteren naar boeken vind ik voor als je niet kunt lezen, om welke reden dan ook (kan dus ook in de auto zijn). In een verhaal is het prettig als je even rust kunt nemen om een stukje terug te gaan of voor je uit te kijken en erover na te denken. De pauze- en terugspoelknoppen zijn daarvoor toch een stuk minder geschikt.

Colofon

Villamedia is een uitgave van Villamedia Uitgeverij BV

Uitgever

Dolf Rogmans

Postadres

Villamedia Uitgeverij BV
Postbus 75997
1070 AZ Amsterdam

Bezoekadres

Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Factuurgegevens

Villamedia Uitgeverij BV
Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Contact

redactie@villamedia.nl

Redactie (tips?)

Chris Helt, hoofdredacteur

Marjolein Slats, adjunct-hoofdredacteur

Linda Nab, redacteur

Lars Pasveer, redacteur

Trudy Brandenburg-Van de Ven, redacteur

Rutger de Quay, redacteur

Nick Kivits, redacteur

Sales

Sofia van Wijk

Emiel Smit

Teddy van der Laan

Webbeheer

Marc Willemsen

Vacatures & advertenties

vacatures@villamedia.nl

Bereik

Villamedia trekt maandelijks gemiddeld 120.000 unieke bezoekers. De bezoekers genereren momenteel zo’n 800.000 pageviews.

Rechten

Villamedia heeft zich ingespannen om alle rechthebbenden van beelden en teksten te achterhalen. Meen je rechten te kunnen doen gelden, dan kun je je bij ons melden.