Blog Oekraïne: ook oorlogsmisdaden door Oekraïense soldaten gemeld en Russen downloaden massaal VPN-apps

We houden een overzicht bij met journalisten die verslag doen vanuit Rusland en Oekraïne. Dat overzicht vind je hier.

Het werk van de inlichtingendiensten
Het werk van inlichtingendiensten is door de oorlog in Oekraïne zichtbaarder dan ooit, meldt de NOS. Generaal buiten dienst Pieter Cobelens vindt dat wel mooi. “Ik mocht in mijn tijd nooit in beeld komen. Maar ik maak me er al langer hard voor dat Defensie vaker actief dienende generaals naar voren schuift in bijvoorbeeld talkshows. Je mag best laten zien dat er hard wordt gewerkt en er veel kennis is”, zegt Cobelens.

“Wat soms vergeten wordt, is dat de informatieoorlog ook belangrijk is voor onder meer de publieke opinie. En in deze oorlog is die misschien wel nóg belangrijker, omdat er ontzettend veel informatie beschikbaar is op tal van verschillende kanalen.” 

Vanuit dat perspectief is de relatieve openheid van de inlichtingendiensten een antwoord op de stroom aan desinformatie uit Rusland.  “Je hoopt aan de ene kant met het delen van dergelijke informatie het Russische publiek te bereiken, zodat er iets doorsijpelt over bijvoorbeeld slachtoffers. Tegelijk is het propaganda richting het Westen om de publieke opinie over de oorlog te beïnvloeden.”

Nieuw favoriete apps in Rusland: VPN-apps
Het gebruik van VPN-diensten om internetcensuur en blokkades te omzeilen is in Rusland fors toegenomen na de start van de oorlog in Oekraïne. 

De top tien meest gedownloade apps in Rusland: februari (links) versus maart. Veelzeggend. pic.twitter.com/zmLQjNDMma

— Iris de Graaf (@irislarisa) April 7, 2022

Beschoten Fox News-journalist geeft update over gezondheid
De Britse Fox News-journalist Benjamin Hall heeft voor het eerst een update gegeven over zijn gezondheid, nadat hij vorige maand samen met twee collega’s beschoten werd in Oekraïne. Dat melden diverse Amerikaanse media, waaronder Fox News.

In een inmiddels alweer verwijderd Twitter-bericht schrijft Hall dat hij er na de aanval zwaar aan toe is. Hij is een van zijn onderbenen verloren en de aanval heeft hem ook de voet aan zijn andere been gekost. Daarnaast moest een van zijn handen gereconstrueerd worden, werkt één oog niet meer en is zijn gehoor beschadigd.

Ondanks dat alles stelt Hall dat hij al met al van geluk mag spreken dat hij er nog is. Bij de beschieting kwamen de collega’s van Hall – oorlogsfotograaf Pierre Zakrzewski en de Oekraïense journaliste Oleksandra Koevsjynova, om het leven.

Nobelprijs-winnaar Muratov aangevallen met verf
De Russische journalist Dmitry Muratov, hoofdredacteur van de krant Novaya Gazeta, is donderdag overgoten met verf. Terwijl hij vanuit Moskou met de trein op weg was naar de stad Samara, werd hij benaderd door een onbekende man. Die riep hem toe dat ‘deze voor onze jongens is’ en gooide de verf op Muratov, die vorig jaar nog de Nobelprijs voor de Vrede ontving.

❗️Неизвестный напал на главреда «Новой газеты» и лауреата Нобелевской премии мира Дмитрия Муратова прямо в вагоне поезда pic.twitter.com/xrhR62zJts

— Novaya Gazeta. Europe (@novayagazeta_eu) April 7, 2022

Een kijkje in een Russische krant
BBC News-journalist Steve Rosenberg laat op Twitter zien hoe de Russische militaire krant Krasnaya Zvezda verslag doet van de oorlog in Oekraïne. In onderstaande video richt hij zich op één paragraaf in de krant. Hoewel António Guterres, secretaris-generaal van de Verenigde Naties, de Russische aanval op Oekraïne afgelopen week een volwaardige invasie noemde, stelt Krasnaya Zvezda dat Russische soldaten burgers in Oekraïne beschermen.

One paragraph, in one Russian paper, can say a lot about how the authorities here create an alternative reality around what’s happening in Ukraine. #ReadingRussia @BBCNews @BBCWorld #Ukraine pic.twitter.com/gDSmZSA5tD

— Steve Rosenberg (@BBCSteveR) April 7, 2022

Opgepakte journalist Oleksandr Gunko weer vrij
De Oekraïense journalist Oleksandr Gunko is weer vrij. Gunko werd op 3 april door Russische soldaten gearresteerd bij een inval in zijn woning in de stad Nova Kakhovka. Daarbij werden ook zijn telefoon en andere elektronische apparaten in beslag genomen. Op woensdag 6 april werd Gunko, hoofdredacteur van de nieuwssite Nova Kakhovka City, weer vrijgelaten.

Dat meldt het Committee to Protect Journalists (CPJ). Het committee stelt dat Gunko al minstens de vijfde journalist is die door het Russische leger gevangen genomen werd. Daarnaast roept het CPJ op tot vrijlating van Iryna Dubchenko en Dmytro Khilyuk, twee andere journalisten die zijn opgepakt.

“Russian authorities must immediately release journalists Iryna Dubchenko and Dmytro Khilyuk, who remain in detention, and let the media work freely.” - @gulnozashttps://t.co/3NAzMpncfQ

— CPJ Europe and Central Asia (@CPJ_Eurasia) April 7, 2022

Tagesschau ondertitelt uitzendingen
Het Duitse nieuwsprogramma Tagesschau is begonnen met het ondertitelen van zijn uitzendingen. Met ingang van donderdag krijgt de uitzending van 20.00 uur ondertitels in zowel het Russisch als het Oekraïens. De ondertitels zijn alleen te zien in de on-demandversie van de uitzendingen. Die zijn te zien op tagesschau.de en op YouTube.

Tagesschau hoopt op deze manier een betrouwbare bron van informatie te zijn voor mensen die vanwege de oorlog Oekraïne zijn ontvlucht. De on-demandversies van het nieuws zijn uiterlijk een dag nadat ze op tv zijn geweest online op te roepen.

Oorlogsmisdaden in woord en (schokkend) beeld
Amnesty International heeft nieuw onderzoek gepubliceerd, dat aantoont dat Russische soldaten meerdere malen burgers in Oekraïne hebben doodgeschoten. Onderzoekers interviewden meer dan twintig inwoners van dorpen in de omgeving van hoofdstad Kyiv. Een aantal van hen was ooggetuige van de oorlogsmisdaden.

Shot for looking over the fence at a tank. Shot for delivering aid. Shot in front of his daughter. Shot at while salvaging food from a grocery store. Our new @amnesty research on unlawful killings and executions in towns and villages around Kyiv region: https://t.co/b86REWy8i1

— Laura Mills (@lauraphylmills) April 7, 2022

Een aantal verslagen van die gesprekken is te lezen op de website van Amnesty. De hulporganisatie publiceert daarbij ook een kaart waarop de locaties van de oorlogsmisdaden worden getoond.

Al Jazeera toont op zijn beurt schokkende beelden van Oekraïense soldaten die gevangen genomen Russische troepen doodschieten in een dorp ten zuidwesten van de stad Boetsja. Onderzoekers van de The New York Times hebben de video geverifieerd.