Liefde tussen journalist en developer noodzakelijk, maar niet genoeg

De titel ‘A Complex Love Affair’ was niet slecht gekozen voor de debatavond donderdag van de NVJ sectie Internet bij Google in Amsterdam.

Want leuk al die nieuwe digitale kanalen, maar hoe organiseer je dat? Als start-up, maar ook als bestaande redactie. Hoe krijg je innovatie op gang en hoe houd je het gaande. En wie doet wat? Soms een dagelijks gevecht, bleek uit de presentaties van journalisten en techneuten en het als het aanslaat pure liefde.

Want er was sprake van liefde in de presentaties, veel liefde. Techneut Lode Claassen van De Corrrespondent (een nerd die kan communiceren!) vertelde hoe hij zijn best doet redacteuren te bereiken. Bijvoorbeeld door hen een developer voor een dag te laten claimen om samen een klein probleem op te lossen. Daar knapt een journalist van op.

Jeroen Verkroost, digital specialist en voormalig chief digital officer van de Persgroep, vertelde hoe hij het liefst journalisten en developers in een ruimte zou stoppen om ze samen nieuwe producten te laten maken.

Maar liefde alleen is niet genoeg, bleek al snel. Want samenwonen is andere koek. Dan komt het aan op een visie hebben, elkaar vertrouwen maar toch vrij laten. Nou ja, samenwonen dus.

Verkroost legde vooral de nadruk op de structuur. De organisatie moet goed zijn ingericht om innovatie mogelijk te maken. Zo moet de directie zich vooral niet bemoeien met de uitvoering. Niet te veel sturen op budget of output want daarmee vermoord je innovatie.

En dus is Verkroost sinds anderhalf jaar weg bij De Persgroep en zelfstandig adviseur. De Persgroep had blijkbaar moeite met loslaten.

Maar ook bij organisaties waar de lijnen korter zijn en de directies minder star, loopt alles niet als vanzelf soepel, maakt Claassen duidelijk. Bij De Correspondent kost het moeite om de journalisten uit hun routine te trekken van verhalen schrijven en ze te betrekken bij het ontwikkelen van nieuwe digitale vertelvormen.

Claassen verleidt de redacteuren dus met het oplossen van op het oog kleine problemen. Maar dat is niet voldoende om gepassioneerde liefde in alle hevigheid te laten ontvlammen. Daarom gaat Claassen brainstormsessies organiseren omdat hij van de journalisten zelf wil horen wat de volgende stap zou moeten zijn. En de journalisten uit zichzelf niet komen.

Bij de KRO/NCRV is de liefde ook nabij, vertelt Elsa Gorter, hoofd digitaal en innovatie. Zij ziet de kritische journalist die de discussie eerder doodslaat dan aanjaagt nog als probleem. Maar tegelijk is dat oplosbaar. Laat een journalist zien dat zijn werk meer impact krijgt als het op internet wordt gepubliceerd en hij is ineens smoorverliefd.

Gorter: ‘Ik wil graag de silo’s binnen onze organisatie doorbreken en met multidisciplinaire teams werken (ontwikkelaars, vormgevers en journalisten in een team, red.). De eerste stap daar naar toe is dat we projecten multidisciplinair doen.’

Bij de KRO/NCRV is in elk geval interim-hoofdredacteur Hans Laroes om. Hij wil dat developers en journalisten elkaar opzoeken. Hij ziet nog een uitdaging voor journalisten.  ‘Ze moeten er aan wennen dat een verhaal niet af is als het online komt, maar dat het vaak dan pas begint. Dat vraagt een hele andere manier van werken.’

Een recept voor succes is er niet. Wel een rode draad in alle verhalen van de aanwezige deskundigen. Melvin Captein van de NOS: ‘Zet alle mensen bij elkaar in één ruimte, laat ze samenwerken.’

Enkele van de adviezen:
- Developers moeten meer zichtbaar worden voor de gebruikers van de systemen die ze bouwen
- Communiceer via hetzelfde systeem, liever geen mail. Probeer eens slack.com
- Kies die problemen die half onduidelijk zijn. Dat brengt communicatie op gang en leidt tot kennisdeling
- Ga echt om tafel zitten met journalisten en probeer niet alles digitaal af te stemmen
- Weet wat je vraagt als journalist. Niet alles is snel te maken.
- Wees niet te eigenwijs als journalist. Probeer eerst eens te luisteren
- Houd een gezamenlijke brainstorm en nog belangrijker, iedereen is dan gelijkwaardig
- Baken verantwoordelijkheden daarna goed af
- Heb als journalist niet meteen kritiek op het proces, blijf wel kritisch op de inhoud. Daar ligt je kracht
- Inhoud gaat boven vorm. Niet alles wat kan, hoeft ook gemaakt te worden door developers en vormgevers
- Denk na over distributie content. Het maakt nogal uit of het via mobiel of desktop worden bekeken en of Facebook dan wel Twitter belangrijk is voor de distributie
- Denk mobiel. Als het op mobiel slecht werk, is het zonde van de moeite
- Visualiseer een idee. Dat helpt intern de discussie helder te krijgen, zeker als het iets nieuws is
- Neem de eindgebruiker (lezer, kijker) als uitgangspunt. Op internet is alles meetbaar, je weet dus wat de eindgebruiker wil en speel daar op in.