Het nieuwe lezen van uitgeverij Fosfor
Acht studenten van de School voor Journalistiek in Utrecht maakten de afgelopen maanden een schaduw-Villamedia. Een selectie van hun artikelen verschijnt de komende weken op villamedia.nl ‘Kijk, hij wil astronaut worden en als je op zijn naam klikt, krijg je van hem een foto en een bio’, vertelt een trotse Jeroen van Bergeijk, terwijl hij met zijn vinger tikt op de naam van een man die op Mars wil gaan wonen. Zijn collega Evert Nieuwenhuis valt hem bij: ‘Veel tijdschriften en kranten die ook digitaal publiceren, doen gewoon papier na op een scherm. Wij richten ons op vernieuwing en benutten juist de mogelijkheden die je op een tablet hebt.’
Nieuwenhuis en Van Bergeijk, de mannen van uitgeverij Fosfor, introduceren een voor Nederland nieuw concept: de longread, een digitaal non-fictie verhaal van tussen de tien en vijftienduizend woorden dat strak wordt vormgegeven met illustraties, infographics, audiofragmenten en video’s.
Ben je even kwijt wie die ene persoon ook alweer is, dan kun je simpelweg op zijn of haar naam klikken om alle relevante informatie over hem of haar te lezen.
Terwijl langere verhalen steeds meer uit kranten en tijdschriften verdwijnen, is er op het internet een heel andere trend aan de gang. ‘Het zijn verhalen die te lang zijn voor een krant of tijdschrift en te kort voor een boek, maar juist geschikt zijn voor een tablet. In Amerika is dit genre behoorlijk populair en wij proberen dit nu in Nederland te introduceren’, vertelt Van Bergeijk.
De longreads onderscheiden zich niet alleen vanwege de kwaliteit van het schrijven, maar ook door de bijzondere verhalen. Bekende voorbeelden uit Amerika vertellen verhalen zoals dat van Michael Morton, een man uit Texas die 25 jaar lang onterecht in de gevangenis zat voor de moord op zijn vrouw, of van Vanity Fair journalist Michael Lewis, die een half jaar lang de Amerikaanse president Obama volgde, en zo van deze wereldleider een heel menselijk beeld wist te schetsen. Het bekendste voorbeeld van een geslaagde longread is Snow Fall, een artikel uit The New York Times waarin je helemaal wordt meegezogen in het verhaal, dat vertelt over skiërs die bedolven raakten onder een lawine. Journalist John Branch won er de Pulitzer Prize mee.
Ook uitgeverij Fosfor wil met dit soort bijzondere verhalen komen en voor dit innovatieve idee heeft de uitgeverij subsidies gekregen van het stimuleringsfonds voor de pers en de stichting democratie en media. Nieuwenhuis: ‘Wij willen journalistieke novelles brengen, het soort artikelen waar The New Yorker beroemd mee is geworden. Wij zetten hiermee een nieuw soort genre neer in Nederland en wij willen elke maand een nieuw verhaal uitbrengen.’ De eerste twee verhalen die Fosfor als longread publiceert zijn dan ook zeker bijzonder te noemen.
De eerste longread Turtle 1: De auto uit Afrika, geschreven door Tijs van den Boomen, vertelt het verhaal van de Nederlandse kunstenaar Mister Melles, die afreist naar het Ghanese Suame Magazine (een stadswijk waarin de meeste autowerkplaatsen van West-Afrika te vinden zijn en waar veel van de in het Westen afgedankte auto’s naartoe gaan) om daar samen met een lokale ploeg monteurs zelf een auto te maken en die mee te nemen naar het Westen. In een race tegen de klok om de auto op tijd te laten inzegenen door de koning van de Ashanti stam levert dit een zowel grappig als ook onthutsend beeld op van een hedendaags Afrika.
In de tweede longread De man die naar Mars wilde, vertelt Joris van Casteren het verhaal van aspirant-astronaut Martijn Kroezen. Een man uit Enschede die zich heeft opgegeven voor het project MarsOne. Als hij wordt geselecteerd zal hij voorgoed afscheid moeten nemen van zijn vrienden, familie en zijn kat Sjakie, want terugkeren naar de aarde is technisch nog niet mogelijk. Van Bergeijk: ‘Joris van Casteren geeft een heel mooi portret van deze man en laat zien wat zo’n iemand bezielt. Met respect, maar ook heel grappig.’
‘De longreads passen bij een nieuwe, rijkere manier van lezen,’ zegt Nieuwenhuis. ‘Je kunt de verhalen in pak ‘m beet een uur uitlezen en ze kosten maar 2 euro 99. De prijs van een goede cappuccino. Wij vinden dat een redelijke prijs en we zien ook aan de verkoopaantallen dat dat een prijs is die mensen willen betalen.’
Uitgeverij Fosfor zoekt hiervoor naar mooie, interessante en bijzondere verhalen of verhaalideeën. Van Bergeijk: Wij hebben een pitchwedstrijd georganiseerd en dat was een groot succes. Er zijn zeker honderd reacties binnengekomen en het was moeilijk om een keuze te maken. Uiteindelijk hebben Lex Boon en Katja Keuchenius, beide jonge freelancejournalisten, deze wedstrijd gewonnen. Wij willen jonge journalisten een kans geven.’
In deze serie verschenen eerder:
-Versterk je merk met een app door Renske Derkx
-“we kweken een gevoel” door Gideon Poelman
-‘We zijn vergeten dat kwaliteitsverhalen belangrijk zijn’ door Jonathan Verhagen
