Een keur aan keuzes in AI-richtlijnen

Steeds meer media stellen richtlijnen op voor het gebruik van kunstmatige intelligentie. En die richtlijnen lijken op veel belangrijke punten heel erg op elkaar, ontdekten onderzoekers Hannes Cools en Nick Diakopoulos een tijd terug. Het tweetal lichtte begin van de zomer de AI-richtlijnen van 21 media-organisaties door (welke dat zijn zie je hier) en brachten de overeenkomsten en verschillen in kaart.
Eerst maar eens die overeenkomsten. Alle media-organisaties die Cools en Diakopoulos bekeken, zien potentie in het gebruik van AI. Sommigen, zoals de Duitse beroepsvereniging DJV (het Deutscher Journalisten-Verband) spreekt zelfs van “AI-collega’s”. Maar niemand wil robotschrijvers of -beeldkunstenaars de vrije hand geven.
De consensus: handig hulpje, dat AI, maar de mens moet het voor het zeggen houden. Iets wat in AI-kringen human in the loop wordt genoemd. Nog een overeenkomst: media willen transparant zijn in hun gebruik van AI, zodat het voor lezers, kijkers of bezoekers duidelijk is waar en hoe er gebruik is gemaakt van kunstmatige intelligentie.
Maar wát de onderzochte organisaties precies wel en niet doen met AI, daar zit wel een berg aan verschil in. Bij Wired zijn AI-schrijvers een absolute no-go, behálve als het verhaal juist helemaal gaat om pennenvruchten van kunstmatige verhalenvertellers. Ook de eindredactie bij Wired hoeft niet te vrezen vervangen te worden. En het technologiemerk belooft ook zijn stockfotografie niet in te wisselen voor kunstmatig knutselwerk.
Andere media zijn veel minder streng. Bij het Amerikaanse nieuwsmerk Insider mag AI helpen met verhalen uiteenzetten, koppen maken, redigeren, interviewvragen opstellen, samenvattingen maken en lastige onderwerpen uitleggen. De Canadese tv-zender CBC belooft geen stemmen of beeltenissen van presentatoren na te maken. En de Volkskrant zegt op zijn beurt geen door AI gegenereerd werk te publiceren.
Zo maakt ieder onderzocht medium zijn eigen keuzes. Ook bij Villamedia vragen we ons af wat we wel en niet mogen en moeten doen met AI. We zijn daar nog niet helemaal over uit. Maar dat er over na wordt gedacht is een stap in de goede richting. Onderzoek zoals dat van Cools en Diakopoulos is in deze fase bijzonder waardevol. Het laat zien wie welke keuzes maakt, en kan zo ter inspiratie dienen voor media die nog niet zo ver zijn. Zoals wij.
Praat mee