mgm nvj maart

— maandag 20 oktober 2014, 16:46 | 0 reacties, praat mee

Miljoenen voor scholing en begeleiding

Miljoenen voor scholing en begeleiding
© Truus van Gog

Journalisten bij kranten, tijdschriften en publieke omroepen krijgen miljoenen euro’s voor bijscholing en begeleiding naar werk buiten de journalistiek. In de zogeheten sectorplannen van minister Asscher en werkgevers vormen freelancers een bijna vergeten groep. Laatste wijziging: 27 februari 2015, 12:31

Minister Asscher trekt 600 miljoen euro uit voor alle sectorplannen in de samenleving. Uitgeverijen en publieke omroep krijgen samen 7,5 miljoen euro en verdubbelen het bedrag. Een flink deel daarvan, gaat naar de journalistiek. De rest gaat naar andere afdelingen binnen de mediabedrijven.

Om in aanmerking te komen voor het geld hebben de beroepsorganisaties en de werkgevers eerst een analyse van de sector gemaakt. Dat maakt in één klap duidelijk hoe hard de gratis-cultuur, de economische crisis en de bezuinigingen vanuit Den Haag erin hakken.

Bij de publieke omroep verloren tussen 2010 en 2014 circa duizend mensen hun baan. De vrees bestaat dat nog eens honderden banen verloren zullen gaan, ook bij de regionale omroepen.

De verliescijfers van de uitgeverijen – kranten, tijdschriften en boeken – zijn nog desastreuzer. In vijf jaar tijd verloren vijfduizend mensen hun baan. In tien jaar tijd daalde de omzet van bijna vier naar iets meer dan drie miljard euro. Kranten zagen de advertentie-inkomsten ruim halveren van negenhonderd miljoen euro naar vierhonderd miljoen euro. Vorig jaar gingen 71 uitgeverijen failliet. In het vorige recordjaar, 2012, waren dat er 48.

Vooruitzichten
De vooruitzichten voor dit jaar zijn slechter dan ooit. 20 procent van de bedrijven verwacht een verdere verslechtering. Bijna 60 procent voorziet een verdere krimp van het aantal banen. Daar komt bij dat de uitgeverijsector vergrijst. Werknemers blijven op hun plek zitten. Vaak beschikken ze niet over de vereiste competenties. Het gevolg: een gebrek aan kwaliteit en torenhoge loonkosten.

Van de andere kant neemt het aantal werkzoekenden fors toe; in twee jaar tijd van 1378 naar 2433. Jaarlijks studeren 450 journalisten af. Het aanbod is veel groter dan de vraag.

Voldoende redenen voor Asscher om de mediasector geld te geven voor bijscholing en begeleiding naar ander werk. Publieke omroep en uitgeverijen komen trouwens allebei met hun eigen sectorplan.

‘Dat hadden we liever anders gezien’, zegt Yvonne Dankfort, manager van de NVJ Academy. ‘In eerste instantie lag er alleen een plan voor de dagbladen. Dat vonden we veel te krap. Publieksbladen en de vakbladen doen ook mee. Geprobeerd is om de publieke omroep mee te krijgen, maar dan merk je toch dat je met eilandjes te maken hebt.’

Datajournalistiek
Door het plan dat Asscher inmiddels goedkeurde, komt er geld voor ‘duurzame inzetbaarheid’. Journalisten moeten zich nieuwe vaardigheden eigen maken zoals datajournalistiek. De camjo-journalist moet ook kunnen editen. Voor een bedrag van twee miljoen euro kunnen 2500 journalisten aanspraak maken op scholing. Dat kan in eigen huis, zoals de Persgroep doet, of via de NVJ Academy, waar bijvoorbeeld Wegener gebruik van maakt. Verschillende aanbieders gaan de komende tijd werkgevers benaderen met scholingsvoorstellen. De NVJ Academy gaat haar aanbod verder uitbreiden, aldus Dankfort.

