De ombudsman en -vrouw
De Volkskrant trok afgelopen week een column van Peter Middendorp in, vanwege onjuiste informatie over de gebeurtenissen in kamp Westerbork. Annieke Kranenberg, ombudsvrouw bij de Volkskrant, besteedt in haar nieuwste column aandacht aan dit voorval. Nadat de redactie online haar excuses had aangeboden, stond op maandag 4 mei ook een spijtbetuiging in de krant. "In de inleiding waren de excuses van de redactie evenwel vervangen door het woord 'betreurt'," schrijft Kranenberg.
“Deze manier van rectificeren kent geen precedent. Vergelijkbare situaties zijn er ook niet. Zo bood de hoofdredactie in 1996 op de voorpagina excuses aan voor een verzonnen artikel van een medewerker. Dat was een redactioneel stuk, geen column,” aldus Kranenberg. De ombudsvrouw schrijft over het verschil tussen een redactionele fout en een fout van een columnist. “Bij redactionele fouten, een collectief falen, is de hoofdredactionele aansprakelijkheid helder. Bij columnisten is die diffuser. Anders dan verslaggevers schrijven zij op persoonlijke titel, ze verkondigen niet per se de mening van de krant.”
Volgens Kranenberg had de oorspronkelijke column van Peter Middendorp niet van de site verwijderd moeten worden. “Het onlinearchief wordt verminkt en het is slechte service aan de lezer die wel de excuuscolumn kan lezen, maar niet het brondocument. Dat zweemt naar geschiedsvervalsing en daar is deze gevoelige discussie niet bij gebaat.” Kranenberg vindt dat de column weer online geplaatst moet worden, met een opvallende rectificatie die verwijst naar het excuusstuk.
Sjoerd de Jong, ombudsman van NRC Handelsblad, schrijft deze week over de steunbetuiging van de krant aan Geert Wilders. De krant prees Geert Wilders in een commentaar voor ‘zijn lef om niet te zwichten voor bedreigingen’. Het commentaar leidde tot discussie op de redactie. “Ging het linkse, politiekcorrecte NRC Handelsblad nu eindelijk overstag inzake Wilders’ boodschap?,” schrijft De Jong. Volgens De Jong niet, maar het was wel opmerkelijk dat in het commentaar Wilders en cartoonist Kurt Westergaard op één lijn gesteld werden. “Een cartoonist die min of meer per ongeluk in een crisis belandt, is niet te vergelijken met een programmatische politicus die zelf de confrontatie zoekt; lef is op zichzelf nog geen deugd; respect voor Wilders’ kennelijke standvastigheid houdt impliciet respect in voor zijn standpunten,” schrijft De Jong.
Ook vroegen lezers zich af waarom onder het commentaar nooit de naam van een auteur staat. “Klassiek antwoord: het commentaar is geen column, het vertolkt niet de mening van een individu, maar die van ‘de krant’,” aldus De Jong. Het niet ondertekenen van het commentaar gaat tegen de trend in dat journalisten steeds meer een eigen stem en gezicht krijgen. Toch denkt De Jong dat het ongesigneerde commentaar een goede traditie is. “Een krant die meer wil zijn dan een verzameling losse stukken zal een herkenbare ideële kern moeten houden. Het commentaar dient dat doel.”
