‘Grijp’ stond voor gezelligheid, vrolijkheid en betrouwbaarheid. In Memoriam Paul Grijpma (1948-2022)

Het mocht een persoonlijk stukje zijn. Dat kan. Ik ben, denk ik, namelijk de enige mannelijke journalist die ooit het bed met Paul en ook nog enkele honderden kakkerlakken heeft gedeeld. Dat kwam zo. We waren begin jaren 80 samen op weg naar Suriname, via Parijs en Frans-Guyana want alle vluchten naar Paramaribo waren vol. Ik huurde een auto in Cayenne en we verheugden ons op een mooie tocht van 250 kilometer door de junglekustweg naar Saint-Laurent-Maroni. Daar kwamen we laat aan en er was slechts éen kamer met een tweepersoonsbed beschikbaar in een aggenebbisj hotelletje. Dus….

Suriname nam een aparte plek in zijn hart in

In Suriname was door Bouterse en zijn aanhangers weer eens een tegencoupje voorkomen. Bouterse had de ‘onverantwoordelijke’ tegencoupers om het leven gebracht. Paul en ik, in die tijd al hechte vrienden, moesten daar voor onze kranten verslag van doen. Het Parool en mijn AD beten elkaar niet: ochtend- en avondkrant. Paul was mij bij Het Parool gekomen op de dag dat ik er weg ging en had mijn Suriname-portefeuille overgenomen. Ik was daarna Suriname voor het AD gaan doen.

Kakkerlakkennacht
We verkenden na de kakkerlakkennacht Saint-Laurent, pakten bij een steiger een korjaal en voeren naar Albina. Daar hoorden we dat we niet welkom waren in Suriname. Bouterse: ‘Grijpma en Bagijn zijn onverantwoordelijke, leugenachtige riooljournalisten die niet goed bezig zijn voor de revolutie van het volk, ach, laat ze toch maar komen want we hebben al een tijd geen schietoefeningen gehouden.’

We probeerden ook nog een keer illegaal over te steken, maar werden aangehouden en opgebracht door de in Groningen gebouwde kanoneerboot S401. Na verhoor in de kazerne van Albina werden we weer afgezet aan de overkant bij het steigertje van Sant-Laurent.

‘Grijp’ was er intussen achter gekomen dat ons bed ook eens was beslapen door een tegencouppleger, Fred ‘Taaie Fred’ Ormskerk die eerder ook door Bouterse’s mensen was vermoord in Pamararibo. Paul besloot mij verder Taaie Fred te noemen. Zelfs tot enkele dagen voor zijn overlijden in een Whatsapp: ,,Is Taaie Fred al in de stad?”. Want Paul wilde, zodra ik in Nederland was uit New York City waar ik de helft van de tijd woon, snel naar de kroeg, de ‘dependance’ genoemd.

Ronny Brunswijk
‘Grijp’ stond voor gezelligheid en vrolijkheid. Maar ook voor betrouwbaarheid. Toen we een paar jaar later weer in Saint-Laurent waren, was hij al naar Ronny Brunswijk in het oerwoud geweest voor Elsevier. Ik kwam net aan en moest nog naar het Jungle Commando toe. Er waren veel NL-journalisten want de voormalige Surinaamse president Chin a Sen zou Brunswijk in de jungle bezoeken.

November 1986. Er mochten geen journalisten mee, die zondagmorgen in de korjaal over de Marowijne. Maar ik als enige wel, ha, ha. Gelukkig, dan kan hij zijn verhaal voor de maandagkrant niet doorbellen juichte de concurrentie. Tot Paul om en uur of twee de telefoon greep in de lounge van ons hotel en naar Nederland belde: ‘Met Paul Grijpma, mag ik de steno. Kan ik beginnen? Door Karel Bagijn, heb je dat?’ Paul belde mijn hele verhaal door voor de maandagkrant. In het ‘bos’ maakte ik op dat moment de gruwelijke foto’s van het door Bouterse’s leger uitgemoorde bosnegerdorp Moiwana.

Paul heeft voor het ANP, Het Parool, Elsevier en het NOS Journaal in zijn werkzame leven wereldwijd over al het nieuws bericht. Maar Suriname nam een aparte plek in zijn hart in. Dat kwam mede doordat de Surinaamse zakenman Edgar Wijngaarde, wiens zoon Frank tijdens de decembermoorden in 1982 tot de slachtoffers behoorde, onze gemeenschappelijke boezemvriend werd.

Primeur
Begin 1983 had Paul ook een mooie primeur. De ontwikkelingshulp was door Nederland gestopt vanwege de decembermoorden. Paul meldde dat de directeur van de Surinaamsche Bank naar Nederland was gevlucht omdat hij weigerde zijn handtekening onder een lening van 100 miljoen dollar te zetten omdat hij vreesde dat het om Colombiaanse cokedollars ging.
De Amsterdamse rechtbank oordeelde dat moest worden gerectificeerd dat de Surinaamse ambassadeur in Nederland Herrenberg het contact met Colombia had gemaakt, maar het gerechtshof meende later dat de rectificatie ten onrechte was opgelegd.

Over de bron of bronnen werd niets bekend. Totdat ik ‘Grijp’ op een woensdag belde met de vraag of wij niet een glaasje moesten doen aan het eind van de middag. Nee, zei hij, want een van zijn twee bronnen, over uit Suriname, kwam op bezoek. Ik besloot Edgar Wijngaarde met dezelfde vraag te bellen. Edgar zei: ‘Nee, want ik moet bij Paul eten, daar komt Fernand de Rooij die ik natuurlijk heel goed kan omdat hij een bureau voor toerisme in Paramaribo heeft.’ Dat was dus de bron.

Karel Bagijn