In de coulissen: Mark Koster over hoe Jeroen Pauw verzoop in de vijver van Hilversumse huichelarij

Jeroen Pauw declareerde nooit. De presentator van het RTL Nieuws schreef in 1999 columns in het tijdschrift Intermediair Starters, maar rekeningen stuurde hij niet. Ik was toen hoofdredacteur en moest facturen afvinken. De column heette ‘Pauw! Pauw! Pauw!’ en werd geïllustreerd met het hoofd van de presentator, die een waterpistool voor zijn gezicht hield. Uit het pistool stak een lullig rood-wit blauw vlaggetje.

Tekst loopt door onder het beeld.

De nieuwslezende krullenbol was de cynische outsider die vanuit de Hilversumse loopgraven met scherp schoot op alles wat bewoog, zonder aanzien des persoons, baasjes niet uitgezonderd. ‘Als er in Hilversum al ergens stof opwaait komt dat omdat omroepbaasjes elkaar schouderklopjes geven’, schreef hij. Hij fileerde in een van de columns een gezamenlijke tv-inzamelingsactie voor Kosovo, een avond waarop hij ook SBS collega Robert ten Brink ontmoette. ‘Zijn combinatie van Weekendmiljonairs en All You Need is Love was de SBS typecasting voor deze oorlog.’

Heerlijke zinnetjes.

Maar twintig jaar later staat Pauw zelf ineens te boek als mediapark-miljonair die zijn positie gebruikte om zichzelf te verrijken. Althans dat is de indruk die overblijft als je de geheime deal afpelt die mijn podcastmaatje Ton F. van Dijk opspeurde. De deal was een Hilversumse klassieker waarbij een onmisbaar geachte presentator zijn diensten aanbiedt met daaraan gekoppeld een afnamegarantie voor zijn eigen BV. Die BV zou een dagelijkse talkshow moeten maken.

In het voorstel werd onder meer gevraagd om een salarisverhoging voor presentator Pauw. Zijn bezoldiging moest 10 procent uitkomen boven de maximale premierswedde die gold voor presentatoren: 163.000 euro.

Daarnaast werd er voor de BV een afnamegarantie van vijf ton geëist en moest het budget voor ‘co-producent Pauw’ uitkomen op twee ton. De marge voor de twee ton voor de co-producent moest uitkomen op 18,5 procent, een modaal jaarsalaris.

BNNVARA weigerde het voorstel omdat het in strijd was met geldende normen, die voorschreven dat een omroep niet mocht meewerken aan constructies waarbij presentatoren hun salarissen stiekem konden ophogen met BV neveninkomsten.

Jeroen Pauw had er in ‘Pauw! Pauw! Pauw!’ vast vol venijn over geschreven, maar in 2022 blijkt hij gepikeerd dat hij in verband wordt gebracht met een poging tot handjeklap. Pauw stelde dat hij niets te maken had met de onderhandelingen, en zelf ‘NOOIT’ had aangedrongen op gedwongen winkelnering.

Het voorstel was afkomstig van zijn medeaandeelhouder, niet van hem. En het was een onderhandeldocument dat niet tot een handdruk leidde, ‘een no deal’. Pauw stuurde de redacties van Op1 en HLF8, twee shows die hij mede-produceert, een uitlegmail waarin hij bezwoer dat hij nimmer als hefboom was gebruikt in onderhandelingen. ´Het was dus uitdrukkelijk niet, zoals de podcast suggereert, dat omdat TVBV A wil ook B wil en als opdrachtgever het daar niet mee eens is C ook niet doorgaat’, verweerde hij zich.

Grappig: dat is namelijk precies wat het voorstel suggereert. Daarin staat: ‘Indien (A) Jeroen besluit om de daily na medio 2020 niet meer te willen doen, dan gaan we met Jeroen (B) een andere programmaserie maken voor BNNVARA. TVBV zal daarvan (C) producent zijn.’

Dat hij pissig reageerde, was des te opmerkelijker omdat hij tegenover NRC, die eerder over de BV-kwestie berichtte, al had toegegeven dat de productieovereenkomst ‘een incentive’ bevatte. ‘Als het goed gaat met het bedrijf, krijg ik meer betaald’, zei hij.

Maar nu alle dirty details zijn uitgelekt, duikt Pauw. Hij kan niet anders. Het inwilligen van de brutale eisen zou een overtreding hebben betekend van de normen. Best sneu dat uitgerekend de voormalige angry young man nu betrapt wordt. Kennelijk heeft ook hij te lang gezwommen in de vijver van de Hilversumse huichelaars. ‘Ja’ zeggen, maar nee doen.

En toch heb ik mededogen met ‘s lands beste tv ondervrager. BNNVARA had moeten toegeven. Dan had Pauw waarschijnlijk nog aan tafel gezeten in de late avond. Kijk waar we nu zijn terechtgekomen? We kijken naar Op1, een armoedig polderprogramma, waarbij niet de beste presentator aan de desk zit, maar we ons moeten verbijten met de minst slechte compromis koppels.

Goedkoop is duurkoop, maar dat durft niemand toe te geven. Sommige presentatoren zouden meer mogen verdienen dan de premier. Zeker als hij/zij de minister-president moet ondervragen zou dat een goede afspiegeling van de verhoudingen zijn. Maar dat is niet hoe het Mediapark redeneert. Op het Mediapark heerst cynische Verelendung waarbij iedereen zo klein en hebberig mogelijk moet worden gehouden, opdat de wormen blijven krioelen voor een paar minuten tv-roem.

Pauw had dus schaamtelozer moeten zijn, maar hij omarmde de laffe Mediapark-mores en knikte deemoedig dat hij niet meer hoefde te verdienen dan Rutte. Ach, gossie.

Als ik hem nu hoor praten, denk ik altijd aan die boekhouder die binnenstapte, nadat ik mijn vertrek aankondigde bij Intermediair Starters. ‘Wat doen we met die columns van Pauw? Stuurt hij nog rekeningen? Of boeken we dit in als een meevaller?’

Het ging om een bedrag van, uit mijn hoofd, 5000 gulden. Het blad, dat leefde van glimmende arbeidsmarktadvertenties, kon het makkelijk dragen. Toch heb ik me altijd afgevraagd of de bonnetjes zijn betaald. Sinds deze week twijfel ik er niet aan. Een paar maanden na mijn vertrek lanceerde Pauw een BV. Die had een naam die ik herkende: Pief Paf Pauw.

Het was het begin van de nieuwe Jeroen Pauw, de geslepen media-ondernemer. Die Pauw had ik graag over zichzelf zien oordelen. De man die een beetje vals speelde om zijn zin te krijgen. Wat zou hij ervan zeggen? Ik bladerde door de oude nummers van Intermediar Starters en trof Pauws analyse over de Tour de Dopage. Wielrenners die beloven nooit meer anabolen te gebruiken om te winnen; Pauw geloofde er niets van. ‘Alsof Herman Brood, toch de Heintje Davids van de overdosis, reclame maakt voor onbespoten groenten’, sneerde hij. Heerlijke zinnetjes weer, vooral de laatste. Toen ik die las, keek ik even naar die vrolijke boeventronie met het waterpistool, vinger aan de trekker, klaar om te vuren: ‘Zelden heeft hypocrisie een sportiever gezicht getrokken.’