Coach Jolan Douwes over het opvragen van referenties
Ben je met ruzie vertrokken en nu aan het solliciteren? Houd er dan rekening mee dat je vroegere baas of collega’s een telefoontje kunnen verwachten. Dit blijkt niet alleen uit Amerikaans onderzoek. Loopbaancoach Jolan Douwes hoorde van drie recruiters dat het in Nederland ook vaak gebeurt, al dan niet openlijk. Wat moet je doen als je ergens vervelend bent weggegaan?
De Amerikaanse studie is uitgevoerd door vacaturesite SimplyHired onder ruim 850 managers die betrokken zijn bij sollicitaties. Sommige uitkomsten zijn schokkend voor kandidaten die uren zitten te zwoegen op hun motivatiebrief: een derde van de managers leest die niet. Voor opgepoetste LinkedIn-profielen heeft 71 procent geen belangstelling.
Uit het onderzoek blijkt ook dat ruim de helft van de Amerikaanse managers referenties belt en 56 procent de vroegere werkgever verifieert. Er staat niet bij wat dat laatste precies inhoudt. Of dit met toestemming van de sollicitant gebeurt, is ook niet duidelijk. Al is de Amerikaanse werkcultuur anders dan de Nederlandse, het opvragen van referenties is wel iets om op voorbereid te zijn als je solliciteert.
Vaak weet een kandidaat niet dat er inlichtingen over hem zijn ingewonnen, laten recruiters weten. In de mediawereld kent iedereen elkaar, dus is een contactpersoon snel gevonden. Bovendien is via LinkedIn te zien welke gezamenlijke connecties een sollicitant heeft. Een amicaal telefoontje - ‘Hé, ik zie dat je Tamar ook kent’ - is dan snel gepleegd.
‘In de Nederlandse wet zit iets vreemds: referenties mogen niet negatief zijn’, reageert Olfertjan Niemeijer van Independent Recruiters. ‘Dat betekent dat ze weinig waard zijn. Kandidaten zijn niet gek: ze geven zelden referenties op van mensen die negatief over ze denken.’
Recruiters maken volgens Niemeijer vaak mee dat er ‘ongeautoriseerde referenties’ worden ingewonnen; iemand belt een bekende zonder dat de sollicitant dat weet en vraagt om inlichtingen. Banen kunnen daardoor op het laatste moment toch niet doorgaan. Negatieve informatie die is gevonden op internet kan daar ook een reden voor zijn.
Een eindredacteur van een weekblad reageert nuchter als ze hoort dat werkgevers ook zonder toestemming om referenties vragen. ‘Vind je het gek als je soms ziet hoe journalisten zichzelf etaleren? Dan staat op hun LinkedIn dat ze voor ons werken, terwijl ze maar één slecht stuk hebben geschreven en daar ook nog eens moeilijk over hebben gedaan. Geen wonder dat werkgevers controleren of sollicitanten zichzelf terecht aanprijzen.’
Toch zou het opvragen van referenties niet stiekem mogen gebeuren, vindt Stef Löhr van recruitmentbureau 227 Media. ‘Bij cruciale functies checken wij altijd bij anderen. We vragen de sollicitant daar zelf het eerste contact voor te leggen. Kandidaten waar ‘iets mee is’ raad ik aan om in de procedure te benoemen wat er is gebeurd. Wees er transparant over. Dergelijke zaken komen anders als een verrassing in de procedure. En dan ontstaat er te veel twijfel over de kandidaat.’
Tips van Jolan
1. Je cv heeft bij werkgevers (nog steeds) prioriteit: geef daar de meeste aandacht aan en laat hem controleren.
2. Voeg cijfers, feiten, voorbeelden, eigen website of portfolio toe.
3. Informatie weglaten is niet strafbaar, onjuiste informatie verstrekken wel.
4. Zet referenten niet met naam en telefoonnummers op je cv, gegevens doorgeven kan later. Stel hen altijd op de hoogte en vraag wat ze over je zouden zeggen.
5. Ben je met problemen bij de vorige werkgever weggegaan, overweeg dan de tip van Stef Löhr. Leg in het gesprek de nadruk op wat je ervan hebt geleerd.
Praat mee