‘We gaan een nieuwe workshop datajournalistiek en Excel ontwikkelen. Verder zal het pakket acquisitie voor freelancers worden uitgebreid, gericht op het verwerven van journalistieke opdrachten maar ook op commerciële opdrachten. Freelancers hebben vaak een gemengde praktijk.

En waar mogelijk gaan we samenwerking zoeken met journalistieke organisaties en andere organisaties. Zo werken we nu al samen met CBS statline, college of multimedia, Wordpress en de Landmacht (conflict­gebiedentraining). Ook daar is uitbreiding mogelijk.’

Nog eens een paar honderd journalisten kunnen hulp krijgen bij het zoeken naar ander werk. En los daarvan mogen ongeveer vijftig werkloze jongeren betaald kennismaken met de uitgeverijsector. Voor de instroom is 145.000 euro beschikbaar.
Dankfort: ‘Dit is een vervolg op de Plasterk-regeling. De vorige keer heeft de helft van de jongeren er een vaste baan aan overgehouden. Dat was meer dan we vooraf hadden gehoopt.’

Over het overschot aan afgestudeerde journalisten zegt Dankfort: ‘We dringen er al jaren bij OCW en de vakopleidingen op aan dat er minder opleidingen moeten komen, omdat daar in de markt geen ruimte voor is. Voor het eerst zien we een afname, met name in Utrecht. Afgestudeerden kiezen bovendien steeds vaker voor een vervolgopleiding.’

Voorfinancieren
De uitgeverijen moeten de kosten voorfinancieren. Een projectbureau beoordeelt alle aanvragen en betaalt achteraf uit. Journalisten kunnen dus niet zelf rechtstreeks een beroep doen op het geld, maar kunnen wel hun werkgever aanzetten tot actie.

Het systeem valt nadelig uit voor de freelancers. De uitgevers zullen namelijk geen aanvragen indienen voor freelance medewerkers omdat deze niet onder de CAO vallen. ‘Dat is het jammere’, zegt Dankfort. ‘Juist in deze sector zijn veel freelancers werkzaam. Het is ons slechts alleen in de publieksbladensector gelukt om voorzieningen af te spreken voor freelancers. Een apart scholingsfonds, waar de NVJ partij bij is, heeft de voorfinanciering geregeld. Er is één ton beschikbaar. Ja, een druppel op de gloeiende plaat. In CAO-verband zal er veel meer aandacht moeten komen voor de freelancer. Daar zullen we als NVJ op gaan inzetten.’

Mobiliteitscentrum
Dan het sectorplan van de publieke omroep. Ontslagen werknemers in Hilversum kunnen dankzij de subsidiegelden weldra gebruik maken van een zogeheten mobiliteitscentrum. De locatie zal de MediaWerkplaats in Hilversum zijn. Hier wordt werkwijzer.tv aan gekoppeld, de portal voor omroeppersoneel dat op zoek moet naar een nieuwe baan.

Projectleider duurzame inzetbaarheid, Suzanne Daniëls: ‘Het is de bedoeling dat boventallig verklaarde werknemers hier samen werk maken van werk zoeken. Onder andere outplacementbureaus zorgen voor begeleiding naar ander werk. Deze aanpak levert wellicht meer op dan dat mensen zich thuis in hun eentje bezig houden met het vaak moeilijke vak van solliciteren. In het mobiliteitscentrum kunnen ze van elkaar leren. Gedeelde smart is halve smart.’

Journalisten bij de regionale omroepen in Zeeland Limburg of Groningen ziet Daniëls niet afreizen naar het midden van het land. Vandaar dat er wellicht drie mobiele werkplekken bijkomen, in noord-, zuid- en west-Nederland. De haalbaarheid wordt onderzocht.

Tweehonderd mensen kunnen een werk-naar-werk­traject volgen. ‘Vijfhonderd hadden we natuurlijk liever gezien. Maar de eigen middelen zijn beperkt. De overheid stelt als voorwaarde dat de sector de helft van alle initiatieven betaalt. Meer geld is er niet. Daarom stellen we de grens vast op die tweehonderd.’

