De Pegel Hoe creëer je ruimte voor journalistiek die je écht belangrijk vindt? Om daarachter te komen, spreken freelancers Sjoerd Arends en Erwin van ’t Hof met vakgenoten. Dit keer met programmamaker en regisseur Stefan Wittekamp. ‘Je moet ondernemend zijn, maar helemaal ondernemer ben je natuurlijk niet.’ Voor de liefhebbers is er ook weer een podcast.

We bezoeken Stefan in het Gelderse Bennekom, waar de freelancer naast een knisperend haardvuur vertelt over zijn werk. De rustige setting is representatief voor de staat van zijn carrière. Hij is geen ZZP’er die continu achter nieuwe klussen aanjaagt. Sterker: hij is helemaal niet actief op zoek naar werk. ‘Het komt wel weer aanrollen. Ik weet tot volgend jaar zomer al wat ik ga doen.’

De freelancer maakt documentaires, bedrijfsvideo’s en draagt bij aan grote televisieproducties. Projecten die hij over het algemeen interessant vindt. Zijn agenda zit vol genoeg om ‘nee’ te kunnen zeggen. Zijn geheim? ‘Ik denk dat veel ervaring en veel doen uiteindelijk heel veel oplevert. Het feit dat ik genoeg werk heb, komt voort uit heel hard werken en heel veel investeren.’

Momenteel werkt hij aan ‘het leukste project in vijf jaar’, met wetenschapsjournalist Govert Schilling. ‘Ik maak een 6-delige serie over het universum voor de NTR: “Govert naar de grenzen van het heelal”. In september ben ik een maand naar het buitenland geweest. Daar staan de mooiste observatoria. Govert heeft het project in grote lijnen opgezet en met producent Tuvalu Media gepraat. Ik ben daar later bijgekomen als eindredacteur en regisseur.’

‘Ik kende Govert niet en had voor het productiebureau nog nooit iets gedaan. Een eindredacteur, met wie ik aan een ander project heb gewerkt, zei: “misschien moet je het eens proberen”. Toen hebben ze mijn cv bekeken en mij gebeld. Ik dacht: “Als het inhoudelijk interessant is, dan doe ik het”. Ik was volkomen “flabbergasted” toen ze zeiden dat het een serie over het universum zou zijn. Ik heb gelijk “ja” gezegd.’

Dit soort klussen komt niet zomaar aanwaaien. Stefan heeft een flink trackrecord in de televisiewereld. Zijn carrière begint in 2001 met een stage bij de Evangelische Omroep (EO). Hij is in die tijd landschapsarchitect en op zoek naar een nieuwe uitdaging. ‘Ik werkte drie maanden gratis bij de EO. Zo is het gaan rollen. Ik ben als redacteur begonnen en programmamaker geworden.’ Hij spreekt van ‘het leerling-meester-principe’. De televisiemaker gelooft in kilometers maken en leren van ervaren vakgenoten. ‘In het begin moet je je nooit te goed voelen voor iets.’

Na zo’n acht jaar zegt hij zijn vaste contract gedag. ‘Ik werkte twee en een halve dag voor de EO en was twee en een halve dag mijn eigen producent. Ik had het idee dat ik, op beide vlakken, niet kon doen wat ik wilde doen. Ik moest een keuze maken. Ik vond het leuk om voor andere omroepen te werken en om eigen projecten te doen. Ik wilde heel graag een documentaire maken. En die kwam niet van de grond in dat tweespan, waarin ik zat.’

De documentaire komt er. Samen met zijn vrouw Suzanne maakt de freelancer ‘Het kaf en het koren’, een film over Amerikaanse christenen die denken dat de wereld vergaat. Een coproductie met de EO. ‘Omdat ik zo’n goede connectie bij de EO heb, ben ik daar binnen gelopen. En omdat het over een Bijbelse overtuiging ging, had de documentaire veel raakvlakken met deze omroep. We hebben gezegd: “we gaan sowieso en als ik jullie was, zou ik meedoen”.’

Met deze – en vele andere – producties laat de freelancer zien wat voor documentaire- en programmamaker hij is. ‘Ik zie mijzelf niet als journalist, maar als verhalenverteller.’ Hij zet zijn expertise in om boodschappen op een goede manier over te brengen. Of dat nou voor een omroep, een eigen productie of commercieel bedrijf is. Door zich te profileren met klussen waar hij trots op is, krijgt hij meer werk dat hij leuk vindt. ‘Ik zet niet alles op mijn site. Ik zet erop wat ik leuk vond en wil blijven doen.’

Werk dat niet bij hem past, slaat hij af. ‘Ik heb ook bij de Praxis aan tafel gezeten. Daar zeiden ze: “We hebben screens hangen en die willen we vullen met content. Wil jij die maken?” Ik heb bedankt. Ik ambieer een maker te zijn die wordt gebeld omdat ik Stefan ben en maak wat ik maak. Dan word je gewaardeerd om wat je doet. Je moet een soort ondernemer zijn, maar helemaal ondernemer ben je natuurlijk niet. Je bent als maker ook een soort kunstenaar die iets maakt wat die bijzonder vindt.’

Dit verhaal is mogelijk gemaakt door het Lira Fonds Reprorecht.

DE PEGEL PODCAST

Benieuwd naar het hele gesprek met Stefan Wittekamp? Luister dan hieronder naar De Pegel podcast. Sjoerd en Erwin gaan elke aflevering langs bij een freelancer om te vragen hoe zij de verhalen vertellen die zij belangrijk vinden en tegelijkertijd hun broek ophouden.