Inge Mutsaers: laten we realistische vergoedingen vragen

Na de aftrap met Pulitzerprijs winnaar Jake Halpern viel ik van de ene verbazing in de andere. Zijn boodschap – en die van anderen in sessies na hem – kwam neer op: als jij vóelt dat je een verhaal moet brengen, dan moet je dat doen. No matter what. Ook als het niet of slecht betaalt. Want wie weet: misschien win je er wel de Pulitzer mee. Of niet.

Dat vond ook ‘fotograaf en ondernemer’ Jeroen Swolfs. Hij liet zien: fotografie en ondernemen, het kán samen. Trots toonde hij filmpjes van zijn project ‘Streets of the world’ en zijn vuistdikke fotoboek. Dankzij ‘passie, offers brengen en een lange adem.’ Luid applaus volgde.

Dat hij nu achterblijft met vijf ton schuld bij een investeerder, waarover hij zes procent rente betaalt, deert niet. Het applaus werd er niet minder om. Hij heeft tenminste wel offers gebracht. ‘En ik heb mijn leven gewaagd hè?’, haastte hij nog toe te voegen, refererend aan de onveilige landen die hij bezocht voor zijn project.

Mijn journalistieke verbazing en verontwaardiging bereikte het kookpunt. Hijsen wij nu - op het festival ‘De ondernemende journalist’ godbetert - een fotograaf op de kansel met vijf ton schuld? Passie, offers brengen, doorgaan ook als het niet betaalt. Is dat nu ‘ondernemen’?

In de wandelgangen vraag ik me hardop af hoeveel offers je bereid moet zijn om te brengen. Het is uiteindelijk toch ‘just a job’? ‘Als je er zo tegenaan kijkt, heb je niet genoeg passie.’, krijg ik als reactie. ‘Dan kun je beter ambtenaar worden.’ Langzaam zakte ik in Utrecht eenzaam weg in een diepe wanhoop.

De beroepsgroep schikt zich in het lot, zo lijkt het. We krijgen er ‘nu eenmaal’ niet of slecht voor betaald. Dat vergoelijken we door naar ons ‘hogere doel’ te verwijzen en het vak te mythologiseren (‘journalistiek is niet zomaar een baan, wij doen aan waarheidsvinding en dienen de democratie!’). Offers brengen – en elkaar daarin de maat nemen (tot hoeveel zelfkastijding ben jij bereid?) – hoort daar blijkbaar bij.

Mensen, ik ben nieuwsgierig, gedreven (het begrip ‘passie’ is me wat te religieus) en dol op het vertellen van verhalen. Maar ik ben níet bereid om mijn huis, kinderen en leven te offeren op het altaar van de heilige journalistiek. Een arts – ook best een ideologisch beroep – gaat ook niet opereren voor 13 cent per hechting.

Laten wij gewoon realistisch zijn en de vergoedingen vragen die onze producten waard zijn. Met alleen het aanzien van een Pulitzerprijs - hoe mooi ook - kan ik bij de bakker en bank niet aan komen zetten.

Inge Mutsaers (1976) is bioloog en gepromoveerd in de politieke filosofie. Ze is freelance journalist en publicist.