Een opmerkelijk onderdeel van het plan is dat er een gezamenlijk loopbaanbeleid komt voor alle publieke omroepen. De 5400 personeelsleden komen als het ware in één poule.

‘Het is moeilijker binnen een kleinere omroep een stap te maken dan binnen het grote geheel dat publieke omroep heet’, zegt Daniëls. ‘Daar gaan we instrumenten voor ontwikkelen. Medewerkers weten dan beter wat ze nodig hebben om van de ene naar de andere omroep over te steken.’

Verder voorziet het sectorplan in loopbaanontwikkeling. Dat is iets anders dan het aanleren van nieuwe vaardigheden, zoals cursussen interview- en presentatietechnieken, datajournalistiek en het analyseren van jaarverslagen en begrotingen, aldus de projectleider. ‘Loopbaanontwikkeling gaat over, “wat wil ik?”, “waar wil ik over vijf jaar staan?” en “wat moet ik daarvoor doen?”’

Freelancers
In het plan voor de publieke omroep vangt de freelancer helemaal bot, beaamt NVJ secretaris omroep Jean-Louis Veenstra. ‘40 procent van de bijdrage van de publieke omroep komt uit het werkgelegenheids- en opleidingsfonds dat haar middelen voor een belangrijk deel krijgt uit de CAO. En die wordt afgesloten voor werknemers, niet voor ZZP’ers. De NVJ zal de belangen van de freelancers wel meenemen in de huidige CAO-onderhandelingen.’ Het gat verkleinen tussen de arbeidsvoorwaarden voor starters met tijdelijke contracten, ZZP’ers en medewerkers in vaste dienst is voor de NVJ een speerpunt, zegt Veenstra.

‘Het beleid van sommige omroepen is ronduit asociaal en vooral kortzichtig. Er wordt niet geïnvesteerd in een nieuwe generatie, waardoor goede programmamakers noodgedwongen van de ene naar de andere omroep moeten verhuizen.’
Resteert één vraag; waarom nu pas een hulpplan voor de sector, terwijl het al jaren slecht gaat? Veenstra: ‘Het grote verlies aan banen bij de omroepen is te wijten aan de bezuinigingen door het kabinet Rutte I. De gelden voor het sectorplan komen van minister Asscher. Die zijn nu pas vrijgekomen.’

Tip de redactie

Logo Publeaks Wil je Villamedia tippen, maar is dat te gevoelig voor een gewone mail? Villamedia is aangesloten bij Publeaks, het platform waarmee je veilig en volledig anoniem materiaal met de redactie kunt delen: publeaks.nl/villamedia

Praat mee

Colofon

Villamedia is een uitgave van Villamedia Uitgeverij BV

Uitgever

Dolf Rogmans

Postadres

Villamedia Uitgeverij BV
Postbus 75997
1070 AZ Amsterdam

Bezoekadres

Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Factuurgegevens

Villamedia Uitgeverij BV
Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Contact

redactie@villamedia.nl

Redactie (tips?)

Chris Helt, hoofdredacteur

Marjolein Slats, adjunct-hoofdredacteur

Linda Nab, redacteur

Lars Pasveer, redacteur

Trudy Brandenburg-Van de Ven, redacteur

Rutger de Quay, redacteur

Nick Kivits, redacteur

Sales

Sofia van Wijk

Emiel Smit

Teddy van der Laan

Webbeheer

Marc Willemsen

Vacatures & advertenties

vacatures@villamedia.nl

Bereik

Villamedia trekt maandelijks gemiddeld 120.000 unieke bezoekers. De bezoekers genereren momenteel zo’n 800.000 pageviews.

Rechten

Villamedia heeft zich ingespannen om alle rechthebbenden van beelden en teksten te achterhalen. Meen je rechten te kunnen doen gelden, dan kun je je bij ons melden.