De online lessen van Melvin Captein (NOS op 3)

Even schrikken was het wel toen de redactie van NOS op 3 in maart 2015 te horen kreeg dat de vaste tv-uitzendingen zouden ophouden te bestaan. Maar terugkijkend was het eigenlijk een zegen in vermomming. Jongeren, de doelgroep van NOS op 3, houden niet van lineaire televisie (wat ook terug te zien was in de kijkcijfers) en halen hun nieuws liever van het web. Dus dat is de plek waar NOS op 3 zich vanaf dat moment op op ging focussen.

Maar hoe moet dat dan? Ineens een product voor een ander platform maken met hetzelfde team. “Dat was een zoektocht”, herinnert Melvin Captein zich, sinds augustus 2014 eindredacteur online bij NOS op 3. “We hebben eerst besloten een half jaar alleen maar te experimenteren. We besloten zoveel mogelijk uit te proberen om te kijken wat aansloeg bij de doelgroep. Die tijd wilden we onszelf gunnen. En dat zou iedere redactie moeten doen.”

Meer productiewaarde
De conclusie: de doelgroep van NOS op 3 wil graag mooi gedraaide video’s over mensen achter het nieuws en ziet graag duiding in de vorm van uitlegvideo’s. “We hebben geleerd dat onze kijker een bepaalde productiewaarde verwacht. Een mojo (mobile journalist, red.) op pad sturen die snel met zijn iPhone een video schiet kan wel, maar onze doelgroep zat daar niet op te wachten. Ook een aantal animaties die we zelf hadden gemaakt met simpele tekeningetjes op de redactie werden niet goed ontvangen. Goede vormgeving is voor NOS op 3 dan ook erg belangrijk. Vormgevers zitten bij ons op de redactie en werken nauw samen met journalisten om de beste verhaalvorm te bedenken.”

Nog zo’n les: minder publiceren, maar wát je publiceert meer diepgang geven. Wat dat betreft gedijt NOS op 3 prima bij het gebrek aan vast format dat grote broer NOS wel heeft. “Als je een vast aantal minuten moet vullen voor een item of uitzending, ben je best vaak gewoon extra materiaal aan het maken om je minuten te vullen”, aldus Captein. “Wij kunnen een item gewoon stoppen als het niet interessant meer is.” Wat onderwerpen betreft richt NOS op 3 zich online niet op hard nieuws. Daar is alleen plek voor op de radiobulletins op FUNX en NPO Radio 3FM. “We staan wat onze keuzes betreft helemaal op onszelf. Wij richten ons meer op de betekenis en context van het nieuws.”

Omgekeerde werkwijze
Dat de tv-uitzendingen in 2015 zijn weggevallen betekent niet dat werk van de redactie van NOS op 3 helemaal niet meer op televisie komt. Een aantal korte items die de redactie voor Instagram maakte over de Belgische plaats Molenbeek – waarin een verslaggever een maand lang iedere dag opnieuw een inwoner portretteerde – werd uiteindelijk een reportage voor de televisie.

“Onze werkwijze en mindset zijn compleet omgekeerd ten opzichte van drie jaar geleden. Nu kijken we eerst wat online goed werkt. Als daar een productie voor tv uit voortkomt is dat een mooie extra.”

Per kanaal een verhaal
Het Molenbeek-verhaal is een voorbeeld van wat Captein “native social zijn” noemt. “We hebben natuurlijk onze website, maar we proberen vooral content te maken die leeft op sociale media. Daar bevindt onze doelgroep zich. Dat betekent dat we standaard alles ondertitelen zodat het ook zonder geluid bekeken kan worden, en dat de eerste seconden van een item altijd meteen de aandacht grijpen.”

Native social zijn betekent volgens Captein ook dat items aangepast worden aan een specifiek platform. “Op YouTube kun je video’s plaatsen van twee tot drie minuten, maar op Instagram kijken mensen die niet uit. Daarom maken we bij langere items van YouTube ook een kortere versie van één minuut. Zodat we ook ons Instagram-publiek bedienen. Voor elk kanaal een net wat ander verhaal.”