Coalitie én oppositie eisen dat ministerie van VWS ‘Sywert-documenten’ vrijgeeft

Bijna de voltallige oppositie én coalitie in de Tweede Kamer eisen dat het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) de documenten vrijgeeft die de Volkskrant heeft opgevraagd in het kader van haar onderzoek naar de ‘mondkapjesdeal’ van Sywert van Lienden en zijn kompanen. Het ministerie heeft een uitspraak van de rechter om de documenten vrij te geven naast zich neergelegd en prefereert het betalen van een dwangsom boven het vrijgeven van de documenten.
Hoewel de Kamer tot september met reces is, zijn Kamerleden een schriftelijke procedure gestart. In januari oordeelde de rechter dat het ministerie de gevraagde documenten vrij moet geven. Tot op heden gaf het ministerie geen gehoor aan dat verzoek, dat werd gedaan met beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob).
De documenten zijn wel boven tafel: het ministerie heeft ze verstrekt aan Deloitte, dat momenteel onderzoek doet naar de mondkapjesdeal van Van Lienden. Eerder gaf het ministerie enkele dagen voor een Kamerdebat over de mondkapjesdeal wel enkele documenten vrij, waaronder appverkeer en e-mails. Het ministerie van Financiën verstrekte eerder ook berichtverkeer van een topambtenaar met betrekking tot de mondkapjesdeal.
Steun van VVD, D66 en ChristenUnie
Naast de bijna voltallige oppositie in de Kamer hebben ook enkele partijen in de coalitie - VVD, D66 en ChristenUnie – geëist dat de stukken ‘per direct’ geopenbaard worden. Het CDA – de partij van voormalig minister van VWS, Hugo de Jonge – wilde zover niet gaan, maar sluit zich aan bij een verzoek om ‘opheldering’ van het ministerie.
De dwangsom die het ministerie moet voldoen aan de Volkskrant is inmiddels opgelopen tot een slordige 15.000 euro. De krant heeft – naar eigen zeggen – dat bedrag nog niet geïnd.
Verzet gestaakt
In april verklaarde de minister van Langdurige Zorg, Conny Helder, dat VWS ‘in verzet’ zou gaan tegen de uitspraak van de rechter om de stukken te openbaren. Inmiddels heeft het ministerie zijn verzet gestaakt, al is nog onduidelijk waarom. Tegelijkertijd weigert het ministerie nog steeds halsstarrig de documenten vrij te geven. Daarom wordt ook niet duidelijk waarom precies het ministerie zo standvastig is in zijn weigering. Pas in augustus wil het departement kijken naar het Wob-verzoek van de Volkskrant.
Lees ook: ‘Dwangsom verkiezen boven voldoen aan informatieverzoeken patroon bij ministeries’
Zelf vindt Helder dat zij de documenten nog niet vrij hoeft te geven. De minister vindt dat het Deloitte-onderzoek afgewacht moet worden, omdat anders een onvolledig beeld kan ontstaan. ‘Het zou een vreemde situatie zijn als ik, terwijl dat onderzoek loopt, delen van die informatie in de vorm van documenten met de Kamer deel.’ De minister ontkent dat er sprake is van het vertragen van het Wob-verzoek en zegt dat het rapport over het onderzoek van Deloitte naar verwachting na de zomer, in september, klaar is.
Ondertussen beraadt de Volkskrant zich op verdere juridische stappen tegen het ministerie om naleving van de gerechtelijke uitspraak af te dwingen.
Praat mee