Freelancemonitor: Helft freelancers nog op of onder minimumloongrens
De groep freelance (foto)journalisten die op jaarbasis minder dan 20.000 verdient, was in 2022 kleiner dan in eerdere jaren. Toch zit nog ruim de helft van de freelancers qua inkomen op of onder de minimumloongrens van 25.000 euro. De groep freelancers die meer dan 50.000 euro verdient, is licht gestegen ten opzichte van een vorige meting, die plaatsvond in 2020.
Dat blijkt uit de Monitor Freelancers en Media 2023, die maandag is verschenen. Van de in totaal 790 respondenten die meededen aan het onderzoek, verdienden er ruim één op de drie (35 procent) in 2022 20.000 euro of minder. Twee jaar eerder was dat nog 39 procent. In het onderzoek, dat is ingevuld door freelance leden van de NVJ en de Auteursbond en freelancers die zijn aangesloten bij Lira en Pictoright, is gekeken naar belastbaar inkomen en niet naar omzet.
Het gemiddelde belastbaar inkomen van de deelnemers kwam in 2022 uit op 32.200 euro. Dat is net wat lager dan in 2019, toen het gemiddeld inkomen uitkwam op 32.900 euro. Gemiddeld wordt 73 procent van dat inkomen verdiend met (foto)journalistiek werk, schrijfwerk en fotografie. Van de deelnemende freelancers is 36 procent aangewezen op inkomen van een partner, vergelijkbaar met 2020. 40 procent van de freelancers zegt amper of niet rond te kunnen komen.
Inflatie hakt erin
Het gemiddelde uurtarief dat freelance (foto)journalisten in rekening brachten in 2022, kwam volgens de Monitor Freelancers en Media uit op 61 euro, een fractie lager dan in 2020. Het tarief per woord kwam gemiddeld uit op 35 cent, wat hoger is dan in 2017 en 2018, maar aanzienlijk lager dan in 2019 en 2020. In die laatste jaren kwam het gemiddeld woordtarief net boven de 40 cent per woord uit.
De prijs per teken, een rekenmethode die kranten vaak gebruiken, is gestegen van 5 cent in de periode 2014-2018 naar 7 cent in 2022. De gemiddelde prijs per foto lag met 60 euro fors hoger dan in 2020. Maar gecorrigeerd naar inflatie is er ook op dit vlak nog altijd sprake van een daling, aldus de Monitor. Het gemiddelde fototarief is gecorrigeerd naar inflatie 65 procent van dat in 2014. De prijs per woord is nu, gecorrigeerd naar inflatie, 91 procent van de woordprijs van 2014.
Meer oudedag, minder verzekerd
Van alle freelance (foto)journalisten die de Monitor Freelancers en Media 2022 hebben ingevuld, is 66 procent niet verzekerd tegen ziekte of arbeidsongeschiktheid. 40 procent van de deelnemers aan de Monitor legt niets opzij voor zijn of haar oude dag.
Die laatste groep is iets kleiner dan in voorgaande jaren. Toen schommelde het aantal freelancers zonder oudedagsvoorziening tussen de 40 en 45 procent. Het percentage journalisten dat zich niet heeft verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid of ziekte ligt dan weer net wat hoger dan in de afgelopen jaren.
Inzoomen op de Werkcode
De Monitor Freelancers en Media zoomt dit jaar ook extra in op de Werkcode die DPG Media en de NVJ in 2022 hebben afgesproken. Die Werkcode lijkt effect te hebben: vier op de tien freelancers die voor DPG Media werken, hebben hun tarief het afgelopen jaar (sterk) zien stijgen. Dit beeld geldt zowel voor freelancers die voor landelijke als regionale kranten werken, en ook voor de tijdschriftfreelancers. Al geeft van die laatste groep 70 procent aan dat de tarieven daar gelijk zijn gebleven.
Praat mee
1 reactie
Mirjam Hommes, 13 juni 2023, 13:47
Dit klinkt heel dramatisch, maar een minimumloon-salaris bij een baas, waar je nog inkomstenbelasting over moet betalen is toch echt wat anders dan een zzp’er die na aftrekposten nog dat bedrag aan ‘belastbaar inkomen’ overhoudt. Die laatste verdient netto echt meer dan de persoon in loondienst. Natuurlijk moeten we faire tarieven krijgen, maar het is toch een beetje appels en peren, wat mij betreft.