Het vergt moed om op te komen voor je (auteurs)recht

Het vergt moed om zo op te komen voor een billijke en en vooral ook respectvolle honorering, schrijft Kees Schaepman en hoopt dat meer freelancers opkomen voor hun rechten. Zelfs schapen schijnen de dam over te gaan als een enkeling hen is voorgegaan.
De Persgroep weigert mee te werken aan de Geschillencommissie Auteurscontractenrecht, ik schreef daar deze zomer al over (De Centen 31 juli 2018). Freelance journalist Britt van Uem en fotograaf Ruud Rogier hebben de Persgroep nu voor de rechter gedaagd vanwege een geschil over de betaling voor hun werk.
Het vergt moed om zo op te komen voor een billijke en en vooral ook respectvolle honorering. Maar al te vaak schromen uitgevers niet om de leveranciers van hun content te behandelen als loonslaven die genoegen moeten nemen met wat ze krijgen toegeworpen en verder hun mond dicht moeten houden als ze in de toekomst nog werk willen krijgen.
Journalistiek is het mooiste vak van de wereld, maar dat is te vaak ook de makke van ons vak. Zulk boeiend en inspirerend werk, en je krijgt er nog voor betaald ook!
Toen ik, in een diep verleden, als freelancer begon, was ik net zo´n sukkel als de meeste van mijn vakbroeders en -zusters, blij met iedere fooi die ik ontving.
Onderlinge kinnesinne draagt ook niet bij aan de geldelijke waardering voor ons vak. Een journalist die op grond van zijn zelf opgebouwde kennis en reputatie een navenante honorering verlangt als hem wordt gevraagd een workshop te geven of een debat te leiden, staat bij jaloerse collega’s al snel bekend als een geldwolf.
Een bekentenis. Toen ik met deze column begon, vroeg ik Dolf Rogmans enigszins genegeerd, omdat hij er zelf niet over begon, naar de betaling. Betaling? Daarvan kon helaas geen sprake zijn. Omdat ik Dolf graag mag, Villamedia een warm hart toedraag, ik bovendien graag schrijf, vooral voor de goede zaak, ging ik zonder tegen te sputteren meteen akkoord met een nultarief, een tikje beschaamd over mijn eigen hebberige vraag.
Mea culpa, mea maxima culpa - ik ben te vaak nog altijd een sukkel. Journalistiek heeft een prijs - helaas wordt te vaak van journalisten verwacht dat ze die zelf betalen.
Uit de resultaten van de derde monitor Freelancers en Media, die begin dit jaar gepubliceerd werd, bleek dat twee acht van de tien freelancers die de vragenlijst invulden niet van het bestaan van de al in 2015 ingestelde Geschillencommissie Auteurscontractenrecht afwisten. Op de vraag of zij een conflict met een opdrachtgever aan zo’n door de overheid ingestelde commissie zouden voorleggen, antwoordden twee van de drie ontkennend. Je wilt tenslotte geen heibel met je broodheer - voor jou tien anderen.
Voor Ruud Rogier en Britt van Uem, die nek durven uit te steken heb ik dan ook veel respect. Ik hoop dat hun voorbeeld door velen gevolgd wordt. Zelfs schapen schijnen de dam over te gaan als een enkeling hen is voorgegaan. Dus waarom zouden journalisten dat niet durven?
Tips:
- Stel je op de hoogte van het Auteurscontractenrecht en schroom niet, als dat nodig is, een zaak voor de te leggen aan de Geschillencommissie.
- Als de uitgever daar niet aan meewerkt, kun je naar de rechter gaan. De NVJ adviseert leden of dat zin heeft en helpt indien nodig.
Praat mee