mgm nvj maart

— donderdag 11 juni 2020, 09:44 | 0 reacties, praat mee

Frits van Exter: ‘Raad voor de Journalistiek is geen cafetaria’

Frits van Exter: ‘Raad voor de Journalistiek is geen cafetaria’
© Paul Ryding

Geen openbare jaarvergadering van de Raad voor de Journalistiek dit jaar vanwege de coronacrisis en dus ook geen praatje van voorzitter Frits van Exter over de cijfers van 2019. Van Exter: 'Gelukkig is de rubriek de mores er'. Laatste wijziging: 11 juni 2020, 09:58

Bij het verschijnen van het jaarverslag mag de voorzitter een wens doen - dat hoort bij de rituelen. Dit jaar wens ik dat alle hoofdredacties gehoor geven aan de oproep om een conclusie van de Raad voor de Journalistiek te publiceren in het eigen medium. Het spreekt helaas niet vanzelf. Van de zeventien verzoeken zijn er in 2019 acht niet gehonoreerd.

De redenen zijn ons vaak niet bekend, maar ik weet dat er hoofdredacteuren zijn die geen trek hebben in het publiceren van uitspraken waar zij het mee oneens zijn. Dat is niet een heel sterk argument.

De journalistiek heeft destijds gekozen voor laagdrempelige, onafhankelijke zelfregulering op basis van vrijwilligheid, omdat persvrijheid zich slecht verdraagt met wettelijk geregeld tuchtrecht. Dit werkt zolang redacties willen dat het werkt.

Het werkt niet als je de Raad ziet als een soort cafetaria waar redacties het voor het kiezen hebben. Dat zeg ik niet omdat de Raadsleden zulke gevoelige zielen zijn, maar omdat het gaat om de verwachtingen die een serieuze klager mag hebben. Van hem wordt namelijk ook veel verwacht. De klager kan pas bij de Raad terecht nadat hij heeft geprobeerd met het betrokken medium tot een vergelijk te komen. Hij moet zijn klacht zo goed mogelijk op schrift zien te stellen en op de zitting helder zien te reageren op het verweer van de redactie en vragen van de Raadsleden; (hopelijk zijn fysieke zittingen vanaf 17 juli ook weer mogelijk). Vaak moet hij daarbij ook nog zijn emoties de baas zien te blijven.

Klagers mogen op hun beurt verwachten dat de leden van de Raad zich verdiepen in de zaak en dat zij na rijp beraad eensgezind een conclusie trekken: zorgvuldig of niet. En dat redacties het hele proces serieus nemen tot en met de oproep om een voor de redactie negatieve uitspraak te publiceren in het betrokken medium. It’s all in the game.

De Raad verwacht niet dat de uitspraak in zijn geheel wordt gepubliceerd. Een samenvatting in eigen bewoordingen op een vindbare plek, eventueel met een linkje, is prima. Het is dan wel zaak recht te doen aan de uitspraak. Anders blijven we bezig. Zo behandelde de Raad vorig jaar een klacht over de onvolledige weergave van een conclusie over een klacht tegen BN DeStem. De redactie had slechts één verzuim vermeld en ten onrechte gesteld dat de Raad van verdere relevante onjuistheden niets was gebleken.

Het is ook niet de bedoeling om de geconstateerde onzorgvuldigheden nog eens dunnetjes over te doen. Zo herhaalde het Dagblad van het Noorden in het bericht over de uitspraak van de Raad de beschuldiging aan het adres van de klager met vermelding van zijn volledige naam, terwijl dat nu juist het probleem met de oorspronkelijke publicatie was.

Mocht het onbegrip over een conclusie de redactie te machtig worden, dan staat het haar natuurlijk geheel vrij om dat met haar publiek te delen. Zo had de Raad er, in tegenstelling tot klager, geen probleem mee dat De Twentsche Courant Tubantia in een kanttekening had toegevoegd dat klager niet bereikbaar was geweest voor wederhoor.

De Raad respecteert vanzelfsprekend de journalistieke vrijheid, ook als het om de berichtgeving over zijn werk gaat. Maar als je eigen redactionele zorgvuldigheid daarbij in het geding is, kun je je afvragen of je daarin niet beter terughoudend kunt zijn, uit respect voor de klager.

Natuurlijk kun je van mening verschillen over conclusies. Het gaat immers om de beoordeling van mores en dat is zelden zwart-wit. Je kunt zelfs kritiek hebben op het werk van de Raad in het algemeen. Het goede adres daarvoor is uiteindelijk het bestuur waarin alle media-organisaties, inclusief de Nederlandse Vereniging van Journalisten en het Genootschap van Hoofdredacteuren, zijn vertegenwoordigd. En je kunt natuurlijk ook de voorzitter aanklampen. Hij is gek op kritiek.

 

 

Frits van Exter is voorzitter van de Raad voor de Journalistiek. Hij heeft geen stem in de beoordeling van klachten en schrijft op persoonlijke titel.

Tip de redactie

Logo Publeaks Wil je Villamedia tippen, maar is dat te gevoelig voor een gewone mail? Villamedia is aangesloten bij Publeaks, het platform waarmee je veilig en volledig anoniem materiaal met de redactie kunt delen: publeaks.nl/villamedia

Praat mee

Colofon

Villamedia is een uitgave van Villamedia Uitgeverij BV

Uitgever

Dolf Rogmans

Postadres

Villamedia Uitgeverij BV
Postbus 75997
1070 AZ Amsterdam

Bezoekadres

Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Factuurgegevens

Villamedia Uitgeverij BV
Johannes Vermeerstraat 22
1071 DR Amsterdam

Contact

redactie@villamedia.nl

Redactie (tips?)

Chris Helt, hoofdredacteur

Marjolein Slats, adjunct-hoofdredacteur

Linda Nab, redacteur

Lars Pasveer, redacteur

Trudy Brandenburg-Van de Ven, redacteur

Rutger de Quay, redacteur

Nick Kivits, redacteur

Sales

Sofia van Wijk

Emiel Smit

Teddy van der Laan

Webbeheer

Marc Willemsen

Vacatures & advertenties

vacatures@villamedia.nl

Bereik

Villamedia trekt maandelijks gemiddeld 120.000 unieke bezoekers. De bezoekers genereren momenteel zo’n 800.000 pageviews.

Rechten

Villamedia heeft zich ingespannen om alle rechthebbenden van beelden en teksten te achterhalen. Meen je rechten te kunnen doen gelden, dan kun je je bij ons melden.